العالم - ایران / سیاسی
بهرام قاسمی؛ سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران میهمان برنامه من طهران بود، وی پیرامون انتخابات آتی عراق، جنگ یمن، انتقال سفارت آمریکا به قدس اشغال و نقش برخی کشورهای منطقه در آن و جزئیات تعرض به سفارت ایران توسط فرقه شیرازی صحبت کرد.
گفتگوی شبکه العالم با قاسمی را در ادامه مشاهده کنید:
العالم : ما اینک به انتخابات پارلمانی در عراق نزدیک می شویم؛ نگاه ایران به این انتخابات چیست با توجه به اینکه عراق اینک مرحله پاکسازی کشور از گروه ترورستی داعش را به اتمام رسانده است؟
قاسمی: من تصور می کنم هر انتخاباتی در هرکجای دنیا که بتواند به صورتی واقعی برگزار شود یک خبر خوب است و نشانگر حاکمیت مردم و استقلال آن کشور است؛ این انتخابات در عراق می تواند پس از سال‌ها استبداد و جنگ هایی که در این کشور وجود داشت و همچنین تروریست های داعش، نقطه عطفی در تاریخ معاصر عراق تلقی شود بخصوص با وجود سرکوب تروریست‌هایی که در این کشور برای مدت ها سکنی گزیدند و به کشتار مردم دست زدند.
فکر می کنم این انتخابات می تواند در روند تکامل این دموکراسی و مردم‌سالاری جدید عراق کمک شایانی بکند و همچنین به ثبات امنیت و توسعه اقتصادی عراق کمک بکند.
برای ما به عنوان کشور همسایه عراق استقلال، تمامیت ارضی و حاکمیت ملی عراق اهمیت دارد و این را برای همه همسایگان خود می خواهیم و به آن احترام می گذاریم لذا هر آنچه که مردم عراق در این فرآیند، انتخاب کنند و به آن رای دهند قطعا مورد تایید و حمایت ما خواهد بود
العالم: به نظر شما عراق اینک به کدام سو در حال حرکت است؟
قاسمی: دولت و مردم عراق در طول این سالیان شناخت خوبی از جمهوری اسلامی ایران دارند و می دانند جمهوری اسلامی به مردم عراق و سرزمین عراق چگونه فکر می کند و می دانند آنچه که برای ما مهم است تعالی و ارتقا جایگاه این کشور و رشد و توسعه مردم بزرگ عراق می باشد به عنوان ملتی که از تاریخ و تمدن کهنی برخوردار است.
قطعا ما هرگز در مسائل داخلی عراق دخالت نکردیم و نخواهیم کرد و البته به عنوان یک کشور دوست و همسایه هرگاه که آنها نیاز به کمک ما داشتند و توانستیم کاری بکنیم، از کمک های خودمان دریغ نکردیم.
العالم: ارتباط و تعاملات اقتصادی ایران و عراق چگونه خواهد بود
قاسمی: با توجه به موقعیت سرزمینی و نوع ارتباط فرهنگی، تمدنی و ارزش های حاکم و مشترک میان مردم ایران و عراق و فاصله های کمکی که ما بین ما وجود دارد از لحاظ جغرافیایی و زمینه های بسیاری که بین ما وجود دارد ما فکر می کنیم می توانیم شرکای مهم و بزرگی برای یکدیگر باشیم و بتوانیم در زمینه های گوناگون با یکدیگر همکاری کنیم.
خوشبختانه قطار در مسیر خود قرار گرفته و فکر می کنم اگر بتوانیم با اراده ای که در پایتخت وجود دارد ابزار های لازم را بیشتر فراهم کنیم و تسهیلات بیشتری برای بازرگانان و تجار و بنگاه های اقتصادی ایران و عراق فراهم کنیم؛ می توانیم در آینده نه‌چندان دور شاهد افزایش حجم روابط و مبادلات اقتصادی بین دو کشور باشیم.
