العالم- فلسطین اشغالی
واکنش‌ها به تصمیم دونالد ترامپ و پایتختی قدس به نفع اسرائیل همچنان ادامه دارد؛ اظهار نظر رهبران اسلامی و غیر اسلامی از تریبون سازمان ملل گرفته تا صفوف تجمعات خیابانی به موازات یکدیگر از سوی رسانه‌ها مخابره می‌شود اما در آن سوی مرزها، انتفاضه هرچند آرام در جریان است.
نقطه عطف تحولات اخیر پرونده فلسطین را باید وتوی نماینده آمریکا در سازمام ملل دانست اما پادزهر آن یعنی ۱۲۸ رای مخالف به تصمیم ترامپ روزنه امید دیگری را نمایان کرد. با این حال درگوشی‌های ولیعهد عربستان با مشاورانش و توئیت جنجال برانگیز خالد بن احمد (وزیر خارجه بحرین) نشان می‌دهد که برخی از سران کشورهای عربی – اسلامی همچنان به نفع واشنگتن و تل‌آویو روزه سکوت گرفته‌اند.
پس از تایید قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل بسیاری معتقدند که فاز جدید اعمال فشارهای اسرائیل را شاهد خواهیم بود و حتی مصوبات کنست اسرائیل برای شهرک‌سازی و پیشروی نظامی را متصور می‌دانند که بدون تردید واکنش فلسطینی‌ها را خواهد داشت. از این منظر برای روشن شدن ابعاد جدید پرونده فلسطین پس از تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل، به گفت‌وگو با «صلاح زواوی» سفیر فلسطین در تهران پرداختیم که مشروح آن از نظر خواهد گذشت.
ایلنا: تصمیم ترامپ در مورد قدس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
زواوی: در ابتدای امر فرا رسیدن سال جدید و تولد حضرت مسیح (ع) را خدمت رهبری انقلاب اسلامی و ملت شریف ایران تبریک عرض می‌کنم و به یاد شما می‌اندازم که گفت‌وگوی امروز ما در مکانی صورت می‌گیرد که روزی سفارت دشمن صهیونیستی بوده و به برکت پیروزی انقلاب اسلامی به مجاهدت حضرت امام خمینی (ره) ما امروز به جای اسرائیل نشسته‌ایم. از این منظر درود می‌فرستم به ارواح پاک تمامی شهداء خصوصاً شهدای جنگ تحمیلی و از خداوند می‌خواهم که این انقلاب را به عنوان ذخیره‌ای بزرگ برای جهان اسلام و فلسطین حفظ کند.
تصمیم ترامپ تحت عنوان به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت ابدی و دائمی اسرائیل را باید «حلقه‌ای از یک زنجیره طولانی» به حساب آورد که متشکل از انواع توطئه‌ها در جهان اسلام است. همانطور که می‌دانید ترامپ و روسای جمهوری قبل از او اجرا کننده دستورهای تل‌آویو هستند و از خود اختیار کافی ندارند.
ایلنا: آیا عملکرد شورای امنیت سازمان ملل را می‌توان در حد و اندازه یک نهاد بین‌المللی تاثیرگذار قلمداد کرد؟
زواوی: ضعفی که در جهان اسلام داریم باعث شده تا آمریکا و اسرائیل به خود اجازه دهند که قدس را پایتخت رژیم صهیونیستی اعلام کنند. البته از روز اول شاهد بودیم که دوستان ما در کشورهای عربی و اسلامی و کل جهان علیه مواضع ترامپ موضع‌گیری کردند و ما هم به عنوان دولت فلسطینی درخواست نشست اضطراری در شورای امنیت را ارائه کردیم. تعداد ۱۴ عضو از ۱۵ عضو با تصمیم ترامپ مخالف بودند و متاسفانه با وتوی آمریکا این پرونده در شورای امنیت بسته شد.
