العالم _ ایران
تقویم هجری شمسی دقیق‌ترین تقویم جهان از نظر انطباق با پدیده‌های نجومی است؛ به‌طوری‌که آغاز فصل‌های بهار، تابستان، پاییز و زمستان مقارن با ساعت صفر بامداد روزهای اول فروردین، اول تیر، اول مهر و اول دی اتفاق می‌افتد و کمتر از ۱۲ ساعت با اعتدال بهاری، انقلاب تابستانی، اعتدال پاییزی و انقلاب زمستانی فاصله دارد.
به همین ترتیب، طبق قانون تقویم هجری شمسی، آغاز سال هم کمتر از ۱۲ ساعت با لحظه اعتدال بهاری و تحویل سال فاصله دارد؛ اما در لحظه تحویل سال چه اتفاقی می‌افتد؟
از نگاه ما که روی زمین زندگی می‌کنیم، خورشید در طول سال نسبت به ستارگان زمینه آسمان حرکت می‌کند که مسیر این حرکت را دایره‌البروج می‌نامند. این حرکت، درواقع اثری ظاهری است که به دنبال گردش زمین به دور خورشید پدیدار می‌شود. از آن‌جایی‌که محور دوران وضعی زمین نسبت به صفحه مداری آن به دور خورشید انحراف دارد، دایره‌البروج با استوای آسمان ۲۳٫۵ درجه زاویه دارد و استوا را در دو نقطه قطع می‌کند. وقتی خورشید از نیم‌کره جنوبی به نیم‌کره شمالی آسمان وارد می‌شود، دایره‌البروج و استوای سماوی یکدیگر را در نقطه اعتدال بهاری (معروف به نقطه اول حمل) قطع می‌کنند و وقتی خورشید از نیم‌کره شمالی به نیم‌کره جنوبی آسمان می‌رود، روی نقطه اعتدال پاییزی (معروف به نقطه اول میزان) قرار می‌گیرد.
لحظه تحویل سال، زمانی است که مرکز خورشید روی نقطه اعتدال بهاری قرار می‌گیرد. در این زمان، خورشید برای همه ناظران روی زمین از نقطه شرق (سمت ۹۰ درجه) طلوع می‌کند و طول شب و روز در تمام نقاط زمین، ۱۲ ساعت خواهد بود. لحظه تحویل سال برای همه ناظران روی زمین، یکسان است؛ برای مثال، تحویل سال ۱۳۹۷ ساعت ۱۹:۴۵:۲۸ روز سه‌شنبه ۲۹ اسفند ۱۳۹۶، مقارن با ۲ رجب المرجب ۱۴۳۹ هجری قمری و ۲۰ مارس ۲۰۱۸ میلادی اتفاق می‌افتد.
توجه داشته باشید هر سال هجری شمسی بر مبنای فاصله زمانی بین دو لحظه تحویل سال محاسبه می‌شود که به‌طور متوسط، ۳۶۵ شبانه‌روز و ۵ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۴۵٫۲ ثانیه طول می‌کشد. به‌خاطر حرکت تقدیمی زمین (حرکتی شبیه به فرفره که سبب می‌شود محور دوران وضعی زمین با دوره تناوب ۲۵۸۰۰ سال بچرخد)، سال شمسی با دوره حرکت مداری زمین به دور خورشید که به‌طور متوسط ۳۶۵ شبانه‌روز و ۶ ساعت و ۹ دقیقه و ۱۰ ثانیه طول می‌کشد، تفاوت دارد.