العالم: امروز محمد بن سلمان از انگلستان ادعا می کند که جنگ رو به پایان است. و از سوی دیگر ایران همواره متهم می شود که موشک در اختیار صنعا قرار می دهد... جنگ یمن را چگونه ارزیابی می کنید؟
قاسمی: سخنانی که بر زبان برخی از مقامات کشور عربستان سعودی جاری می شود برای هر تحلیلگر سیاسی منصفی حکایت از استیصال دولت عربستان دارد، این کشور زمانی که تجاوز خود را به کشور یمن آغاز کرد تصور می کرد بتواند در مدت کوتاهی بتواند؛ آمال و آرزوهای خودش را که در واقع تسلط بر یمن بود نایل بیاید ولی بعد از گذشت نزدیک به سه سال شاهد هستیم که عربستان در این باتلاق فرو رفته و نتوانسته به آرزوهایش نایل بیاید و شاید نیاموخته تجاوز به کشور دیگری هرگز نمی تواند نهایتا مستمر و دراز مدت باشد و نمی تواند اراده یک ملت را زیر پای خود لگد کرد و نادیده انگاشت، لذا فکر می کنم سخنانی که از زبان مقامات سعودی این روزها مطرح می شود حکایت از نوعی پریشانی و استیصال دارد و ملت یمن نشان دادند علی‌رغم اینکه از فقر اقتصادی و بیماری بسیار و محاصره شدید رنج می برند؛ توانستند در مقابل نیروهای ائتلاف به رهبری سعودی ایستادگی بکنند و اجازه ندهند سعودی به آرزوهای غلط خود نایل بیاید لذا در این شرایط عربستان ناچار است دیگران را متهم بکند و با فرافکنی خود را نجات بدهد و این سخنان که از جانب سایر کشورها و یا ایران سلاح هایی به یمن صادر می شود تنها فرافکنی است.
همگان واقف هستند که یمن در یک محاصره جدی قرار دارد و امکان ارسال حتی مواد غذایی و کمک های بشر دوستانه به این کشور وجود ندارد.
من با صراحت تمام می گویم ما هیچ گونه ارسال سلاح به یمن نداریم و یمن از گذشته دور و از زمان شوروی سابق در پادگان های خود سلاح ها و موشک های بسیاری را داشته است.
العالم: آیا احتمال میدهید که تغییری در موضع عربستان در خصوص تجاوزش علیه یمن صورت بگیرد؟ بویژه که بن سلمان در انگلیس اظهارکرده بود که راه حل یمن باید سیاسی باشد. البته دوگانگی بسیاری در این خصوص وجود دارد؛ اما ارزیابی شما چیست؟
قاسمی: عربستان نتوانسته به آرزوهای خام خود در یمن دست پیدا کند و راه حل یمن قطعا یک راه حل سیاسی است و با گفتگوهای یمنی-یمنی حل خواهد شد؛ مهمترین اتفاقی که باید در این کشور رخ دهد و دیگر کشورها باید برآن اصرار کنند این است که عربستان را مجبور بکنند به تجاوزات خود در یمن خاتمه دهد، توقف تجاوز نظامی عربستان به یمن نخستین گام است و باید اجازه داد تحت نظارت سازمان های بین المللی و کشورهای منطقه یمن بتواند وارد گفتگوهای سیاسی شود و بتواند مسائل خود را حل کند؛ تاریخ نشان داده است که تجاوز به یک کشور نتیجه ای نخواهد داشت جز این که کشور متجاوز باید نهایتا با هزینه و شرمساری بسیاری به ترک تجاوز بپردازد.
العالم: نظر شما درباره امارات و نقش توسعه طلبانه اش در یمن چیست؟ این امر سبب شد تا برخی گمان کنند که امارات بازیگر اصلی در این تجاوزگری علیه یمن است. نظر شما در این خصوص چیست؟
قاسمی: در بحث ائتلاف متجاوزین به یمن امارت هم شریک است و فکر می کنم نقش امارات هم پررنگ است و نادیده نمی شود گرفت و در نهایت امارات هم مشابه عربستان باید پاسخگوی تجاوز خود به یمن باشد.
