العالم _ ایران / سیاسی
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در گفتگوی اختصاصی با العالم پیرامون استعفای ظریف، سفر اسد به ایران، حضور ایران در سوریه، روابط ایران با روسیه، سفر روحانی به عراق و مسائل روز منطقه و جهان توضیحاتی ارائه داد.
در ذیل مشروح این گفتگو آمده است؛
استعفای ظریف محک خوبی بود از توانمندی وی نزد معاندین
العالم: اولین سوال را با ماجرای استعفای دکتر ظریف شروع کنیم. رسانه های معاند با جمهوری اسلامی ایران در این ماجرا کوشیدند تا این مساله را به معنای وجود اختلاف میان مسئولان جمهوری اسلامی در خصوص سیاست های منطقه ای ایران و همچنین اقتدار و حضور ایران در منطقه معرفی کنند واقعیت ماجرا اگرچه بعدا روشن شد اما بازخوانی آن از زبان سخنگوی وزارت خارجه لطفی دیگر دارد.
آنانی که در حوزه مسائل روابط بین الملل و سیاست خارجی فعالیت می کنند و تحولات سیاسی جهان را دنبال می کنند با این نوع استعفاها و این نوع رفتار بیگانه نیستند و از دید من این موضوع طبیعی است زیرا بعضی اوقات به علت برخی ناهماهنگی ها یک مسئولی استعفا می دهد تا اعلام کند شرایط برای کارش مهیا نیست، دکتر ظریف هم با توجه به اینکه سکان دار دستگاه دیپلماسی است و این دستگاه حاکمیتی می باشد و اهمیت خودش را دارد حرف و سخن ایشان این بود که وزارت خارجه باید با اقتدار و قدرت بیشتر کار خودش را دنبال کند و دکتر ظریف این اقدام را به نمایندگی از تمامی کارکنان وزارت خارجه انجام داد و خوشبختانه همان گونه که قابل پیش بینی بود این استعفا توسط ریاست محترم جمهور پذیرفته نشد اما فکر می کنم یک محک خوبی بود از توانمندی ظریف نزد معاندین جمهوری اسلامی ایران از منطقه تا آمریکا.
شما دیدید که چگونه وزیر رژیم اشغالگر قدس و مقامات آمریکایی ابراز خوشحالی کردند، در واقع آن ها اعلام کردند که در نبود وزیر خارجه ایران نفس راحتی می کشند و اگر ظریف نباشد کارشان ساده تر است، اما به هر حال حرکت ایشان گامی بود برای اینکه اقتدار لازم به سیاست خارجی کشور در برهه کنونی برگردد.
تشریح اهداف سفر بشاراسد به تهران/ همکاری های دراز مدت ایران و روسیه قطعا ادامه پیدا خواهد کرد
العالم:معنا و مفهوم سفر رئیس جمهور سوریه به ایران چیست؟
معنا و مفهوم سفر رئیس جمهور سوریه به ایران کاملا روشن است، پیام بسیار دقیق و شفافی به برخی کشورهای منطقه و جهان بود زیرا دشمنان سعی کرده بودند طی سالیان گذشته با تربیت و ترویج گروهی تروریست حاکمیت در سوریه را تغییر دهند.
سفر اسد به تهران اهداف مختلفی داشت که یکی از آن سپاس ایشان از مقام معظم رهبری، ملت و دولت برای حمایت بی دریغی که طی این سال ها از نیروهای نظامی سوریه، مقاومت و دولت ایشان شده بود برای اینکه بتوانند در مبارزه با تروریست ها سربلند و موفق بیرون بیایند.
گفتنی است که بشار اسد لازم بود در این مقطع جدید رایزنی های دیگری را در سطوح عالی با مقامات ایرانی برای اینده سوریه داشته باشند که در این سفر رایزنی های مفید و سازنده ای میان مقامات ایرانی و آقای اسد صورت پذیرفت.
