العالم - اروپا
توفیق شومان در گفتگو با شبکه تلویزیونی روسیا الیوم گفت: توافق هسته ای بر سنگ محک قرار گرفته است. ما هم اکنون شاهد آن هستیم که تقریباً چهار کشور از شش کشور امضا کننده توافق هسته ای تقریباً از این توافق خارج شده اند. آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان تقریباً از برجام خارج شده اند و تنها روسیه و چین هستند که به برجام پایبند مانده اند.
به گفته وی، اروپایی ها طرحی را پذیرفته اند که امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در سفر اخیرش به آمریکا و در دیدار با ترامپ ارائه کرد. مکرون پیشنهاد داد که سه مساله دیگر نیز به مسائل مورد توافق برجام افزوده شود. نخست آنکه برنامه هسته ای ایران برای سال های پس از سال 2025 نیز تحت نظارت باشد و محدودیت هایی که ایران پذیرفته پایان نیابد. دوم اینکه درباره مسائل منطقه ای نیز گفتگو صورت گیرد. یعنی حضور ایران در کشورهای عراق، سوریه، یمن و لبنان مورد بحث و مذاکره قرار گیرد. مساله سومی که اروپایی ها درباره آن موضع واحدی گرفته اند به مساله موشک های بالستیک ایران مربوط می شود. این بندهای سه گانه چارچوب جدیدی را تشکیل می دهد که کشورهای سه گانه اروپایی و دولت آمریکا به رهبری ترامپ بر سر آن توافق می کنند.
شومان تاکید کرد: اروپایی ها به طور کلی نمی گویند که قصد دارند از برجام خارج شوند اما صرف انجام اصلاحات درباره برجام به معنای آن است که ما در برابر توافقی جدید قرار داریم.
از حالا تا دوازدهم ماه مه ما شاهد شکل های مختلف فشار بر ایران از سوی آمریکا خواهیم بود. چه بسا آمریکایی ها از طریق اسرائیل بر ایران فشار وارد کنند. تجاوزهای اخیر اسرائیل به مواضع نیروهای ایرانی در سوریه نوعی از تنش آفرینی میدانی است. از این رو احتمال درگیری میان اسرائیل با ایران در سوریه از هم اکنون تا تاریخ دوازدهم ماه مه، وجود دارد.
وی ادامه داد: آژانس بین المللی انرژی اتمی معتقد است که از سال 2009 تا کنون برنامه هسته ای ایران به هیچ وجه به سمت دستیابی به تسلیحات هسته ای پیش نرفته است. همچنین در گزارشی که آژانس بین المللی انرژی اتمی اخیراً منتشر کرده اعلام کرده است از سال 2003 ایران نوعی برنامه پژوهشی در خصوص مسائل هسته ای داشته است اما به هیچ وجه به سمت امور فنی و نظامی هسته ای پیش نرفته است. یعنی بر اساس گفته آژانس بین المللی انرژی اتمی پانزده سال است که ایران به سمت نظامی سازی برنامه هسته ای خود نرفته است.
به گفته وی، کنفرانسی که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل به نمایش گذاشت، و ادعاهایی که مطرح کرد یک موضع سیاسی بود و از همین رو اروپایی ها چندان روی خوشی به این ادعاها نشان ندادند. روزنامه انگلیس گاردین کنفرانس خبری نتانیاهو را یک تئاتر دانست که هیچ ارزشی ندارد.