العالم ـ آمریکا
دنیل برامبرگ از اعضای غیر مقیم مرکز عرب واشنگتن دی. سی در مطلبی با عنوان "ماموریت محکوم ترامپ برای اتحاد راهبردی خاورمیانه" افزود: تلاش های آمریکا برای تقویت اتحاد خاورمیانه به مدت طولانی منافع منطقه ای کشورهای کلیدی منطقه را تحت تاثیر قرار داده است. منطق این اتحاد تبعیت از مقابله با دشمن مشترک آمریکا است. اما اتحاد جمعی در برابر این دشمن مشترک به معنای برعهده گرفتن زحمت و هزینه اصلی این دشمنی است.
در ادامه مطلب درج شده در این تارنمای خبری – تحلیلی آمریکایی آمده است: این امر به وضوح در پیشنهادهای کاخ سفید برای تقویت این اتحاد راهبردی به ویژه در سخنرانی مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا در تاریخ 10 ژانویه 2019 در قاهره با تاکید بر اتحاد راهبردی خاور میانه مشخص بود. اما این تلاش محکوم به شکست است. مشکل تنها این نیست که برخی کشورهای خاورمیانه ای بر سر این مساله که ایران تهدید برای همه آنها نیست موافقت ندارند. مانع بزرگتر دونالد ترامپ است که وی رهبری امریکا در تقبل این هزینه ها را رد می کند. در حقیقت، او ترجیح می دهد بیشتر این هزینه ها برعهده مصر، اردن، عراق، کشورهای حوزه خلیج فارس، اسرائیل و ترکیه باشد.
وعده پمپئو به "همکاری" آمریکا با متحدان
ترامپ بارها اعلام کرده که اتحاد وی با هرکشور متحد کوتاه مدت است و تا زمانی ادامه دارد که واشنگتن بداند این اتحاد برایش فایده دارد. تصمیم او برای خروج حدود 2 هزار سرباز از سوریه و قربانی کردن متحدان کرد واشنگتن، نخستین رویکرد ترامپ در خصوص سیاست های پوپولیستی وی نیست.
سخنرانی پمپئو در دانشگاه آمریکایی قاهره هم از همین سیاست های پوپولیستی پرده برداشت. وی در حالی که وعده داده بود "حقیقت" را بیان کند، اصرار داشت که ایالات متحده را یک "نیروی خوب" معرفی کند و ادعا کرد تا زمانی که مبارزه با تروریسم تمام نشده، عقب نشینی نکند اما در حین این سخنان اعلام کرد واشنگتن در هیچ کدام از طرح های امنیتی، رهبری نظامی آن را بر عهده نخواهد گرفت. وی اضافه کرد واشنگتن همچنان بر تعهد خود برای کمک به دوستان خاورمیانه ای در راستای امنیت مرزها و مبارزه با تروریسم پایبند است.
وی تاکید کرد مسئولیت متحدان خاورمیانه در این میان بیشتر شده و آنها باید وظایف دیگری هم در راستای مبارزه با تروریسم بر دوش بگیرند.
اما صرف نظر از فشارهای واشنگتن برای اتحاد راهبردی با متحدان خاورمیانه ای، کاخ سفید باید بداند بسیاری از شرکای ایالات متحده دارای اولویت های استراتژیک دیگری هستند که با اولویت های راهبردی کاخ سفید همخوانی ندارد. این نکته به ویژه در مورد ترکیه صدق می کند که ایران یا دیگر ملل اسلامی را تهدید اصلی برای خود نمی بیند. از طرفی تنش های میان ایالات متحده و ترکیه پرده از مشکل گسترده تری برای دیپلماسی خاورمیانه ای آمریکا بر می دارد.
پمپئو طی سخنرانی خود در قاهره، از اقدامات امارات متحده عربی، بحرین و عربستان سعودی در رویارویی با ایران قدردانی کرد، اما به موضوع بحث برانگیز دخالت این کشورها در فاجعه یمن اشاره ای نکرد. از سوی دیگر و پس از سخنرانی پمپئو در قاهره "انور قارقاش" وزیر امور خارجه امارات متحده عربی در توئیتی از سخنان وی تمجید کرد و محور اصلی سخنان وی را اتحاد راهبردی واشنگتن با متحدان خاورمیانه ای دانست.
پمپئو همچنین در سایه مسائل مربوط به قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار سعودی بر اهمیت رابطه واشنگتن و ریاض تاکید کرد اما گزارش ها نشان می دهد در دیدار خصوصی وی با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی و ملک سلمان پادشاه عربستان بحث های پیچیده ای بر سر قتل این روزنامه نگار و مساله قتل و موضوع یمن در گرفته است.
هرچند وزیر امور خارجه آمریکا پس از این دیدار در توئیتی بر توافق خود با بن سلمان بر سر کاهش تنش ها برای رسیدن به توافق در سوئد برای حل مساله یمن تاکید کرد.
