"هيثم منـّاع" روز سه شنبه در گفت و گوي اختصاصي با شبكه خبري العالم اظهار داشت: جرياني محدود اما حمايت شده وجود دارد كه رویکرد آنها مخالفت با مذاكره و گفت و گو است. آن ها قائل به مرگ راه حل سياسي و ضرورت ورود به دمشق به زور اسلحه هستند. اين جريان معتقد است كه انقلاب سوريه، مسلحانه است و با سلاح پيروز خواهد شد.
وي افزود: كساني كه پس از 6 ماه از آغاز اعتراضات مسالمت آميز، آن را كنار گذاشتند و براي مسلح شدن فراخوان دادند، ادعا مي كنند كه اعتراض مسالمت آميز نتوانست در مدت 6 ماه، نظامي نوين ايجاد كند. اين در حالي است كه اكنون پس از گذشت 20 ماه از وقايع سوريه و پس از سپري شدن 14 ماه فعاليت مسلحانه كه كشتار غیرنظامیان و ویرانی زيرساخت ها و شهرها را در پي داشت، هنوز اين نتيجه حاصل نشده است.
ویرانی بزرگترین شهر پس از جنگ جهانی اول
مناع تاكيد كرد: پس از جنگ جهاني اول، براي نخستين بار بود كه شهري به وسعت حلب ويران مي شد. اين در حالي است كه برخي متهورانه اظهار مي دارند كه حتي اگر شده به قيمت ويران شدن دمشق، وارد آن مي شويم، اين در حالي است كه چنين طرز تفكري غيرمسئولانه، جنايتكارانه و ويرانگر است.
وي افزود: پيامدهاي چنين سخناني فقط دامنگير مردم نخواهد شد، بلكه وحدت و عزت كشور را نيز به باد خواهد داد. اين در حالي است كه ملت سوريه 40 سال با دولتي ناكارامد جنگيد تا بتواند عزت و حاكميت خود را بازيابد و نظامي را بر سر كار بياورد كه حقوق شهروندي را به رسميت بشناسد.
رئيس شورای هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري مقیم خارج در ادامه تصريح كرد: خشونت نمي تواند راه حل باشد. در بحران هاي جديد، هيچ گاه خشونت كور و بي منطق وجود نداشته است كه به الگويي براي دموكراسي تبديل شده باشد. اساس و بنيان و شيوۀ تحركات ما را دموكراسي تشكيل مي دهد.
اعتراضات مسالمت آميز در ابتدا دستاوردهاي بزرگي داشت
هيثم مناع خاطرنشان كرد: تجربه شش ماه اول وقايع سوريه كه رويكردي مسالمت آميز داشت، زمينه گفت و گوي مردم كوچه و بازار با بالاترين مقامات دولت را فراهم كرد و علاوه بر آن موجب تغييراتي سياسي شد كه از ميان آن ها مي توان به لغو وضع فوق العاده و ثبت نام صدها هزار سوري براي اشتغال و همچنين فعاليت در عرصه هاي سياسي اشاره كرد و اين در حالي بود كه اين افراد يا منزوي شده بودند يا از فعاليت دست كشيده بودند.
رئيس هيئت هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور، مسلح شدن گروه هاي مخالف را زمينه ساز واكنش نظام سوري بر ضد مخالفان غيرنظامي ارزيابي كرد كه در آن همه طايفه ها شركت داشتند، اين در حالي است كه در حال حاضر گروه هاي مسلح تنها وابسته به يك طيف مذهبي واحد هستند.
طائفه گرایي، راه حل سياسي را بی اثر کرد
هيثم مناع تاكيد كرد: در حال حاضر طائفه گرایي در سوريه در دستور كار قرار گرفته است و علت آن شدت گرفتن خشونت ها و ياركشي براي شدت بخشيدن به خشونت هاست كه قلب راه حل سياسي را هدف قرار داده است. اين در حالي است كه انقلاب اگر به سمت نظامي گري يا مذهبي گري متمايل شود، محكوم به شكست است.
