علی اکبر صالحی در بخشی از مصاحبه اختصاصی با شبکه خبری العالم، درباره ميزان صحت ادعاها مبني بر درخواست ايران براي تبديل رآكتور آب سنگين اراك به آب سبك خاطرنشان کرد: ما اعلام كرديم كه آماده ايم اين رآكتور را بازطراحي كنيم، اما اين تأسيسات همچنان به عنوان رآكتور آب سنگين باقي مي ماند و به آب سبك تبديل نخواهد شد. اما قلب آن بازطراحي می گردد و در آن تغييراتي ايجاد مي شود تا توليد پلوتونيوم در آن كاهش يابد.
وی درباره ميزان پلوتونيوم كاهش يافته در اين رآكتور گفت: پلوتونيم مذكور، حدود 20 درصد كاهش خواهد يافت. تغيير ايجاد شده در آن نيز به اين ترتيب خواهد بود كه سوخت كنوني رآكتور آب سنگين اراك، سوخت (اورانيوم) طبيعي است. ما پيشنهاد كرديم كه به جاي سوخت طبيعي، از سوخت غني شده استفاده كنيم در اين صورت توليد پلوتونيوم در آن كاهش خواهد يافت. براي اين منظور بيش از 30 سناريو در سازمان انرژي اتمي مورد بررسي قرار داديم. امريكايي ها، چيني ها و روس ها نيز محاسباتي را انجام دادند و ما در حال تبادل نظر هستيم تا بهترين سناريو را انتخاب كنيم.
ورود آژانس به مسایل غیرهسته ای، اعتبار آن را مخدوش می کند
رئيس سازمان انرژي اتمي كشورمان با اشاره به درخواست هاي مكرر و متناوب آژانس بين المللي انرژي اتمي براي بازديد از تأسيسات هسته اي كشورمان گفت: طرف مقابل نمي تواند به هر بهانه اي گاهي درخواست بازديد از تأسيسات مختلف كشور را ارائه كند. براي نمونه قبلا بازرسان دو بار از تأسيسات گچين بازديد كرده بودند. اما آنها درخواست بازرسي مجدد از آن را داشتند.
علی اکبر صالحی در ادامه افزود: با این وجود ما به آنها گفتيم اشكالي ندارد اما بايد اين درخواست ها پايان بپذيرد. زيرا نمي توان هر چند وقت يك بار درخواست بازرسي از يك سايت هسته اي را مطرح كرد. امروز درخواست بازرسي از تأسيسات بندرعباس و فردا بازديد آب سنگين اراك را مطرح كنيد و چنين درخواست هايي در چارچوب موافقت نامه هاي ما نيست و دليل موافقت ما تاكنون با اين درخواست ها، به دليل شفاف سازي و نشان دادن انعطاف و تلطيف فضاي گفتگو با گروه 5+1 بوده است.
وی خاطرنشان کرد: ما به همه سوالهاي آژانس بين المللي انرژي اتمی درباره برنامه هسته اي مان پاسخ داده ايم. آژانس، فقط در حوزه فعاليت هاي هسته اي كشورهاي عضو آن، حق اظهار نظر دارد و ما نيز آژانس را به عنوان تنها مرجع بين المللي در زمينه فعاليت هاي هسته اي كشورهاي عضو آن مي دانيم. اما بر اين باوريم كه ورود آژانس به فعاليت هاي غیر هسته اي كاملا اشتباه است و اين امر ممكن است به خدشه دار شدن اعتبار آژانس بينجامد. پرداختن آژانس به مسائل غير هسته اي در زمينه كلاهك ها و موشك ها به عنوان ورود غير مجاز به شمار مي آيد. زيرا اين امر در چارچوب اختيارات آژانس نيست چون در آنجا مواد هسته اي رد و بدل نشده است.
وي خاطرنشان كرد: ما به آژانس اعلام كرده ايم، تأكيد شما بر موضوع پارچين مبناي سياسي دارد نه مبناي فني. اميدواريم با پيشرفت گفتگوها با 1+5 فضاي سياسي آرام تر شود و اعتماد از دست رفته بازسازي شود.
صالحي درباره مذاكرات جاري ايران و 1+5 گفت: ما براساس برنامه اقدام مشترك عمل كرده ايم و آژانس نيز به اين واقعيت اذعان كرده است و اميدواريم در شش ماه تعيين شده به توافق كلي و كامل دست يابيم تا نقشه راه را براي آينده كاملا ترسيم نمايد.
رئيس سازمان انرژي اتمي كشورمان افزود: برنامه اقدام مشترك از سه بخش اساسي تشكيل شده است. گام اول يك دوره شش ماهه است. گام دوم دوره اطمينان سازي است كه چند سال طول خواهد كشيد و گام سوم نيز عادي شدن برنامه هسته اي ايران از منظر آنهاست. اميدواريم مذاكره كنندگان در اين شش ماه به تفاهم كامل دست يابند.
صالحي تأكيد كرد: هر وعده اي كه مذاكره كنندگان كشور براساس منافع ملي و مصلحت كشور و طبق خواسته نظام و در چارچوب تعيين شده توسط نظام بدهند، ما مكلف هستيم به آن تعهدات در سازمان انرژي اتمي عمل كنيم.
وزير امور خارجه سابق كشورمان گفت: بر سر راه توافق طرفين موانعي وجود داشت كه آنها را پشت سر گذاشتيم. براساس برنامه اقدام مشترك، صحبتي از عدول ايران از حق داشتنِ آب سنگين به ميان نيامده بود. اما طرف مقابل در رسانه ها، همواره اعلام كرده است كه ايران بايد از آب سنگين دست بردارد. زيرا آب سنگين، امكان گريز ايجاد مي كند. ما در پاسخ اعلام كرديم كه چنين ادعايي مبني بر گريز را قبول نداريم و آن را يك عبارت و مبحث انحرافي و بهانه تراشي مي دانيم. با وجود اين ادعاها، اعلام كرديم كه حاضريم بهانه را از طرف مقابل بگيريم. از اين رو اعلام كرديم كه ما آماده ايم قلب رآكتور آب سنگين اراك را بازطراحي كنيم تا آب سنگين اراك، ماهيت آن به عنوان آب سنگين باقي بماند. اما طوري طراحي شود كه توليد پلوتونيوم در آن به ميزان قابل توجهي كمتر از پلوتونيومي باشد كه باعث نگراني آنها مي شود و موضوع آب سنگين اين گونه حل شد.