العالم- یمن
یمنی ها از همان آغاز نیز به مذاکرات ژنو درباره یمن که قرار بود روز پنجشنبه گذشته در ژنو سوییس برگزار شود هیچ امیدی نداشتند و دلخوش نکرده بودند ولی تصور نمی کردند که این مذاکرات قبل از آن که اغاز شود به علت لجبازی ها و اصرار سعودی – اماراتی و سنگ اندازی آن ها در ورود هیئتی از صنعاء به ژنو شکست بخورد. اماراتی ها و سعودی ها اجازه ندادند که هواپیمای عمانی به صنعا برود و هیئت وابسته به جنبش انصارالله را از یمن به سوئیس ببرد.
شکست بزرگی که رایزنی های یمنی – یمنی این بار با آن مواجه شد قابل پیش بینی نبود به خصوص این که این مذاکرات پس از مقدمه سازی ها و سفرهای رفت و برگشتی چند ماهه مارتین گریفیتس فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن انجام شد و گریفیتس توانسته بود موافقت همه را برای حضور در این مذاکرات جلب کند. عربستان و امارات نیز متعهد شده بودند که همه موانع و بن بست های موجود در مسیر مذاکرات را برطرف کنند به خصوص این که خود را طرف مهمی در این رایزنی ها می دانند حتی اگر با اسم و نامی تحت پوشش مشروعیت باشد.
فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن در نشست خبری که در ژنو برگزار کرد درباره شکست و فروپاشی مذاکرات ابراز تاسف کرد و گفت هیئت وابسته به دولت نجات ملی یمن می خواست در این مذاکرات حضور پیدا کند ولی موانع موجود مانع از آن شد وسازمان ملل متحد فضای مناسب را فراهم نکرد به گونه ای که آنان را متقاعد به حضور کند.
گروه های ملی یمنی در صنعاء کاخ سفید و ابزارهای آن در منطقه را به شکست کشاندن عملیات صلح در یمن متهم کردند و عبدالسلام سخنگوی دولت یمن در صنعاء گفت: سازمان ملل متحد مسئول کامل رویدادها و تحولات و شکست مذاکرات است. شورای سیاسی عالی حاکم در صنعاء نیز سازمان ملل را مسئول شکست مذاکرات قبل از آغاز آن دانست با مدنظر قرار دادن این که این سازمان مسئول ایجاد راه حل هایی برای انتقال هیئت ملی یمن به عنوان نماینده صنعاء در مذاکرات ژنو بوده است. یک منبع در شورای سیاسی عالی یمن از تکرار ناتوانی سازمان ملل و عدم قدرت آن در خصوص فراهم کردن یک فروند هواپیمای عمانی برای انتقال هیئت یمنی از صنعا به ژنو ابراز تاسف کرد و افزود دولت نجات ملی یمن به روند سیاسی متعهد است و از تلاش های صلح و همه تلاش هایی که برای برگزاری رایزنی ها و مذاکرات سیاسی صورت می گیرد استقبال می کند.
محمد عبدالسلام رئیس هیئت یمنی همچنین گفت سازمان ملل مسئول فراهم کردن یک فروند هواپیمای عمانی برای هیئت یمنی برای حضور در مذاکرات ژنو بود زیرا این هیئت بنا بر ملاحظات و دلایل سیاسی و امنیتی هیچ تمایلی به استفاده از هواپیمای غیر عمانی نداشت.
عبدالسلام با شدیدترین لحن به محمد آل جابر سفیر عربستان در یمن حمله و از وی انتقاد کرد و او را به علت توئیت هایش در شبکه های اجتماعی به طوطی تشبیه کرد. محمد آل جابر در یک سلسله توئیت هایش اعلام کرده بود که دولت نجات ملی یمن قصد دارد عناصری از جنبش حزب الله و ایران را به نام زخمیان از یمن خارج کند.
