العالم - ایران / فرهنگی
دیجیاتو -- شبکههای اجتماعی در طی چندین سال گذشته بارها دچار تغییرات شده و ایرانیان همیشه از ساکنین پرجمعیت و فعال چنین فضاهایی بودهاند. فعالیت چشمگیر مردم کشورمان در شبکه اجتماعی «اورکات» در سالهای آغازین دهه 80 نقطه شروع این ماجرا بود و کوچ کردن به «یاهو 360» و سپس «فیسبوک» ادامه راه آن که امروزه به «تلگرام» و «اینستاگرام» ختم شده است. در این بین نام یک شبکه اجتماعی ایرانی هم خوش میدرخشید: شبکه اجتماعی کلوب. سایتی که امروز خبر از بسته شدن آن منتشر شد.
شرکت فناوران ایده پرداز صبا (صبا ایده) با توسعه شبکه اجتماعی کلوب در دی ماه 1383 کار خود را آغاز کرد و امروزه به یکی از بزرگترین شرکتهای اینترنتی ایرانی تبدیل شده است. آپارات، سرویس میهنبلاگ، فیلیمو، لنزور و آژانس تبلیغاتی صباویژن جزو زیر مجموعههای آن هستند، مجموعهای از پربازدیدترین وبسایتهای ایرانی که میلیونها نفر مخاطب دارد و بارها و بارها موفق به دریافت جایزههای گوناگون شده است.
«محمدجواد شکوری مقدم»، از موسسین اصلی شبکه اجتماعی کلوب، در یادداشتی دروبلاگ شخصی خود نوشته است:
کلوب دات کام جزو 3 سرویس پر ترافیک ایران بود، درخت پر شاخه برگ کلوب را، پس از فیلترهای مکرر هر روز بی رونق تر کردند و نه دل و دماغی برای مردم ماند و نه برای مدیران آن و امروز بسیاری از همان مسئولین نادم و پشیمان هستند ولیکن چه سود. کشور عجیبی داریم و ترس از آنکه هر روز از خواب بلند شوی و منتظر فیلتر شدن و کلا تعطیلی کسب و کارت باشی. نگهداری سایت کلوب دات کام با شرایط فعلی، محدودیت ها و عدم تمایل به توسعه آن بیش از این صلاح نیست و شرکت صباایده تصمیم به خاموشی این سرویس در انتهای پاییز دارد. از کاربران عزیز و قدیمی این سرویس دردمندانه پوزش می طلبیم و تقاضا داریم در این فرصت یکی دوماهه اگر محتوای خاصی برای کپی برداری یا ذخیره نسخه پشتیبان در نظر دارند از فرصت استفاده کنند.
کلوب طی آخرین آمارهای اعلام شده بیشتر از 3 میلیون کاربر داشت. همچنین در هفته حدود ۱۳۰ هزار ورود مستقل به وبگاه و در ماه حدود ۷۰۰ هزار ساعت گردش داخلی در وبگاه انجام میشد. این وبسایت توانسته بود رقبای ایرانی همچون «هممیهن» و «فیسنما» را شکست دهد و با وجود گسترش استفاده از شبکههای اجتماعی و پیامرسان خارجی کماکان به فعالیت خود ادامه دهد.
بسیاری از رجل سیاسی مشهور و شرکتهای برتر در کلوب صفحه رسمی داشتند و کمپینهای تبلیغاتی در آن بنا میکردند. براساس آخرین آمار الکسا کلوپ رتبه 121مین سایت برتر ایران را داشت.
بر اساس یادداشت شخصی شکوری مقدم، سایت کلوب 3 بار دچار فیلترینگ شده، او در بخش دیگری از یادداشت خود اینچنین مینویسد: «اگر وب مستر یا کشاورز باشید شاید کمی ملتفت شوید که چگونه بعد از 28 روز زمینی خشکیده و بی رونق را دوباره باید گرم فعالیت و حضور مردم کرد.»
محتوایی که امروزه در شبکه پیام رسان تلگرام دست به دست میچرخد و نظارت درستی هم بر روی آن نیست، در آن سالها توسط کلوب و اعضای آن تولید میشد و به نوعی اولین سرویس تولید محتوای بومی در دستان همین وبسایت قرار داشت. محتوایی که امروزه بسیاری از دولتمردان دغدغه آن را دارند.
بسته شدن کلوب زنگ خطری برای دیگر استارتاپها و همچنین فعالان این حوزه به شمار میرود. اینکه کلوب به خاطر مانعتراشیهای یک سری افراد و البته در کنار حضور قدرتمند محصولات و نمونههای خارجی آن بسته شده، حکایت از عدم حمایت کافی و مناسب آن توسط دولت را دارد. مشخص نیست در زمانی که شرکتهای ایرانی سعی در رقابت با نمونههای مشابه خارجی و تولید محتوای بومی در فضای مجازی را دارند، دولتمردان با سیاستهایی که در اکثر موارد اشتباه بودن آنها در آینده معلوم میشود، چه هدفی را دنبال میکنند؟ عدم رسیدن به تعامل استارتاپها و دولتیها عواقبی مانند بسته شدن کلوب و در آیندهای نه چندان دور، تعطیلی بسیاری از این شرکتها را در پی خواهد داشت، مسئلهای که با تمامی سیاستهای دولت در زمره پیشرفت فناوری و اشتغالزایی مغایرت دارد و نوعی عقبگرد در دنیای مدرن امروزی محسوب میشود.