وي افزود: مذهب گرايي، درگيري ها را از جنگ براي دموكراسي و عزت و آزادي هاي اساسي براي مردم به درگيري كينه توزانه و عقب مانده تبديل خواهد كرد كه هيچ نتيجه اساسي و تعيين كننده ای براي جامعه ندارد.
رئيس شورای هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور با بيان اين كه نمي توان جامعه سوري را جامعه اي تك طايفه اي كرد، خاطر نشان كرد: آن چه بايد اتفاق بيفتد، حاكم كردن حقوق شهروندي يكسان براي همه جامعه سوري است. ورود به مذهبي گري و طائفي گري و دامن زدن به آن سبب ايجاد نوعي گسست واقعي مي شود كه فاقد هرگونه بنيان طبقه اي، قومي و دموكرات است و كشور ما را به تقسيم بندي هاي قرون وسطايي و دوره هاي پيش از تمدن بازمي گرداند.
طائفي گرایي در منطقه با هدف ضربه زدن به ايران
هيثم مناع فاش كرد: قدرت هايي وجود دارند كه از آغاز قرن 21 از موضوع درگيري هاي شيعي - سني براي جنگ بر ضد ايران استفاده كرده اند، زيرا براي آمريكا و اسرائيل امكان پذير نبود كه با ارسال يگاني از نيروهاي خود، برنامه هسته اي ايران را نابود كنند.
وي افزود: مشكل اصلي در حكومت هايي غيرقانوني است كه نماينده و سخنگوي ملت هاي خود نيستند اين در حالي است كه در كشورهايي مانند ايران و تركيه، دولت ها؛ مدافع منافع ملي عالي كشورهاي خود هستند. در منطقه خاورميانه برخي از شبه دولت ها حاكمند كه از منافع عالي بيگانگان در كشور خود دفاع مي كنند و به مثابه دلالان جنگ هايي به نمايندگي از بيگانگان هستند.
تلاش براي پياده كردن الگوي افغانستاني در سوريه
رئيس شورای هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور با بيان اين كه برخي، درصدد پياده كردن الگوي افغانستاني در سوريه هستند، اظهار داشت: يكي از طرف هاي اصلی، سعي دارد مردم را از طريق شبكه هاي ماهواره اي خود تحريك كرده و بر اساس گرایش های مذهبي بسيج كند. آن ها ارتش سوريه را از طايفه علوي ها جلوه مي دهند، اين در حالي است كه بخش اعظم ارتش را سني ها تشكيل مي دهند.
وي افزود: برخي از طرف هاي درگير در سوريه، به صراحت اعلام مي كنند كه بر اساس فتواي ابن تيميه، غير سني ها در سوريه را ميان انتخاب يكي از گزينه هاي سني شدن، تبعيد يا كشته شدن، مخير مي كنند. اين گروه هاي تكفيري غير سوري كنترل چندين منطقه را در سوريه به دست گرفته اند.
گروه هاي مسلح با اطلاع ارتش تركيه وارد سوريه مي شوند
رئيس هيئت هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور با بيان اين كه گروه هاي مسلح، با اطلاع ارتش تركيه وارد سوريه شدند، گفت: اين در حالي بود كه ارتش تركيه مي توانست جلوي آن ها را بگيرد. در واقع تركيه كشوري لائيك است كه حزبي اسلام گرا در آن حاكم است. من از دولت تركيه مي خواهم به انتخاب ملت سوريه احترام بگذارد و سعي نكند رويكرد ايدئولوژيك خاصي را از طريق نفوذ دادن گروه هاي جهادي تكفيري از خارج، به سوريه تحميل كند.
وي افزود: در حال حاضر بيش از 2000 جنگجوي جهادي غير سوري از بيش از 40 كشور مختلف در سوريه وجود دارند. تعدد رويكردها و وابستگي هاي اين گروه ها به خودي خود براي شكست هرگونه طرح آتش بس كفايت مي كند.