ادامه اقدام‌های کشورهای مخالف با تصمیم ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل باعث شد تا ۱۲۸ کشور به نفع ما رای بدهند و هفت عضو بی‌ارزش همسو با آمریکا و اسرائیل شدند. در اینجاست که جهان به حمایت از فلسطین پرداخت و پاسخ ایالات متحده را به صورت واضح دادند.
باید بدانیم خطراتی که از گذشته جهان اسلام و بیت‌المقدس را تهدید می‌کرد، امروز بیش از پیش برجسته و پر رنگ شده است. در زمانی که امام خمینی (ره) پیروزمندانه وارد ایران شدند اعلام کردند که امروز ایران، فردا فلسطین. حتی اعلام کردند که استقلال ایران آزاد است مگر فلسطین آزاد شود و شاهد بودیم که آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را به نام روز قدس نامگذاری کردند. دلیل این امر هم کاملاً مشخص بود؛ ایشان در آن زمان خطرات گسترش تفکر صهیونیستی را می‌دانستند و به تمام جهان اسلام گوشزد کردند. به گونه‌ای که در گذشته تعداد کمی شهرک صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی وجود داشت اما امروزه قریب به ۱۵۰ تا ۲۰۰ شهرک صهیونیست‌نشین تاسیس شده است و بیش از یک میلیون شهرک‌نشین در کرانه غربی رود اردن و سایر نقاط ساکن هستند. آرزوی ما این است که تصمیم ترامپ منجر به افزایش شدت انتفاضه شود و در انتهای آن نابودی رژیم صهیونیستی رقم بخورد.
ایلنا: کشورهای اسلامی چگونه می‌توانند آزادسازی فلسطین و قدس را رقم بزنند؟ شما چه راهبردی پیشنهاد می‌کنید؟
زواوی: اسرائیل از وضعیت فعلی بسیار خوشحال بوده و همین موضوع خشم فلسطینی‌ها را دو چندان کرده است. تا جایی که در روزهای اخیر شاهد شهید و زخمی شدن تعداد زیادی از فلسطینی‌ها هستیم. در این راستا مسئولیت آزادی فلسطین تنها متوجه ما نیست و تمامی کشورهای اسلامی باید سوال کنند که در قبال فلسطین و ساقط کردن پروژه ترامپ چه اقدامی صورت داده‌اند؟ لذا امیدواریم که کمک‌های سیاسی، مالی و نظامی به نبرد مردم فلسطین صورت بگیرد تا بتوانیم آوارگانی که از خارج وارد سرزمین ما شده‌اند را به کشورهای خود بازگردند و نهایتاً رژیم صهیونیستی را شکست دهیم.
بهترین موضعی که باید در خصوص فلسطین اتفاق بیافتد اتحاد رهبران جهان اسلام است؛ در این رابطه دو پیشنهاد دارم. نخست اینکه ۱۰ نفر از رهبران کشورهای اثرگذار در جهان اسلام در نقطه‌ای مشخص با یکدیگر به گفت‌وگو بپردازند و در آن جلسه راه حلی برای مشکلات پیدا کنند. بدون تردید اگر این موضوع اجرایی شود، چاره‌ای برای حل و فصل مشکلات جهان اسلام پیدا خواهد شد و توانسته‌ایم گام موثری علیه رژیم صهیونیستی برداریم.
پیشنهاد دوم این است که جلسه‌ای متشکل از علمای جهان اسلام تشکیل شود؛ این جلسه می‌تواند مرکب از علمای قم، علمای نجف اشرف، عالمان الازهر و حتی علمای عربستان باشد که می‌تواند گام موثری برای وحدت در جهان اسلام باشد.
متاسفانه خللی که در وضعیت جهان اسلامی وارده شده این است که امت اسلامی در جغرافیای غلط و نادرست وارد نبرد شده است. هدف بزرگ ما حفظ وحدت برای آزادی فلسطین است اما اسلحه ما به سوی یکدیگر نشانه رفته است. از این جهت وضعیت فعلی به نفع اسرائیل خواهد بود نه فلسطین.