قطعا روزی فرا خواهد رسید که جامعه جهانی و دادگاه های بین المللی به این موضوع رسیدگی بکنند و نهایتا سهم امارات در حد بسیار بالایی است و اگر چه ما صحبت از ائتلاف به رهبری عربستان می‌کنیم ولی به هر حال نظریه پردازان و آگاهان و تحلیلگرانی هستند که نقش امارات را حتی بیش از عربستان می‌دانند و پشت صحنه تجاوز به یمن نقش اصلی را به امارات واگذار می کنند و این به هر حال بحث مهمی است که باید در یک فرصت مناسب به آن بیشتر پرداخت.
العالم: دولت امریکا اعلام کرده است که برای اجرای تصمیم خود مبنی بر انتقال سفارتخانه اش به قدس اشغالی تسریع خواهد کرد و تاریخی نیز برای آن تعیین کرده و ظاهرا مصادف با روز "نکبت فلسطینی" است. آیا نقش کم رنگ و ناچیز جهان اسلام در این خصوص بویژه رهبران کشورهای اسلامی کمکی در راستای اجرای این تصمیم ظالمانه است؟
قاسمی: در این مورد نظرات متعدد و بسیاری وجود دارد و عوامل مختلفی در واقع شاید این وضعیت را رقم می زند یکی از دلایل عمده چیزی که در دولت‌های قبلی آمریکا هم اتفاق نیافتاد شخصیت و کارکتر شخص آقای ترامپ هست که این را باید توجه کرد نقش صهیونیست‌ها و نفوذ آنها امروز در کاخ سفید هست که همیشه وجود داشته ولی فکر میکنم امروز در شرایط ویژهتری آنها میتوانند در هیئت حاکمه آمریکا و کاخ سفید اعمال نفوذ کنند و نقش خود رژیم صهیونیستی که به هر حال برای دهه های مختلف در این منطقه به زیاده خواهی و تجاوز و زورگویی و قتل و کشتار ادامه داده بحث مهمی است ولی یک نکته ای که نباید از آن غافل شد و حتما باید توجه کرد نقش مردم مسلمان، جهان اسلام و دولت‌های اسلامی است یعنی این اتفاق درست در زمانی می افتد که به دلایل مختلف قدرت‌های سلطه‌گر و رژیم صهیونیستی توانستند در جهان اسلام و میان دولت‌های اسلامی به شکل مختلف افتراق و جدایی و اختلافات زیادی را ایجاد کنند و جهان اسلام را سرگرم جنگ های داخلی و مشکلات عدیده ای کنند که در گذشته وجود نداشت و شاید این وضعیت و این اتفاق را بشود یک هشدار بسیار جدی برای جهان اسلام دانست.
العالم: برخی کشورهای اسلامی را می بینیم که برای عادی سازی روابط با رژیم اشغالگر از همدیگر سبقت میگیرند؛ آینده این گونه روابط و آینده مساله فلسطین را چگونه می بینید؟
قاسمی: جایگاه و نقش جهان اسلام و دولت‌های اسلامی و سازمان همکاری اسلامی و همه این‌ها در واقع شاید متاسفانه در شرایط کنونی سیگنال‌ها و علائم بدی را به دولت ترامپ و رژیم صهیونیستی داد که جهان اسلام شاید در نقطه قوت خودش قرار ندارد، ما وضعیت یمن را می‌بینیم تجاوز یک کشوری که مدعی اسلام هست مثل عربستان و امارات به یمن را می‌بینیم یا بحرانی که در سوریه طی شش سال گذشته در جریان است و کشتاری که در آنجا صورت می گیرد لذا من فکر میکنم صهیونیست‌ها و دشمنان جهان اسلام با درک این وضعیت تا حد زیادی جری شده اند برای اینکه نهایتا دست به این اقدام شوم و خطرناک بزنند ولی من در کنار آن تاکید میکنم که همان‌گونه که طی دهه های گذشته رژیم صهیونیستی نتوانست بر اراده مردم فلسطین و مقاومت چیره بشود و مقاومت همچنان قوی تر از گذشته زنده و پویاست و از حیثیت و کیان خودش در منطقه دفاع می‌کند؛ نهایتا سرنوشت شومی را برای رژیم صهیونیستی متصور هستم و علی رغم همه این اقدامات فکر میکنم رژیم صهیونیستی و دولت امریکا علی رغم این اقدامات نمیتوانند اراده آهنین مردم مسلمان منطقه و نهایتا مقاومت و مردم فلسطینی را در هم بشکنند و آنچه که مسلم هست شکست نهایی با رژیم صهیونیستی است.
