العالم-آمریکا
«دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا همانگونه که از زمان کارزار انتخاباتیاش گفته بود، از «بدترین توافق تاریخ آمریکا» خارج شد.
آمریکا البته یکی از ۷ کشوری است که در کنار اتحادیه اروپا، در مذاکرات هستهای نماینده داشت و از همان ابتدا هم، به دلیل تحریمهای یکجانبه و خارج از تحریمهای هستهای، تجار و تولیدکنندگان آمریکایی نتوانسته بودند با ایرانیان تجارت گستردهای داشته باشند.
ترامپ پس از اعلام خبر تصمیمش برای خروج از برجام، یک فرمان اجرایی برای بازگرداندن تحریمهای قدیمی ایران امضاء کرد و گفت که تحریمهای شدیدتری در انتظار ایرانیان خواهد بود.
رهبران جهان و سران رژیمهای منطقه به این اقدام ترامپ که البته ناقض تعهدات بینالمللی یک کشور دارای حاکمیت است، واکنشهایی به شرح ذیل نشان دادند:
۲۳:۴۹ «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد هم به تصمیم ترامپ واکنش نشان داده و ضمن ابراز نگرانی از تبعات این اقدام آمریکاییها، از همه اعضای توافق ایران و ۱+۵ خواسته که به تعهدات خود پایبند باشند.
۲۳:۳۹ «ترزا مِی» نخستوزیر انگلیس بیانیه مشترک تروئیکای اروپا در حمایت از برجام خوانده است. در این بیانیه ضمن ابراز تأسف از تصمیم ترامپ، بر متعهد ماندن این سه کشور به توافق هستهای تأکید و به همه کشورهای جهان یادآوری شده که توافق هستهای، پشتوانهای حقوقی به نام قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل دارد و به همین خاطر، مفاد آن کماکان برای جهانیان لازمالاجرا است.
تروئیکای اروپا همچنین یادآوری کرده که بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران کماکان به تعهدات برجامی خود متعهد مانده و آلمان، فرانسه و انگلیس بر همین اساس، بر ادامه کار با کشورهای باقیمانده در برجام و تضمین استفاده ایران از منافع اقتصادی توافق هستهای، تأکید دارد.
تروئیکای اروپایی همچنین به آمریکا هشدار داده که به ساختار برجام صدمه وارد نکنند و از اقدام به جلوگیری از اجرایی شدن تعهدات برجامی دیگر کشورها خودداری کند.
۲۳:۳۲ رژیم آل خلیفه هم بیانیهای صادر کرده و گفته که بحرین از تصمیم ترامپ برای خروج از برجام و اعمال تحریمهای شدید علیه ایران، حمایت میکند.
۲۳:۲۸ وزارت خارجه آلمان هم طی بیانیهای اعلام کرد که با برجام، دنیا امنتر از قبل شده و اروپا به همین خاطر، برای حفظ آن «سخت تلاش خواهد کرد.»
۲۳:۲۷ «اویگدور لیبرمن» وزیر جنگ رژیم صهیونیستی هم با لفاظی در خصوص تصمیم ترامپ، گفت که این کار وی نشانگر «رهبری شجاعانه آمریکا است که نهایتاً به فروپاشی رژیم بد و ظالم ایران میانجامد.»
۲۳:۱۶ «جان بولتون» مشاور امنیت ملی ترامپ هم گفته که کار ترامپ در خروج از توافق هستهای «پیامی روشن به دیگران میفرستد که ایالات متحده توافقات ناقص را قبول ندارد.» وی همچنین در اظهارنظری عجیب گفته که آمریکا برجام را نقض نکرده بلکه آن را ترک کرده است.
۲۳:۱۵ رژیم آلسعود هم بیانیهای داد و گفت که از خروج آمریکا از برجام استقبال و این کار ترامپ را تأیید میکند.
سعودیها مدعی شدهاند که ایران از عواید اقتصادی برجام برای بیثبات کردن منطقه و حمایت از تروریستها استفاده کرده است؛ ریاض همچنین ابراز امیدواری کرده که جامعه بینالملل به تبعیت از آمریکا، موضعی قاطع و واحد در برابر ایران بگیرد.
۲۳:۰۹ «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا هم بیانیه داد.
در بیانیه وزارت خارجه آمریکا آمده است: «همانطور که از توافق ایران خارج میشویم، با شرکایمان برای یافتن راهحلی واقعی، جامع و ماندگار برای تهدید ایران، همکاری میکنیم. ما منافع مشترکی برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هستهای داریم.»
پامپئو گفته که آمریکا با شرکایش برای متوقف کردن برنامه موشکی بالستیک ایران و جلوگیری از ادامه فعالیتهای منطقهای کشورمان، کار خواهد کرد.
۲۳:۰۸ «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اروپا هم سخنرانی کرد و گفت که اتحادیه اروپا هم از این تصمیم تأسف میخورد. موگرینی همچنین گفته که برجام برای امنیت منطقه، اروپا و کل جهان، حیاتی است.
وی همچنین گفته که اروپا از منافع اقتصادی خود دفاع خواهد کرد و «مصمم به حفظ برجام» است؛ مسئول سیاست خارجی اروپا همچنین گفته که «توافق هستهای کارآمد است» و از دیگر کشورهای جهان خواسته که به اجرای توافق هستهای پایبند بمانند.
۲۳:۰۲ «امانوئل ماکرون» رئیسجمهور فرانسه که تلاش زیادی برای تغییر نظر ترامپ به خرج داده بود، بلافاصله در توئیتر نوشت که «فرانسه، آلمان و پادشاهی متحده از تصمیم ایالات متحده برای خروج از برجام تأسف میخورند. رژیم منع اشاعه در خطر است.»
۲۳:۰۰ اولین واکنش برای نخستوزیر رژیم صهیونیستی بود. «بنیامین نتانیاهو» اقدام ترامپ در خروج از برجام را «اقدامی شجاعانه» خواند و از آن استقبال کرد.