چگونه یک بحران دیپلماتیک در کشورهای خلیج‌فارس به یک کمپین اخبار دروغین منجر شد؟

چگونه یک بحران دیپلماتیک در کشورهای خلیج‌فارس به یک کمپین اخبار دروغین منجر شد؟
پنج‌شنبه 4 مرداد 1397 - 13:18

عربستان سعودی و امارات متحده عربی مدت‌هاست مبالغ زیادی را برای اثرگذاری بر لابی‌های واشینگتن و مؤسسات فعال در حوزه روابط عمومی صرف کرده اند تا بتوانند نظر مساعد صاحبان قدرت در آمریکا و افراد تأثیرگذار بر آن‌ها را به خود جلب کنند.

العالم - جهان اسلامی

وبسایت شبکه رادیویی پی آر آی -- اما زمانی که امارات و عربستان کمپین تحریم و محاصره شبه جزیره کوچک قطر را سال گذشته آغاز کردند، سازمان‌های مرتبط با ریاض و ابوظبی سراغ راهکار جدیدی رفتند. آن‌ها کوشیدند از طریق کمپین‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی، افکار عمومی در آمریکا را تحت تأثیر قرار دهند و یک بحران پیچیده و دوردست میان 3 متحد واشینگتن را به سواحل آمریکا بکشانند.

همزمان با اقدامات بر ضد قطر، عربستان و امارات همچنین کوشش‌هایی تبلیغاتی را در آمریکا آغاز کردند که هدف از آن‌ها تضعیف اتحاد واشینگتن با دوحه بود؛ پایتخت کشوری که میزبان بزرگترین پایگاه نظامی آمریکا در جنوب غرب آسیا است. ریاض و ابوظبی همچنین کوشیدند تصویری بهتر از خود به نمایش بگذارند.

برای مثال، می‌توانیم به وبسایت "قطر اینسایدر" اشاره کنیم. این وبسایت ضدقطری سال گذشته راه‌اندازی شد و خودش را با عنوان «منبع جامع شما برای اطلاعات در خصوص بحران قطر» معرفی کرد. "قطر اینسایدر" از راهکار انتشار مجموعه‌ای از داده‌های نادرست و پربازدید و اغلب بر مبنای خبرهای نمودارمحور و اشتباه برای جذب مخاطب بهره برد. این سایت، یک منبع خبری متداول نبود.

یک لابی عربستان سعودی در آمریکا موسوم به "ساپراک" که با دولت سعودی پیوندهای رسمی ندارد و حامی این کشور است، سال گذشته به یک لابیِ فعال در واشینگتن با عنوان گروه "پودِستا" 2.6 میلیون دلار پرداخت تا در حوزه خدمات روابط عمومی فعالیت‌هایی را نظیر راه‌اندازی وبسایت "قطر اینسایدر" و شبکه‌های اجتماعی مرتبط با آن انجام دهد. "پودستا" حالا دیگر وجود خارجی ندارد.

یکی از ادعا‌های "قطر اینسایدر،" هزینه 64.2 میلیارد دلاری قطر طی سال‌های 2010 تا 2015 برای حمایت از تروریسم بود و در نقل قول خود نیز از وزارت خزانه‌داری آمریکا بهره می‌برد. بر مبنای این ادعا، قطر نه تنها از داعش حمایت می‌کند، بلکه تروریست‌های این گروه و سازمان‌دهندگان حملات 11 سپتامبر 2001 را که عضو القاعده بودند آموزش می‌دهد. این سایت همچنین مدعی شده بود قطر برای سرکوب ناراضیان، شهروندانش را به نسل‌کشی تهدید کرده و همچنین برای دریافت میزبانی رقابت‌های جام جهانی 2022، از طریق بهره بردن از کارگران اهل کره‌شمالی برای تقویت زیرساخت‌های خود، حساب‌های بانکی سران پیونگ‌یانگ را شارژ مالی کرده است.

وبسایت "قطر اینسایدر" در صفحات خود به دولت‌های عربستان، بحرین، امارات و لابی ساپراک اشاره نمی‌کرد؛ اما آگهی‌های تلویزیونی گروه "پودستا" در آمریکا که برای تبلیغ این وبسایت پخش می‌شد، به وسیله ساپراک منتشر و از سوی سفارت بحرین در آمریکا (متحد نزدیک عربستان) حمایت مالی می‌شد.

"قطر اینسایدر" علاوه بر ارائه تصویری منفی از قطر، از آمریکا می‌خواست پایگاه نظامی بزرگ خود را از این کشور خارج کند. همچنین این وبسایت کوشید میزبانی قطر را از رقابت‌های جام جهانی 2022 زیر سؤال ببرد.
در سپتامبر (شهریور) سال گذشته، شرکت "اس سی ال سوشال لیمیتد" بیش از 60 هزار دلار برای انتشار آگهی‌هایی در فیس‌بوک، یوتیوب، توییتر و سایر شبکه‌های اجتماعی صرف کرد تا هشتگ #تحریم_قطر (#BoycottQatar) را اشاعه دهد.

بیشتر مطالب مرتبط با تحریم جام جهانی قطر از صفحات فیس‌بوک و توییتر این شرکت حذف شده است؛ اما پرونده‌هایی که در اختیار وزارت دادگستری آمریکا قرار گرفته است نشان می‌دهد آن‌ها از مطالب مندرج در وبسایت "قطر اینسایدر" استفاده می‌کردند و کاربران را به خواندن مقالات منتقد قطر در سایر نشریات تشویق می‌کردند.

فعالیت‌های عربستان و امارات به کمپین‌های اینترنتی محدود نماند. پاییز گذشته یک فیلم به شکل مستندی آموزشی و با عنوان "قطر: یک اتحاد خطرناک" در اینترنت ظاهر شد. این فیلم به وضوح نگرشی ضدقطری داشت اما در قالب محصولی تولیدشده در آمریکا عرضه شد. اما پرونده‌هایی که در ماه‌های اخیر در اختیار وزارت دادگستری آمریکا قرار گرفته است نشان می‌دهد هزینه این فیلم به وسیله یک شرکت ارتباطی مستقر در دبی که برای دولت امارات کار می‌کند تأمین شده است. این مرکز هزینه ساخت فیلم را به دو شرکت آمریکایی پرداخته است.

عربستان و امارات که خصومت ترامپ با ایران را با منافع خود همسو می‌دیدند، مایل بودند روابطشان را با او پس از حضورش در کاخ سفید تقویت کنند؛ آن هم علی‌رغم انتقادهای تندی که ترامپ در جریان رقابت‌های انتخاباتی بر ضد اسلام و عربستان سعودی بر زبان رانده بود.

پربیننده ترین خبرها