در تاریخ ما و زمانی که به گذشته نگاه می‌کنیم، به صورت مشخص می‌بینیم که دولت عثمانی با وجود اینکه در آستانه نابودی بود، توانست تا حد زیادی وحدت جهان اسلام را حفظ کند اما بعد از فروپاشی شاهد چند پاره شدن کشورهای اسلامی بودیم. تا جایی که پس از جنگ جهانی اول شاهد انعقاد «توافق‌نامه سایکس پیکو» بودیم و اختلافات به همین روال ادامه داشت.
از این جهت تشکیل دولت‌های اسلامی ضعیف باعث شد تا کشورهای غربی بتوانند در جهان اسلام نفوذ کرده و در آنجا پایگاهی به نام اسرائیل داشته باشند که در قلب جهان اسلام یعنی فلسطین واقع شده است.
ایلنا: عکس‌العمل آتی گروه‌های فلسطینی (اعم از فتح، حماس، جهاد اسلامی و غیره) به اسرائیل و اقدام‌های پیش‌رو چه خواهد بود؟
زواوی: در حالت فعلی در وضعیتی هستیم که بیشترین اتحاد و یکپارچگی در فلسطین وجود دارد. به زودی شورای مرکزی سازمان آزادیبخش فلسطین که تمامی گروه‌های فلسطینی در آن عضو هستند جلسه تشکیل خواهند داد. در این جلسه اهم مسائل برای برداشتن گام‌های بعدی مورد بررسی قرار خواهد گرفت که بحث قطعنامه و راهکارهای مقابله با تصمیم ترامپ و اقدامات اسرائیل در دستور کار قرار خواهد گرفت.
ایلنا: عادی‌سازی روابط کشورهای عربی و اسرائیل تا چه حد می‌تواند به صلح فلسطین ضربه بزند؟
زواوی: امیدوارم فلسطینی‌ها به درجه‌ای از وحدت دست پیدا کنند که کشورهای اسلامی – عربی را مجبور به وحدت کنند تا هر کشور بتواند نقش خود را ایفاء کند. در مورد برخی از کشورها که خواهان عادی‌سازی روابط با اسرائیل هستند باید بگویم هر کشوری که سعی داشته باشد روابط خود را با دشمن صهیونیستی ما عادی کند، دقیقاً علیه ملت فلسطین و مقابل آن قرار دارد و بدون شک پاسخ آنها داده خواهد شد. تنها راهی که در این خصوص وجود دارد ،«نبرد تا آخرین لحظه» است.
ایلنا: مواضع و عملکرد حکومت ملی فلسطین (تشکیلات خودگردان فلسطین) در آینده چگونه خواهد بود؟
زواوی: همانطور که گفتم تصمیم‌‌گیری در شورای مرکزی سازمان آزادیبخش فلسطین انجام خواهد شد و تمامی گروه‌های عضو این شورا که تا به امروز شهدای زیادی تقدیم کرده‌اند به دنبال تثبیت حقایق خواهند رفت. در اینجا لازم است که اعلام کنم حتی یک وجب از خاک فلسطین را نخواهیم داد؛ بلکه مسلمانان و مسیحیان در کنار یکدیگر به مبارزه ادامه خواهیم داد.
ایلنا: به عنوان آخرین پرسش، اقدام‌های بعدی آمریکا و اسرائیل را چگونه برآورد می‌کنید؟
زواوی: ما در حال نبرد هستیم؛ اگر متحد شدیم می‌توانیم در نبرد سیاسی و نظامی دست پیش را داشته باشیم. در حالت فعلی هم در وضعیت دفاع نظامی هستیم و جنگ ما تا آزادی کامل فلسطین ادامه خواهد داشت. البته اسرائیل و آمریکا از یک طرف به ما فشار وارد می‌کنند و متعاقباً ما هم آنها را تحت فشار خواهیم گذاشت و اگر کشورهای عربی - اسلامی همت کنند، می‌توانیم پروژه صهیونیسم و تصمیم ترامپ را با بن‌بست روبه‌رو کنیم.