العالم - آمریکا
هدف از این سفر متقاعد کردن هند و کشورهای اروپایی به همراهی با تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران است. دولت آمریکا با معرفی برایان هوک به عنوان رئیس یک نهاد جدید به نام "گروه اقدام ایران" در وزارت خارجه٬ تلاش‌های دیپلماتیک ویژه‌ای را برای پیشبرد سیاست خارجی جدید خود در قبال ایران آغاز کرده است.
هند و کشورهای اروپایی اعلام کرده اند که با وجود خروج آمریکا از برجام همچنان به این توافقنامه پایبند خواهند بود. هند نیز که از خریداران بزرگ نفت ایران است اعلام کرده به خرید نفت از ایران ادامه خواهد داد.
سباش چندرا گرگ٬ معاون امور اقتصادی وزارت دارایی هند در آستانه سفر برایان هوک به دهلی نو در مصاحبه با یک شبکه تلویزیونی آمریکایی گفت که کشورش٬ کماکان به خرید نفت از ایران ادامه خواهد داد. هند به رغم تحریمها٬ سفارش خرید ۹ میلیون بشکه نفت را در ماه آینده میلادی (نوامبر) ثبت کرده است. این موضع هند خشم واشنگتن را در پی داشته و تهدیدات غیر مستقیمی را متوجه هند کردند. هیتر نوئرت، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به تصمیم هند برای ادامه خرید نفت از ایران گفت:« هند خودش متوجه خواهد شد که خرید نفت از ایران یا خرید سیستم های S400 از روسیه برای کشورش مفید و سودمند نخواهد بود.»
متحدان اروپایی آمریکا نیز با وجود فشارهای آمریکا همچنان به دنبال حفظ توافقنامه هسته ای با ایران هستند. آنها همچنین اعلام کرده اند تا پیش از چهارم نوامبر طرح خود را برای ایجاد ساز وکار مرادوات مالی و بانکی با ایران ارائه خواهند داد. خیلی از دولتهای اروپایی تلاش برای تداوم همکاری با ایران را فرصتی برای استقلال از آمریکا می دانند. برونو لومر، وزیر دارایی فرانسه، چندی پیش با انتقاد از سیاستهای دونالد ترامپ در عرصه بین‌المللی، گفت ترامپ "انگیزه‌ای برای اروپای قدرتمندتر" است. او با اشاره به خروج آمریکا از برجام و بازگرداندن تحریمهای ایران گفته است: "یقینا نتیجه بحران با ایران، فرصتی برای آن است که اروپا نهادهای مالی مستقل خود را داشته باشد تا با هر کس که می‌خواهد تجارت کند."
«وولکر پرتهس» مدیر موسسه امور بین المللی و امنیت در برلین در نیویورک تایمز نوشت: شکافی که توافق هسته ای ایران میان آمریکا و اروپا انداخته، بعید است تا پایان دولت ترامپ از بین برود. این تحلیلگر آلمانی همچنین تاکید کرد: اختلاف بر سر توافق هسته ای ایران نیروی محرک بزرگی در مباحث اروپایی ها پیرامون استقلال راهبردی از آمریکا است و شکافی که این توافق میان متحدان غربی انداخته، بسیاری جدی تر از جنگ عراق در سال 2003 است.
«کارول گیاکومو»، از اعضای هیئت سردبیری روزنامه نیویورک‌تایمز در یادداشتی در بخش «دیدگاه» این روزنامه نوشته است : «طرح اروپایی‌ها برای دور زدن تحریمهای آمریکا نشان‌دهنده عمق عصبانیت متحدان آمریکا از ترامپ است. اینکه آیا این طرح موفق می‌شود یا خیر، مسئله دیگری است. »
وی در ادامه درباره تلاش‌های اروپا برای دور زدن تحریمهای آمریکا تأکید کرده است: «برخی از تحلیلگران می‌گویند این اقدامات ممکن است در نهایت به نفع رقبایی تمام شود که مشتاقند ارز دیگری را جایگزین دلار کنند و از این طریق، لطماتی بلندمدت برای ایالات متحده به همراه داشته باشند.» با این ارزیابی و تحلیل کارشناسان و اصحاب رسانه در غرب از تحریمهای ظالمانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران بعید به نظر می رسد سفر برایان هوک به هند و کشورهای اروپایی دستاوردی داشته باشد .
در شش ماهی که از خروج آمریکا از برجام می گذرد تیم ایران ستیز کاخ سفید هر آنچه در توان داشت از تهدید و فشار سیاسی به دولتهای اروپایی و خریدران نفت ایران وارد کرد تا بلکه اجماعی برای تحریمها علیه ایران ایجاد کند. تعدادی از شرکتها مثل توتال از ایران خارج شدند. اما در دنیای پر رقابتی زندگی می کنیم جمهوری اسلامی ایران به راحتی توانست شرکت دیگری جایگزین توتال بکند. ترامپ ، بولتون و پمپئو و دیگر ایران ستیزان در کاخ سفید مدام از تلاش به صفر رساندن صادارات نفت ایران سخن می گویند .
چند سال پیش آن زمان که آمریکا شش قطعنامه را علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسانده و اجماع نسبی در تحریم ایران به دست آورده بود صادرات نفت ایران به صفر نرسید. اکنون که فقط رژیم صهیونیستی و چند دولت عربی از سیاستهای تحریمی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران حمات می کنند، به صفر رساندن صادرات نفت ایران رویایی است که هرگز تحقق نخواهد یافت. اکنون هم در داخل آمریکا و هم در اروپا از تبعات منفی تحریم ایران بر بازار نفت و عمیق تر شدن شکاف میان متحدان دو سوی اقیانوس اطلس سخن گفته می شود. اندیشکده های معتبر آمریکایی و اروپایی به افزایش قیمت نفت به صد دلار در پی تلاش آمریکا برای کاهش صادرات نفت ایران هشدار داده اند.
مرتضی مکی