سوریه تنها نقطه اتکا و هم سویی ایران و روسیه تلقی نمی شود
العالم: اسرائیل به زعم خود اصرار دارد ایران را از سوریه دور کند و البته هدف سفر اخیر نتانیاهو به روسیه هم در همین راستا اعلام شد بفرمایید این ژست انتخاباتی نتانیاهو چگونه در میدان واقعیت قابل تحقق است؟
ماهیت رژیم صهیونیستی در منطقه کاملا روشن است این سیاست ها و رفتارها جدید نیست و طی این ده ها سال گذشته سعی کرده است افتراق و جدایی را بین کشورهای اسلامی ایجاد کند و با توجه به نقش موثر همکاری های ایران و سوریه در مبارزه با تروریسم و دفاع از دولت سوریه در واقع تلاش مجددی را رژیم صهیونیستی برای ایجاد تفرقه و جدایی میان کشورهایی که نقش موثری در ابقای حاکمیت در سوریه داشتند و کمک کردند مردم سوریه و نیروهای مقومت و ارتش این کشور پیروز بشوند را رغم بزنند البته این یک آرزویی است که تحقق نمی یابد چرا که روابط ایران و روسیه صرفا در مسئله سوریه خلاصه نمی شود و سوریه تنها نقطه اتکا و هم سویی ایران و روسیه تلقی نمی شود.
العالم: روابط ایران با روسیه با توجه به اینکه شعله های جنگ درسوریه درحال فروکش شدن است چطور ارزیابی می شود؟
ایران و روسیه در بسیاری از حوزه های منطقه ای و جهانی دارای اشتراکاتی هستند که تلاش های خودشان را ادامه خواهند داد و قطعا در سوریه هم شاهد همکاری های دو کشور و حتی سه کشور با کمک ترکیه خواهیم بود اگر چه ما طبیعی می دانیم که در دوران سازندگی و همکاری های اقتصادی می توانیم به عنوان رقیب در سوریه کار کنیم اما نگاه راهبردی در همکاری های دراز مدت در مورد مسائل منطقه ای قطعا ادامه پیدا خواهد کرد.
جزئیات سفر روحانی به عراق
العالم: گفته می شود به زودی اقای روحانی عازم عراق می شوند و البته قبل از آن اقای حلبوسی به ایران خواهد آمد اگر این اخبار را تایید می کنید سطح روابط ایران و عراق و دورنمای آن را چطور ارزیابی می کنید؟
به هر حال عراق یکی از همسایگان خوب ماست که ما یک مرز طولانی با آن داریم یک پیوستگی سرزمینی ، یک پیوستگی تاریخی ، پیوستگی فرهنگی تمدنی و مذهبی بین ما و آنها وجود دارد و خوشبختانه ،به هر حال در مسیر تحولات دو دهه گذشته این کشور توانسته است که در مسیر ایجاد یک روند دموکراتیک تلاش بکند و در مبارزه با تروریسم نقش به سزایی را ایفا بکند و در جهت استقلال خودش کوشا باشد.
ما امروز همکاری های وسیعی را در حوزه های مختلف با این همسایه خوب خودمان داریم ، در حوزه های اقتصادی همکاری های بسیار جدی وجود دارد و فکر می کنم در سایر حوزه ها هم زمینه های زیادی در حوزه های فرهنگی علمی فناوری می تواند بین دو کشور وجود داشته باشد و در ادامه آمد و شدهایی که میان مقامات دو کشور وجود داشته است و بخصوص می خواهم به آخرین سفر جناب آقای دکتر ظریف که پنج روز به طول انجامید اشاره کنم و تقریبا در اکثر نقاط عراق حضور پیدا کردند و مذاکراتی در شهرهایی مثل نجف و کربلا و مذاکرات رسمی در بغداد و حتی مذاکراتی را با مقامات اقلیم داشتند ، در واقع مقدمه هایی را برای سفر رئیس جمهور ایران - تکمیل این حلقه از همکاری هایی که باید میان دو همسایه صورت بگیرد - فراهم کردند و تصور من این است که سفر رئیس جمهوری ایران به عراق هم نهایتا می تواند یک نقطه آغاز و شروع و یک نقطه پرش دیگری برای تعمیق روابط فی مابین باشد که قطعا می تواند گویای یک روابط صلح آمیز دوستانه مسالمت جویانه و یک همکاری برای تثبیت امنیت و ثبات در مجموعه این منطقه حساس از جهان باشد.
