العالم _ لبنان
دولت جدید لبنان پس از حدود نُه ماه انتظار سرانجام پنجشنبه شب یازدهم بهمن تشکیل شد.
از مجموع سی وزیر دولت جدید، یازده وزیر وابسته به «التیار الوطنی الحر» (جریان ملی آزاد - میشل عون)، شش وزیر از «المسقبل» (سعد الحریری)، چهار وزیر وابسته به «القوات اللبنانیه» (سمیر جعجع - 14 مارس)، سه وزیر وابسته به حزب «حرکة امل» (نبیه بری)، سه وزیر وابسته به «حزبالله»، دو وزیر وابسته به حزب «التقدمی الاشتراکی» (سوسیالیستترقیخواه - جنبلاط) و یک وزیر وابسته به حزب «تیار المرده» (سلیمان فرنجیه) هستند.
حضور چهار زن در کابینه برای اولین بار در تاریخ لبنان، از نکات قابلتوجه این دولت جدید است. کوچکترین وزیر، خانم «ندی بستانی» با 36 سال سن و بزرگترین، «اکرم شهیب» وزیر تربیت و آموزش عالی با 72 سال سن است و میانگین سن وزرا 53 سال اعلام شده است.
حزبالله و جریانهای نزدیک به این جنبش یعنی التیار الوطنی الحر (عون)، أمل (بری) و المرده (فرنجیه) 18 وزارتخانه را در دست گرفتهاند و از موقعیت خوبی در دولت جدید برخوردار هستند؛ دولتی که با چالشهای بسیاری روبهرو خواهد بود بویژه اینکه به دلیل تأخیر نُه ماهه در تشکیل دولت برخی مشکلات اقتصادی پیش آمده و سوای آن مسأله قطببندیهای سیاسی درباره سهمیههای وزارتی و توزیع کرسیها نیز وجود دارد.
بسیاری از تحلیلگران لبنانی معتقدند برنده بزرگ تشکیل دولت فعلی، متحد سیاسی حزبالله یعنی التیار الوطنی الحر (جریان ملی آزاد-عون) است.
در همین ارتباط، روزنامه «النهار» (نزدیک به 14 مارس) در گزارشی نوشت، شکی نیست که اولین برنده این میدان «جبران باسیل» وزیر خارجه (داماد میشل عون و دبیر کل حزب التیار الوطنی الحر) است. او همه آنچه از ابتدای مذاکرات در راستای تشکیل دولت خواهان آن بود، به دست آورد و اکنون الثُلث المعطّل یا همان «یازده وزیر؛ یک سوم از مجموع کرسیهای کابینه بهعلاوه یک، را در اختیار دارد؛ حزبی که این امتیاز را کسب کند، میتواند بدون نیاز به رأی دیگر احزاب، کابینه را ساقط کند.
کدام وزارت به کدام حزب رسید؟
التیار الوطنی الحر (جریان ملی آزاد- عون) همچنین موفق شد وزارتخانههای مهم انرژی، اقتصاد، دادگستری، محیط زیست و دفاع را که از نظر خدمات و وظایف بسیار کلیدی هستند، برای خود نگه دارد.
در مقابلِ حزب تیار الوطنی الحر، بزرگترین بازنده حزب «القواتُ اللبنانیه» (جعجع) قرار دارد. این جریان که در ابتدای مطالباتش خواستار برابری کرسیها با التیار الوطنی بود اما بعدا به پنج وزارتخانه رضایت داد و در نهایت به چهار کرسی وزارتی نه چندان مهم دست یافت: معاون نخستوزیر، وزیر امور اجتماعی، وزیر کار، وزیر توسعه اداری. اگرچه پست معاونت نخستوزیر به القوات رسید اما این پست اختیارات اجرایی ندارد.
اما نکته قابل ملاحظه در تیم المستقبل در دولت فعلی آن است که تمام وزرای این جریان –ویولت صفدی وزیر مشاور دولت در امور زنان و جوانان، محمد شقیر وزیر ارتباطات، ریا حسن وزیر کشور، جمال الجراح وزیر اطلاعرسانی، عادل افیونی وزیر مشاور در امور اطلاعات - از افرادی هستند که سوابق اقتصادی و بانکی دارند.
حزب التقدمی الاشتراکی (سوسیالیست ترقیخواه - جنبلاط) کیفیت وزارتخانههایی را که در اختیار گرفت، بهبود داد؛ وزارت آموزشوپرورش را حفظ کرد اما به جای پست وزیر مشاور در امور حقوق بشر، وزارتخانه مهم صنعت را در اختیار گرفت. انتخاب اکرم شهیب به عنوان وزیر آموزشوپرورش و وائل ابو فاعور به عنوان وزیر صنایع نشان میدهد ولید جنبلاط به حجم هجمههای سیاسی آگاه بوده و به همین دلیل دو تن از بارزترین افراد این جریان را انتخاب کرده است.
حزبالله؛ در دولت قبل وزاتخانههای ورزش و صنعت را در اختیار داشت و در دولت جدید سه وزیر دارد: محمود قماطی وزیر دولت در امور پارلمان ؛ محمد فنیش وزیر ورزش و جوانان ؛ جمیل جبق، وزیر بهداشت. حزب الله در دولت جدید با چهرهای جدید وارد شده و محمود القماطی را که هموزن محمد فنیش است، وارد میدان کرده است و این موضوع، اهمیت دولت جدید و سیاستهای آن برای حزبالله را نشان میدهد.
نکته قابل توجه دیگر در این موضوع، آن است که علیرغم مخالفتهای گسترده داخلی و خارجی، وزارت بهداشت به حزبالله رسید؛ موضوعی که آمریکا بشدت با آن مختلف بود و بارها در دیدارهای مختلف، مخالفتش را علنی کرده بود.
کارشکنیهای قبلی آمریکا در بیروت
در همین راستا «مارشال «بیلینگزلی» دستیار وزیر خزانهداری آمریکا که به لبنان سفر کرده، پنجشنبه هفته گذشته در اظهاراتی اظهاراتی تندی علیه حزبالله مطرح کرد و به سازمانهای لبنانی درباره هر گونه همکاری با این جنبش و یا دستیابی حزبالله به وزارت بهداشت هشدار داد و گفت «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا آنها را تحت نظر دارد.
بر اساس گزارش روزنامه «الاخبار»، بیلینگزلی ضمن اتهامزنی گسترده به حزبالله مدعی شد اگر این جنبش کنترل وزارت بهداشت را در دست بگیرد تمام لبنان را از داروهای ایرانی پر خواهد کرد.
اولین جلسه دولت جدید لبنان امروز با هدف تصویب اولین بیانیه وزارتی تشکیل میشود تا نقشه راه دولت جدید تعریف شود.
انتخابات پارلمانی لبنان برای اولین بار بر اساس قانون تناسبی و پس از 9 سال، یکشنبه شانزدهم اردیبهشت (1397) برگزار و میزبان مشارکت 49.20 درصد اعلام شد.
در این انتخابات حدود 600 نامزد برای کسب 128 کرسی با یکدیگر رقابت کردند و حزبالله و احزاب متحد آن، بیش از نیمی از کرسیهای پارلمان را از آن خود کردند.
خبرگزاری «رویترز» پس از اعلام نتیجه انتخابات نوشته بود که حزبالله و متحدانش از جمله حزب التیار الوطنی الحر (جریان ملی آزاد - میشل عون) حدود 67 کرسی از مجموع 128 کرسی پارلمان را از آن خود کردند.
فارس