هيثم مناع در ادامه اظهار داشت: اين در حالي است كه در سوريه گروهي مشخص و شناخته شده وجود دارد كه تغيير دموكراتيك را خواهان است و براي رسيدن به اين هدف، شيوه هاي مسالمت جويانه را در دستور كار خود قرار داده اند زيرا پناه بردن به سلاح به معني شكست دموكراسي است.
فساد در صفوف معارضان رخنه كرده است
رئيس هيئت هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور با تاكيد بر اين كه قيام مردم سوريه، براي مبارزه با فساد و استبداد بود، خاطر نشان كرد: در حال حاضر فساد از طريق تجارت سلاح و قراردادهاي بزرگ تسليحاتي در ميان صفوف معارضان رخنه كرده است.
وي با تاكيد بر اين كه در حال حاضر اكثريت با مسالمت جويان است، اذعان كرد: هرچند اكثريت با مسالمت جويان است اما اين جناح، جريان ساكت را تشكيل مي دهند كه تاوان خشونت را مي پردازد و متحمل رنج پيامدهاي آن است و تاكنون هزاران قرباني داده است. در درگيري هاي حلب، از ميان گروه هاي مسلح، تنها يك سوم آن ها ملي گرايان بودند و دو سوم ديگر را عناصر القاعده و جهادي هاي تندرو سوري تشكيل مي دادند كه خواهان حكومتي دموكرات نيستند بلكه برپايي اماراتي به شيوه طالبانيسم را خواستارند.
حمايت قطر و عربستان از گروه هاي مسلح
رئيس هيئت هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور با رد ادعاي حمايت از گروه هاي مسلح از داخل سوريه، تاكيد كرد: حمايت هاي تسليحاتي از گروه هاي مسلح در سوريه، يا توسط بندر بن سلطان ( عربستان ) يا حمد بن جاسم ( قطر ) و از طريق واسطه هايي در مرزهاي سوريه صورت مي گيرد.
وي افزود: شهروندان سوري، از مناطقي كه گروه هاي مسلح كنترل آن ها را در دست مي گيرند، مي گريزند و تنها كساني باقي مي مانند كه از فرار از اين مناطق ناتوان باشد.
مناع سپس با اشاره به ايستادگي قاطعانه كردها در مناطق خود در برابر نفوذ گروه هايي كه آن ها را " بيگانگان شام " شام ناميد، خاطر نشان كرد: تاوان درگيري گروه هاي مسلح و نيروهاي دولتي را مردم بي گناه مي پردازند.
وي تاكيد كرد: هنوز راه هاي سياسي و مسالمت آميز براي حل بحران سوريه وجود دارد، تغيير در سوريه امري اجتناب ناپذير است اما قرار نيست اين كار با بازگرداندن كشور به عقب صورت گيرد.
شكست معارضان در دستيابي به اتحاد
رئيس هيئت هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور شكست بزرگ گروه هاي مسلح مخالف نظام سوري را در موضوع اتحاد دانست و گفت: وقتي اين گروه ها در دستيابي به وحدت شكست خوردند، طرف هاي تندروتر متحد شدند و گروه هاي ميانه رو به نيابت از تندروها اين توجيه را در دستور كار قرار دادند كه بيگانگان، پس از سقوط بشار اسد، سوريه را ترك خواهند كرد. اما اين طرز تفكر هزينه اي گزاف خواهد داشت.
مناع تاكيد كرد: اين طرز تفكر، مبارزان ملي گرا را تضعيف مي كند و خشونت را به عاملي تعيين كننده نه تنها در درگيري ها بلكه در حفظ موجوديت تبديل مي كند و در اين مجال، فرقي ميان نظاميان و غيرنظاميان قائل نخواهد شد. اين در حالي است كه اكثريتِ هواداران دو طرف كه مخالف خشونت هستند، در اين ميان گروگان به شمار مي روند.
