العالم _ ایران / سیاسی
رهبران اروپایی مصمم هستند بکوشند توافق هسته‌ای ایران را حفظ کنند گرچه این وضع، آن‌ها را در مسیر برخورد با رئیس‌جمهور مصالحه‌ناپذیر آمریکا که مصمم است با ایران -- به عنوان برترین دولت حامی تروریسم -- مقابله کند، قرار می‌دهد.
این درگیری نمایانگر آزمونی بسیار بزرگ برای پایایی اتحادی است که به گونه‌ای شگفت‌آور، ساختاری هماهنگ دارد؛ اتحادی که آلمان، فرانسه و انگلیس توانسته‌اند آن را در قالب تلاش تحقیرآمیز بی‌ثمر خود در ممانعت از خروج دونالد ترامپ از توافقی که سلفش باراک اوباما آن را امضا کرده بود، حفظ کنند.
حال این تهدید وجود دارد که اتحاد شکل‌گرفته میان سه کشور اروپایی در خصوص حفظ توافق هسته‌ای همزمان با بروز مخالفت‌هایی درباره میزان آمادگی آن‌ها برای ناخرسند کردن رئیس‌جمهور مصمم آمریکا، اسرائیل و عربستان سعودی خدشه‌دار شود. همچنین لحنی که شخصیت‌هایی همانند امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه برای به چالش کشیدن تصمیم ترامپ و ادبیات خصمانه وی از آن استفاده کنند، نقشی اساسی در روابط کشورهای دو سوی اقیانوس اطلس ایفا خواهد کرد.
ترامپ همزمان با اعلام تصمیم خود عقب‌نشینی نکرد و به اروپایی‌ها امتیازی نداد. او در عمل متحدان اروپایی خود را به فریب خوردن از یک داستان سراسر دروغ که یک رژیم تروریست در پسِ آن قرار دارد متهم کرد. اما، بدتر از آن از نگاه اتحادیه اروپا، او گفت بالاترین سطح از تحریم‌ها را اعمال می‌کند و به وضوح بر این نکته صحه گذاشت که اگر سایر کشورها به ایران کمک کنند، ممکن است با تحریم مواجه شوند.
در ادامه این مطلب آمده است: در تقابل با این نگرش و ادبیات، گزینه‌های اروپا برای تعامل و تقابل با آمریکا محدود است. "تونی بلینکن،" یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا در دولت باراک اوباما که در مذاکرات منتهی به امضای برجام نقش مهمی ایفا کرد در این خصوص گفت: «توانایی اروپا برای زنده نگاه داشتن توافق، به طور عمده به نفع بردن ایران از منافع اقتصادی آن -- حتی بدون آمریکا -- بستگی دارد. قضاوت در این خصوص محتاج گذشت زمان است. حفظ توافق به واکنش شرکت‌ها به وضع جدید و به احتمال اتخاذ تحریم‌های جدید بر ضد شرکت‌های معامله‌کننده با ایران بستگی دارد.»
در عین حال، پایداری طرح‌های اروپا برای متعهد نگاه داشتن ایران به توافق هسته‌ای به شدتِ عملِ وزارت خزانه‌داری آمریکا در تضمین اثرگذاری یکسانِ تحریم‌ها بر شرکت‌های آمریکایی و اروپایی دارد. نخستین تحریمی که ترامپ آن را بازمی‌گرداند، شرکت‌ها را ملزم می‌کند نشان دهند در حال کاهش چشمگیر امضای توافق‌های نفتی با ایران، با همکاری بانک مرکزی این کشور هستند. ارزیابی این وضع به 180 روز زمان نیاز دارد. اما ترامپ با لحنی مصالحه‌ناپذیر تلویحاً به این نکته اشاره کرد که تحریم‌های گسترده‌تری نیز مجدداً بر ضد ایران اعمال خواهد شد؛ گرچه به چارچوب زمانی آن اشاره نکرد.
مشکل اینجاست که تعدادی از تحریم‌های کنونی آمریکا بر ضد ایران همین حالا هم بانک‌های ریسک‌گریزِ اروپایی را که با آمریکا مراودات تجاری دارند، از حضور در ایران منصرف کرده است. بخش بزرگی از تلاش‌هایی که در سال‌های 2016 و 2017 برای یافتن راهکاری به منظور دور کردن شرکت‌های اروپایی طرف قرارداد ایران از تحریم‌های آمریکا در دستور کار قرار گرفت، با شکست مواجه شد؛ موضوعی که در سه سال گذشته نارضایتی تهران را درباره عملی نشدن مهمترین مزیت و وعده توافق هسته‌ای، افزایش سرمایه‌گذاری غرب در اقتصاد ایران، به همراه داشته است.
حال پرسش پیش روی اروپا این است که آیا می‌تواند راهکار مؤثرتری برای حفاظت از تعاملات تجاری شرکت‌های اروپایی با ایران در تقابل با تحریم‌های آمریکا بیابد یا خیر.