العالم - آمریکا
وبسایت شبکه فاکس نیوز در مطلبی نوشت: دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا ممکن است برای افشای اسرار مندرج در توافق هستهای ایران با فشار بیشتری روبرو شود. این امر در شرایطی محتمل به نظر میرسد که جنگ لفظی ایران با دولت ترامپ رو به افزایش است.
تنها چند روز پس از اعلام توافق هستهای ایران در ژوئیه سال 2015، اخباری در خصوص حصول توافقات سری میان جمهوری اسلامی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی منتشر شد. برخی از این توافقات با گذشت زمان منتشر شد؛ اما کاخ سفید میتواند جزئیات بیشتری را در خصوص آنها منتشر کند؛ آن هم در شرایطی که تنشها میان ایران و آمریکا همزمان با انتقاد ترامپ از برجام در حال افزایش است.
صحبتها درباره توافقات سری جانبی در خصوص گذشته آزمایشهای ایران و راهکارهای بازرسی از آنها تقریباً همزمان با حصول توافق هستهای آغاز شد. «سوزان رایس»، مشاور امنیت ملی باراک اوباما تأیید کرد اسناد امضاشده از سوی ایران و آژانس ماهیتی عمومی و آشکار ندارند؛ اما متذکر شد دولت اوباما در جریان محتوای آنها قرار گرفته است و قصد دارد در قالب یک پرونده طبقهبندیشده، اطلاعات مندرج در آنها را در اختیار کنگره قرار دهد.
در ادامه این مطلب آمده است: اما از آن زمان، چندین توافق جانبی دیگر نیز آشکار شده است و بسیاری از جمهوریخواهان در کنگره – از جمله «مایک پامپیو»، عضو اسبق کنگره از ایالت کانزاس و رئیس کنونی سیا – بر تقاضای خود در خصوص انتشار کامل توافق با ایران، به خصوص پس از آزمایش اخیر موشک بالستیک این کشور، اصرار دارند.
یک تحلیلگر در این خصوص به فاکس نیوز گفت: «این حقیقت که در اساس، توافقهایی جانبی نیز وجود دارند خود یک مشکل است. به ما گفته شد این توافق شفاف است؛ در حالی که اینطور نیست.»
«راجر سایمون»، ستوننویس «پیجِی میدیا» نیز در مطلبی که مورد توجه بسیاری از وبلاگهای متعلق به محافظهکاران آمریکایی قرار گرفت خواهان انتشار کامل جزئیات و اسرار مندرج در توافق هستهای شد. در این مطلب آمده است: «حتی برای انتشار جزئیات کامل این توافق قدیمی دیر هم شده است.»
به نوشته فاکس نیوز، یکی از مسائل بحث برانگیز که در یکی از توافقات جانبی مطرح شده است، استدلال ایران در خصوص ساخت موشکهای بالستیک در محدوده بُرد 2000 کیلومتر است. ایران همچنین استدلال میکند این آزمایشها قانونی است؛ چرا که موشکهایش برای حمل کلاهکهای هستهای طراحی نشده اند. اما مقامات آمریکایی و سایر کشورهای غربی استدلال میکنند تهران 2 سال پیش موافقت کرد محدودیت فعالیت در حوزه موشکهای بالستیک را به مدت 8 سال دیگر افزایش دهد؛ نکتهای که در یک قطعنامه سازمان ملل نیز به آن اشاره شده است.
مسائل دیگری نظیر پرداخت مبالغی به ایران برای آزادی زندانیان آمریکایی و رفع تحریمهای دو بانک ایران نیز در زمره توافقهای سری و جانبی هستند که در کنار برجام حاصل شدهاند.
به نوشته فاکس نیوز، حذف تحریمهای شرکت «ایران ایر» و صدور مجوز برای جمعآوری نمونههای خاک به وسیله ایران به جای بازرسان آژانس، نکاتی هستند که پس از حصول توافق هستهای جنجال برانگیز بوده اند.
بسیاری از تحلیلگران آمریکایی و قانونگذاران محافظهکار – مانند باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا -- معتقدند نگرش سختگیرانهتر ترامپ در قبال روابط آمریکا و ایران، واشینگتن را برای مذاکره مجدد در خصوص مفاد توافق هستهای با ایران در موقعیت خوبی قرار میدهد.