تلاش اخوان المسلمين سوريه برای کسب قدرت به هر قيمت ممكن
رئيس هيئت هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور با انتقاد از مواضع اخوان المسلمين سوريه در قبال بحران اين كشور، بدترين آزمون جنبش اخوان المسلمين در دوره معاصر را تجربه اي دانست كه در سوريه دارند و افزود: آن ها هم در جنگ ها و درگيري ها، هم در ائتلاف ها و هم در كودتاهايي كه بر ضد مخالفان نظام داشتند و هم در ائتلافي كه با عبدالحليم خدام داشتند و هم در توطئه چيني در برابر شكل گيري يك قطب غيرنظامي واقعا دموكرات، بدترين تجربه ها را به ثبت رساندند.
وي خاطر نشان كرد: ما هزينه سوء مديريت و رهبري جنبش اخوان المسلمين را مي پردازيم اين در حالي است كه اين جنبش گمان مي كند با توجه به اين كه اخوان المسلمين در چند كشور به قدرت رسيده اند، آن ها هم حق دارند به هر قيمتي كه باشد به قدرت برسند و اين طرز تفكر براي همه ما هزينه اي گزاف داشته است.
مناع تاكيد كرد: جنبش اسلامي در سوريه، خود را كمتر از حماس در فلسطين، النهضه در تونس يا اخوان المسلمين در مصر نمي داند به همين سبب براي رسيدن به قدرت براي خود حق قائل است اين در حالي است كه سوريه به سبب داشتن شمار زيادي از اقليت ها، موردي استثنا به شمار مي رود.
وي در ادامه گفت: احزاب كرد سوري، همگي لائيك هستند و 10 درصد از جمعيت مردم سوريه را تشكيل مي دهند، از آن گذشته، سني ها در سوريه، بنيان جنبش قومي عربي را تشكيل مي دهند.
تندروها مسئول خشونت و مخالفت با گفت و گو هستند
رئيس هيئت هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور، جنبش اسلامي را مسئول حمايت از خشونت ها و كشيده شدن به اين رويكرد و مخالفت با مذاكره و گفت و گو دانست و گفت: آن ها كه به شوراي ملي پيوسته اند، طرز تفكر خود را به ائتلاف جديدي كه در دوحه تشكيل شد، منتقل كردند.
وي با تاكيد بر ضعيف شدن اخوان المسلمين در سوريه و تلاش براي بازگشت به اين كشور در عين ضعيف بودن در داخل، خاطر نشان كرد: اسلام گرايان را سلفي ها، نواسلام گرايان و جدا شدگان از اخوان المسلمين تشكيل مي دهند كه اين گروه ها در مجموع به همراه اخوان المسلمين، عمليات را اداره مي كنند و جريان اسلام گراي سياسي را در داخل ائتلاف تشكيل مي دهند.
هيثم مناع سپس با بيان اين كه به طور مستمر با اخوان المسلمين در تماس است و سعي دارد با همه در تماس باشد و با كسي قطع رابطه نكند، در عين حال گفت: وابستگي اخوان المسلمين به تركيه و سكوت آن ها در قبال مسائل ملي كشور خود و پذيرش ورود نظامي تركيه به سوريه، واقعا مايه تاسف است.
وي سپس اتهامات مخالفان نظام سوري در خارج از كشور به هيئت هماهنگي درباره وابستگي به ايران، روسيه يا چين را مردود دانست و تاكيد كرد كه هيئت هماهنگي هيئتي مستقل است و زمام تصميم گيري مستقل خود را به دست كسي نخواهد سپرد، نه اردوغان و نه هيچ كس ديگر.