اما رهبران سعودی دلیل کمی برای باور چنین وعده هایی دارند. در این راستا به نظر می رسد رهبران عربستان سعودی و دیگر مقامات ارشد کشورهای حوزه خلیج فارس پیشنهاد پمپئو برای اتحاد جدید خاورمیانه ای را نپذیرفتند. در عوض، مذاکرات را در چارچوبی مبهم و مثبت حفظ کردند به گونه ای که حتی در بعضی اظهارنظرهای عمومی آنها نگرانی مداوم از سیاست های ایالات متحده کاملا محسوس است.
از سوی دیگر بولتون طی سفر 6 ژانویه خود به اسرائیل (رژیم صهیونیستی) به خبرنگاران گفت خروج 2 هزار سرباز آمریکایی از شمال سوریه تا زمانی که ترکیه قول ندهد به نیروهای کرد حمله نمی کند، انجام نخواهد شد. یکی از اهداف آشکار این اظهارات، اطمینان بخشی به رهبران مضطرب اسرائیل بود. اما از دیگر اهداف بسیار بلندپروازانه این سخنان ایجاد شرایطی بود تا از سرعت خروج نیروهای آمریکایی از سوریه بکاهد. سخنان بولتون در حالی نقض خواسته رئیس جمهوری آمریکا است که در تاریخ 23 دسامبر، ترامپ با اردوغان گفتگوی تلفنی داشت و سپس در توئیتی از حمایت اردوغان از خروج نیروهای امریکایی از سوریه خبر داد. در واقع به نظر می رسد این توئیت نشان دهنده این است که واشنگتن و آنکارا خروج این نیروها را با یکدیگر هماهنگ کرده بودند. لذا سخنان بولتون یک گام جلوتر از این اظهارات بوده و در واقع بر حمایت ویژه واشنگتن از متحدان کرد به عنوان یکی از اولویت ها بیش از هرچیز دیگری تاکید کرده است.
اردوغان هم در واکنش به سخنان بولتون دیدار از پیش برنامه ریزی شده با وی در ترکیه را لغو کرد. او تاکید کرد بولتون اشتباه بزرگی مرتکب شده و ما نمی توانیم در این مورد مصالحه کنیم (یعنی تعهد ترکیه به حمله نکردن به نیروهای کرد). سخنان اردوغان که در نیویورک تایمز برجسته شد، نشان داد که شکست نیروهای کرد، اولویت شماره یک ترکیه است.
دشوار است بتوان تصور کرد خواست ترامپ در این مورد هم راستا با اظهارات دیگر دولتمردانش باشد. در واقع، همانطور که اردوغان اشاره کرد، 'سخنان متفاوت این افراد حاصل از وجود اختلاف در بخش های مختلف دولت است' اما این تفاوت تا چه اندازه است؟ در حالی که پمپئو و بولتون در خصوص تضعیف سخنان ترامپ محتاط بوده اند، سعی نکرده اند تا جایگزین مناسبی برای خواست ترامپ ارائه دهند.
در این میان تلاش برخی کشورهای عرب منطقه برای ترمیم روابط با اسد را هم نباید نادیده گرفت. امارات متحده عربی اعلام کرده سفارت خود در دمشق را بازگشایی خواهد کرد، 'عمر البشیر' رئیس جمهوری سودان به تازگی دیداری از پایتخت سوریه داشته و ظاهرا اتحادیه کشورهای عرب باردیگر خواهان بازگشت سوریه هستند. این پیشرفت ها پیروزی برای مسکو است. این خود توضیح می دهد چرا 'رابرت فورد' سفیر پیشین آمریکا در دمشق که پیش از این از حمایت ارتش آمریکا از گروه های مخالف 'سوری' حمایت کرده بود، پیشنهاد داده است ایالات متحده 'باید همکاری با روسیه در زمینه های مختلف راهبردی برای پیشبرد حل و فصل مساله سوریه' را در اولویت قرار دهد.
در واقع مشارکت با مسکو ممکن است آخرین کارت واشنگتن باشد. اما با توجه به چالش هایی که ترامپ در داخل و خارج از کشور با آن مواجه است، جایی برای همکاری با روسیه باقی نمی ماند. علاوه بر این، پمپئو و بولتون و بسیاری از رهبران جمهوریخواه آشکارا یا بی سر و صدا با چنین سیاستی مخالف هستند، حتی اگر هیچ ابزاری برای حل دیپلماسی شکست خورده واشنگتن در دست نداشته باشند.
گفتنی است که تارنمای لوبلاگ از نام جیم لوب سردبیر این تارنما، روزنامه نگار کهنه کاری که گزارش های تحلیلی از سیاست خارجی واشنگتن در قبال خاورمیانه می نوشت، گرفته شده است.
به گزارش ایرنا، این تارنما اولین وبلاگ برای دریافت جایزه "آرتور راس" برای گزارش گیری و تجزیه و تحلیل مستقل از آکادمی دیپلماسی آمریکا در سال 2015 بود.
این تارنما در سال 2008 راه اندازی شد و هدفش بیشتر تحلیل سیاستهای اتخاذ شده از سوی واشنگتن در قبال تهران بود'.