العالم - تحلیل روز
ترامپ از برجام درحالی خارج شد که بزعم خود آن را ناکافی میدانست و بازنده و زیان دیده برجام راکشورش قلمداد میکرد؛ براین اساس و برای تکمیل معاهده و جبران خسارت پیش شرطهایی را مطرح کرد.
در صدر پیشنهادات تکمیلی و اصلاحی ترامپ، اجبار ایران به تعطیلی صنعت هسته ای، توقف حضور ایران درمنطقه و همچنین به نقطه صفر بازگرداندن توان موشکی ایران مطرح شد.
متعاقب این اعلام خروج، اسرائیل اعلام جشن کرد و عربستان وشرکا عمیقا به ستایش اقدام ترامپ پرداختند، غافل از آنکه امنیت در منطقه خلیج فارس امری وارداتی نیست و دشمنی مسلمانان با اسرائیل امری است کاملا ذاتی، ترمیم ناپذیر و باسابقه ای اینک هفتاد ساله، امری که ازقلب اروپا این روزها مجددا از زبان عالی ترین مقام اجرایی ایران اعلام شد و ازناحیه یکی از ارشدترین مقامات نظامی ایران یعنی فرمانده سپاه قدس موردتاکید و تمجید قرار گرفت.
در حقیقت معنای استقبال حاج قاسم سلیمانی از مواضع رییس جمهور و تصریح ایشان بر آنها بمعنای تاکید برجدیت در عملیاتی کردن آنهاست و این یعنی آنکه هم درعرصه نظری و هم درصحنه عملیات، رژیم اسرائیل از دیدگاه جمهوری اسلام کاملا نامشروع است و درعین حال تصور خلیج فارس بدون آنکه ایران بتواند از طریق آن نفت صادر کند در عمل مساوی با خلیج فارسی است که هیچ کس نخواهد توانست از آن نفت صادر کند.
ترامپ آنگاه که عزم خروج از برجام کرد به برگ های متعدد برنده ای که ایران دردست داشت و خواهد داشت و شاید بهمین خاطر هم بود که تهدید ایران مبنی برخروج از npt را به طور کامل جدی نگرفت.
اولین اشتباه محاسباتی ترامپ آن بود که میپنداشت در سایه افزایش تهدیدات، ایران را به تسلیم وادار میکند و با تحمیل مجدد تحریمها، ایران را وادار به مصالحه و معامله خواهد کرد. ساده لوح تر از ترامپ تاجر بی تجربه، دراین میان سعودی و امارات بودند که طی روزهای اخیر به ترامپ تعهد کردند خلا ناشی از عدم حضور ایران در بازار نفت در سایه تحریمها را پرمیکنند. سعودی وعده تامین دو میلیون بشکه نفت و امارات وعده جبران روزانه یکصد هزاربشکه نفت را به ترامپ دادند.
دومین اشتباه محاسباتی ترامپ معطوف به عدم شناخت آواز جامعه ایرانی بود، ترامپ باتقسیم حکام ایرانی به دودسته خسته شدگان از مبارزه و مصرین بر مقابله با آمریکا و اسرائیل، اغلبیت جامعه و حکمرانان ایرانی رادردسته دوم جای میداد و براین باور بود که با تشدید تهدیدها و تحریمها، ضمن ایجاد شکاف درنگاههای سیاسی درایران به اهداف خود خواهد رسید و این درحالی است که مواضع صریح این روزهای رییس جمهور و فرمانده سپاه قدس بر همه محاسبات ترامپی مهر باطل زد.
اینک و درحالی که جبهه های نبرد با رژیم اسرائیل در لبنان و سوریه و در مرزهای اسرائیل در جریان است و گونه های تهدید و بویژه تهدیدهای سیاسی و امنیتی علیه موجودیت این رژیم روبه تزاید است، بنظر میرسد سعودی و امارات و البته شرکای ایشان درمنطقه باید به امنیت اقصادی خود که در پیوند اساسی با صادرات نفت از خلیج فارس است بیشتر بیاندیشند و نقد موجود را با وعده های نسیه ترامپ معاوضه نکنند. بی شک در کنار دو پیام منطقه ای سفر روحانی به اروپا، سومین پیام این سفر که متوجه اروپاییان - درصورت عدم پایبندی به تعهدات برجامیشان - است، همتراز با دو پیام دیگر جمهوری اسلامی بایستی محل توجه قرار گیرد امری که در دیدار شب گذشته روحانی و آمانو مجددا مورد تاکید قرار گرفت.