به قدرت رسيدن اخوان المسلمين به معناي فروپاشی سوريه است
معارض سوری درباره به قدرت رسيدن اخوان المسلمين در سوريه هشدار داد و آن را موجب از هم گسستن وحدت سوريه دانست و گفت: به قدرت رسيدن اخوان المسلمين مي تواند در چارچوب يك جبهه يا يك ائتلاف تحقق يابد كه در اين صورت مشكلي وجود ندارد، اما اگر آن ها به تنهايي به قدرت برسند، به مثابه مصيبتي براي سوريه خواهد بود.
وي افزود: جنبش اخوان المسلمين، از سال 1982 تاكنون جنبشي در خارج كشور بوده است و در هيچ يك از اتحاديه ها و سازمان ها و جنبش هاي فرهنگي داخل كشور نفوذي ندارد، همان طور كه در مصر نيز همين وضع را داشت. وقتي اين جنبش قدرت را به دست بگيرد، كشور را گرفتار وضعي تاريك و وحشتناك مي كند و چنين مساله اي به طولاني شدن مدت بحران و تعدد طرف هاي درگير بدون سقوط نظام مي انجامد.
مناع درباره امكان گفت و گو ميان ايران و اخوان در سوريه به منظور تسهيل گشودن باب گفت و گو ميان طرف هاي بحران در سوريه گفت: اگر حاميان مالي عرب گروه هاي اسلام گرا با گفت و گو موافقت كنند، اين اتفاق خواهد افتاد. اما مشكل اين است كه حاكميان ائتلاف ملي كه اخيرا تشكيل شده است، از اين ائتلاف خواستند كه با هيچ كس گفت و گو و مذاكره نكند و به گزينه يكسره كردن كار از راه نظامي پايبند باشند.
لزوم جلب حمايت بين المللي از انتقال مسالمت آميز قدرت
رئيس شورای هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور، ابراز اميدواري كرد كه روي آوري به تعقل و منطق بتواند برخي از طرف هاي بحران را به مذاكره براي انتقال مسالمت آميز قدرت بكشاند. هيئت هماهنگي در هر دو جناح خود در داخل به رياست " حسن عبدالعظيم " و در خارج از كشور سفرهايي دوره اي به مسكو، تهران و قاهره را در دستور كار قرار داده اند و ديدارهايي با 10 وزير خارجه چندين كشور جهان سوم و اروپا صورت داده اند.
وي افزود: هيئت هماهنگي، در مسكو بر ضرورت توقف عمليات هوايي توسط ارتش سوريه تاكيد كرد و آن را عملياتي بي فايده و نقض حقوق بشر و حمله به شهروندان توصيف و تاكيد كرد كه چنين عملياتي نمي تواند دقيق و موضعي صورت بگيرد.
اتفاق نظر ايران و روسيه با شورای هماهنگي
هيثم مناع گفت: در پاسخ به درخواست هيئت هماهنگي، يادداشتي به دولت سوريه ارسال كرد و توقف عمليات نظامي هوايي را خواستار شد. هيئت هماهنگي همچنين در مسكو، برگزاري كنفرانس ژنو - 2 با داده هايي مهم تر و با حضور شمار بيشتري از ناظران را خواستار شدند و درخواست كردند كه بر طرف هاي درگير، خارج از چارچوب فصل هفتم منشور سازمان ملل، اعمال فشار بيشتري صورت گيرد و بر مرزهاي سوريه كنترل اعمال شود و جلوي ورود سلاح به اين كشور گرفته شود. روسيه در خصوص اين مسائل مطرح شده، با هيئت هماهنگي اتفاق نظر داشت.
رئيس هيئت هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور سپس تاكيد كرد كه روابط ايران و سوريه مساله تازه اي نيست و به سال 1979 بر مي گردد، به همين سبب با اين كه همه كشورهاي جهان سعي كردند اين رابطه را از هم بگسلند، نتوانستند و شكست خوردند. در اين ميان هيئت هماهنگي با طرف ايراني توافق كرد كه ديگر بازگشتي به عقب در كار نباشد و هر طور شده تغيير در سوريه حاصل شود و آينده اين كشور بايد با دقت فراوان صورت گيرد و فرصت بيشتري به انتقال دموكراتيك قدرت داده شود و به گسترش خشونت ها مجال داده نشود.