العالم: با توجه به نشانه های بسیاری از جمله رزمایش مشترک امریکا و رژیم اسراییل، اخیرا سخنانی درباره احتمال حمله رژیم اشغالگر علیه لبنان و محور مقاومت مطرح شد؛ نظر شما در این خصوص چیست؟
قاسمی: رژیم صهیونیستی به هر حال می داند که از کجا تحت فشار قرار می گیرد و کجا شکست می خورد و نقش مقاومت و مردم مسلمان و جنبش فلسطین را بخوبی می داند و لذا تنها خاص امروز نیست فکر میکنم هرگونه تلاشی که داشته برای اینکه مقاومت را تضعیف کند و آن را در محاصره قرار بدهد و با شکست مواجه کند به هر تلاشی دست زده و امروز هم در واقع دور از انتظار نیست که آنها دست به هر اقدام دیوانه واری بزنند ولی من تصور میکنم با شناختی که امروز رژیم صهیونیستی از جنبش و مقاومت که در همه منطقه گسترش پیدا کرده دست به این حماقت نخواهد زد.
العالم: سوال آخر درباره موضع رسمی شما درقبال اتفاق سفارت ایران در انگلیس است، واکنش شما در قبال این حادثه چه بود؟
قاسمی: به هر حال یک حرکت کودکانه ای بود و چند نفر از داربست‌هایی که کنار ساختمان سفارت وجود داشت بالا رفتند و خودشان را به بالکن سفارت رساندند و پرچم مقدس جمهوری اسلامی ایران را برای لحظاتی کوتاه پایین آوردند و ایراد شعارهایی پرداختند و نهایتا با مداخله پلیس آنها دستگیر شدند و ماجرا فیصله پیدا کرد فکر میکنم یک شو و نمایش و خودنمایی بود و در واقع عاملین این مسئله می خواستند خودشان را مطرح کنند و تلاشی علیه جمهوری اسلامی ایران داشته باشند که فکر میکنم این حرکات کودکانه خیلی نمی تواند نقش بسازایی و تاثیری در افکار عمومی جهان داشته باشد.
در ابتدایی که این افراد تعرض خودشان را شروع کردند پلیس در محل حضور نداشته و بعدا با اطلاعی که از طرف سفارت به پلیس داده می شود پلیس در محل حاضر می شود و نهایتا با اتخاذ روش‌هایی که خودشان فکر می‌کنند روش‌های شاید بهتری است دست به اقدام میزند و در نهایت هم افراد را دستگیر می کند . چهار نفری را که در بالکن سفارت حضور داشتند دستگیر می شوند به هر حال ما طی تماس‌های متعدد توسط مقامات مختلف وزارت خارجه با سفیر انگلستان در تهران صحبت کردیم ، مراتب اعتراض جدی خودمان را به دولت انگلستان اعلام کردیم و این اعتراض ادامه پیدا خواهد کرد منتظر پاسخگویی دولت انگلستان خواهیم ماند برای ما مهم است که دولت انگلستان به صورت شفاف برای اینکه این اقدام در خاک انگلستان اتفاق افتاده توضیح بدهد و به هر حال اقدامی که در لندن صورت گرفته اقدامی ناپسند بود و دولت انگلستان طبق کنوانسیون های مختلف موظف است که به وظایف ذاتی خودش در حفاظت از اماکن دیپلماتیک اقدام کند و ما فکر می‌کنیم دولت انگلستان به وظیفه خودش به خوبی عمل نکرده و به همین علت این افراد توانستند به سفارت جمهوری اسلامی تعرضی را داشته باشند.