عبدالسلام نوشت حتی طوطی از این سفیر سعودی بهتر و فصیح تر سخن می گوید و کلمات بیشتری به کار می برد زیرا آل جابر تنها دو کلمه ایران و حزب الله را حفظ کرده است و شبانه روز آن را تکرار می کند.
وی اظهار داشت با وجود چنین افرادی است که یک نظامی فرو می پاشد زمانی که مشروع و آرمانش را از دست می دهد.
پس از همه این تفاوت ها و اختلاف نظرها درباره فروپاشی مذاکرات سوالی که امروز مطرح می شود این است که چرا عربستان سعودی بر اعزام و ارسال هواپیمایی که خود انتخاب کرده بود به صنعاء اصرار داشت؟ و آیا واقعا تلاش تعدادی از زخمیان یمنی مقیم عمان برای بازگشت به کشورشان با این هواپیما علت شکست و ناکامی مذاکرات ژنو درباره یمن بود؟ یا اینکه دلایل و علل دیگری هست که باعث ملاحظات و محافظه کاری های هیئت یمنی و گذاشتن شروطی برای دریافت تضمین های بین المللی درباره سلامت جانی این هیئت در مرحله نخست و تضمین بازگشت آنان به صنعاء پس از مذاکرات در مرحله دوم شده است.
به هر حال علل و موانعی که از حضور و شرکت هیئت یمنی به ژنو برای حضور در مذاکرات وجود دارد بر اساس نظر و دیدگاه ناظران و کارشناسان متعدد است و مهم ترین آن مربوط به بعد امنیتی موضوع می شود. منابع یمنی اعلام کردند اطلاعات مهمی به دست آورده اند که عربستان برای ترور اعضای هیئت یمنی از طریق هدف قرار دادن هواپیمای بین المللی آن در آسمان به هر شیوه ای برنامه ریزی می کند و اعضای این هیئت را به قتل می رساند سپس مانند جنایاتی که پیشتر مرتکب شده است درخواست تحقیق و بررسی درباره آن می کند جنایتی که خود در آن نقش دارد و عاملش است و نتیجه تحقیقات نیز چنین خواهد بود که هواپیما به دلایل فنی و نقص فنی و مشابه ان سقوط کرده است. همین موضوع باعث شد تا هیئت ملی یمن از سفر به سوییس با استفاده از هواپیمای وابسته به سازمان ملل متحد سرباز زند و از این سازمان درخواست کند یک فروند هواپیمای عمانی را برای انتقال هیئت یمنی به سوئیس فراهم کند زیرا عمان مانند دفعه قبل از دادن هواپیمای برای انتقال هیئت یمنی دریغ نمی ورزد.
یکی از اعضای این هیئت یمنی این طرح را تائید کرد و گفت سازمان ملل و جامعه بین المللی در صورتی که هیئت یمنی ترور شود هیچ اقدامی علیه عربستان انجام نمی دهند زیرا خود با عربستان و امارات در تجاوز به یمن و ستم در حق مردم این کشور دست دارند و در این مدت نشان داده اند که تا بتوانند بر جنایات هولناک و وحشیانه سعودی ها و اماراتی ها و متحدان و مزدوران انان در یمن سرپوش می گذارند و یقینا در قبال هدف قرار دادن هواپیمای حامل هیئت یمنی هیچ تحرکی از خود نشان نخواهند داد.
بسیاری از یمنی ها نیز این فرضیه را قبول دارند با توجه به این که سران کشورهای متجاوز به یمن و در راس انان محمد بن سلمان ولیعهد سعودی و محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی در طول سه سال و نیم گذشته ثابت کردند به هیچ قانون بشری و انسانی یا اخلاقی یا عرفی پایبند نیستند و تاکنون شریک جنایات و نسل کشی های بسیار زیادی در حق مردم مظلوم و زنان و کودکان یمنی بوده اند.
عبدالرحمن راجح