تلاش ایران برای ارتباط با همه طرف هاي سوري
هیثم مناع در ادامه خاطر نشان كرد: ايران به ضرورت ايجاد كانال هاي ارتباطي با همه طرف هاي درگير در سوريه، از جمله گروه هاي مسلح باور دارد و اين مساله به مثابه پيشرفتي چشم گير در موضع گيري ايران به شمار مي رود.
وي با تاكيد بر ضرورت ارتباط طرف هاي مخالف نظام سوري با ايران و سوريه خاطر نشان كرد: نقش ايران و سوريه در حل بحران سوريه غيرقابل انكار است.
مناع سپس تاكيد كرد كه طرف هايي اساسي از معارضان وجود دارند كه براي گفت و گو با نظام به منظور محقق ساختن انتقال دموكراتيك قدرت بر اساس طرح اخضر ابراهيمي نماينده سازمان ملل آمادگي دارند.
ضرورت توافق منطقه اي و بين المللي براي حل بحران
رئيس شورای هماهنگي گروه هاي تغيير دمكراتيك سوري در خارج از كشور تاكيد كرد كه اكثريت سوري ها، خواهان راه حل سياسي براي برون رفت از بحران هستند و مي دانند كه سلاح نمي تواند جايگزين راه حل سياسي باشد. در اين ميان هيئت هماهنگي اولين جناحي بود كه توافق منطقه اي براي حل بحران سوريه را خواستار شد.
وي افزود: در حال حاضر، بحث درباره امكان گسترش كميته چارجانبه است كه توسط مصر تشكيل شد. اين كميته پس از پيوستن كشورهاي اسلامي جديدي همچون مالزي و اندونزي كه تاكنون درگير بحران سوريه نشده اند، فعال خواهد شد و در آن صورت امكان ايفاي نقش قدرتمندتر و موثرتر براي اين كميته فراهم خواهد شد.
مناع با تاكيد بر ضرورت پايبندي به كميته چارجانبه مصر و حضور ايران و مصر و عربستان در كنفرانس ژنو - 2، خاطر نشان كرد: توافق روسيه و آمريكا براي حل و فصل مساله سوريه، فرصت مخالفت ديگران را از بين خواهد برد، بنابراين توجه به برگزاري مذاكرات دوجانبه روسي - آمريكايي در اين مجال، ضروري است.
وي افزود: آمريكايي ها اخيرا، متوجه شده اند كه بحران سوريه، اگر به همين منوال ادامه يابد، در چارچوب سوريه باقي نخواهد ماند، به همين سبب از گسترش پيامدهاي اين بحران و سرايت آن به هم پيمانانشان نظير اردن و تركيه بيمناك شده اند. به اين ترتيب توافق روسيه و آمريكا، ماموريت اخضر ابراهيمي را گام بلندي به جلو پيش خواهد برد.
تبدیل سوريه به "سومالی دوم" دور از انتظار نيست
مناع همچنین درباره تکرار سناریوی سومالي در سوريه هشدار داد و گفت: اگر طرف هاي خارجي و به ويژه كشورهاي خليج [فارس] به اقدامات كودكانه و غيرمسئولانه خود در حمايت تسليحاتي از طرف هاي فاقد حس مسئوليت پذيري ادامه دهند، بعيد نيست که سوريه، به يك سومالي جديد تبديل شود و در اين ميان بعيد نيست نظام اميرنشيني بر اين كشور حاكم شود و تقسيم سياسي در دستور كار قرار گيرد، آن گاه طرف هايي كنترل امور را در دست بگيرند كه نه سوريه را مي شناسند، نه ملت سوريه را.
هيثم مناع در پايان از سوري ها خواست اميد خود را به ساختن نظام سوري جديد، دموكرات و غيرنظامي به عنوان حق مسلم همه مردم اين كشور از دست ندهند.