العالم ـ ایران
ترکمنستان بنا بر مواضعی که اتخاذ کرده است، خواستار دریافت بدهی گازی 1.8 میلیارد دلاری مربوط به سالهای 86 و 87 بود مبلغی که ایران آن را قبول ندارد.
پس از کش و قوس های فراوان و مذاکرات فشرده، ترکمنستان که تهدید کرده بود صادرات گاز به ایران را در فصل سرما قطع خواهد کرد، در برابر تصمیم قاطع ایران در خصوص نپذیرفتن هیچگونه باج خواهی و اعلام آمادگی شرکت گاز برای تامین گاز مورد نیاز از منابع داخلی، از تهدید خود صرف نظر کرد و تفاهمنامه گازی را پذیرفت.
به گفته مجید بوجار زاده سخنگوی شرکت ملی گاز، توافق اولیه برای بررسی موارد اختلافی بین شرکت ملی گاز ایران و ترکمن گاز توسط کمیته های کارشناسی حاصل شده است که جزییات این تفاهم در آینده اعلام می شود.
هیات ایرانی اعزامی به ترکمنستان صبح روز جمعه (10 دی ماه 1392) به دلیل کارشکنی ترکمنها و اصرار بر مواضع خود، مذاکرات را قطع و عازم ایران شد به طوری که از احتمال توقف واردات گاز ترکمنستان از امروز (شنبه) سخن بیان آمد، اما در فرودگاه با درخواست ترکمنها هیات ایرانی به میز مذاکرات بازگشت و در نهایت تفاهمنامه جدید گازی امضا شد.
قرارداد گازی میان ایران و ترکمنستان مربوط به دو دهه پیش است. در آن زمان وزارت نفت ایران به منظور تامین گاز مناطق شمال شرق کشور قرارداد 30 سالهای با ترکمنستان امضا کرد، اما از آن زمان تاکنون ترکمنستان در اجرای این قرارداد همواره مشکلاتی را به وجود آورده است.
ایران با وجود داشتن بزرگترین ذخایر گاز اما به دلیل به بهرهبرداری نرسیدن کامل این ذخایر، به ویژه در فصل سرما به دنبال افزایش مصرف گاز در بخش خانگی دچار مشکل قطع گاز یا افت فشار بود که برای جلوگیری از این مشکل در منطقههای شمالی کشور قرارداد واردات گاز از ترکمنستان را با عشق آباد امضا کرد.
این تصمیم در آن زمان به نفع ایران بود، زیرا قیمت واردات گاز از ترکمنستان در مقایسه با صادرات گاز به ترکیه مناسب و منطقی بود.
اما در طول این مدت ترکمنستان بارها به ویژه در فصل زمستان ایران را تهدید به قطع گاز کرده و در مواردی هم حتی تهدید خود را عملی کرد که در نهایت شاهد افت فشار و قطع گاز در مناطق شمالی کشور بودیم که آخرین آنها دوشنبه گذشته (ششم دی ماه) بود که بار دیگر برای بالا بردن قیمت گاز تهدید جدیدی از سوی آنها مطرح شد ولی ایستادگی تهران در برابر این باج خواهی در نهایت ترکمنستان را مجبور به پذیرش تفاهمنامه جدید گازی کرد و برای حل موارد اختلافی نیز قرار شده کمیته های کارشناسی تشکیل شود.