حزب الله بخش عمده ای از راه حل مشکلات منطقه است/ حزب الله بخشی از حاکمیت لبنان است/ حزب الله خود قربانی تروریسم است
العالم: اخیرا بریتانیا حزب الله لبنان را در لیست به اصطلاح تروریسم قرارداده چرا و چقدر این مساله اهمیت دارد ؟
بریتانیا دچار یک اشتباه راهبردی شد و دست به یک اقدامی زد که توسط بسیاری از کشورهای اروپایی هم همراهی نشده است. در واقع نمی توانم بگویم این اقدام انگلیس ناشی از عدم شناخت است فکر می کنم با سوء تدبیر و سوء نیتی این اقدام مترادف است و حزب الله در لبنان بخش بزرگی از لبنان است بخش از حاکمیت است بخشی از تمامیت ارضی است بخشی از مردم لبنان، بخشی از حکومت و بخشی از پارلمان است و شما نمی توانید یک بخش عمده ای از یک کشور را که نمایندگانی به عنوان وزیر در کابینه و دولت این کشور دارند ، تعدادی از افرادی را نماینده در پارلمان دارد ، یک گروه تروریستی تلقی بکنید و این تناقض آشکار در رفتار و یک نمونه دیگر از سیاست ها و استانداردهای دوگانه ای است که برخی از کشورهای اروپایی نسبت به منطقه غرب آسیا و خاورمیانه دارند و نهایتا من فکر می کنم حزب الله بخش عمده ای از راه حل مشکلات منطقه است و باید یک حضور جدی در مجموعه منطقه داشته باشد و علاوه بر اینکه خودش قربانی تروریسم است یک گروهی است که توانسته با گروه های تروریستی خطرناکی مانند داعش در منطقه مبارزه بکند و فکر می کنم کشورهایی مثل انگلیس و دیگر شرکای این کشور باید به جای این رفتار از نیروی مقاومت و از این گروه حمایت می کردند برای مبارزه بی امانی که در قبال تروریسم تکفیری در منطقه داشت که می توانست دامنه آن سایر کشورهای اروپایی را هم در بربگیرد .
ببینید در طول چند دهه گذشته تلاش های زیادی صورت گرفت برای اینکه این جنبش و این گروه سرکوب و محدود و تحریم بشود و از حیز انتفاع ساقط بشود ولی زمان و شرایط نشان داد که روز به روز این گروه و این جنبش پیش رفت توسعه و تکامل یافت و توانست از تمامیت ارضی لبنان از حقوق مردم لبنان در قبال یک نیروی اشغالگر و متجاوزی مانند رژیم اشغالگر دفاع بکند و امروز بخش عمده ای از دولت و حاکمیت لبنان تلقی می شود لذا من فکر می کنم همانگونه که اشاره کردم دولت بریتانیا دچار یک خطا و یک اشتباه راهبردی شد و حزب الله نشان داده است که یک گروه کوچک متشکل از چند ده نفر نیست یک حرکت عظیمی است که در مجموعه منطقه حامیانی دارد و قدرتی دارد و فکر می کنم این پویایی و حرکت حزب الله ادامه پیدا خواهد کرد و مبارزه با آن و برخورد با آن حتما نتیجه عکس خواهد داد.
العالم: درخصوص یمن بنظر می رسد ماجرای اتش بس وعقب نشینی با دشواری هایی مواجه شده است چرا وموضع ایران دراین خصوص چیست ؟
ببینید به هر حال مسئله یمن یک دمل چرکینی است که با تجاوز ائتلاف به رهبری سعودی با یک خیال خامی که می تواند یمن را ظرف مدت کوتاهی در اختیار بگیرد آغاز شد و امروز بیش از سه سال است که این فاجعه بشری و این تجاوز استمرار پیدا کرده و نشان داده است که هیچ گونه سلاحی ، هیچ گونه سلاح مدرنی و هیچ توانمندی نظامی به عاریت گرفته شده ای از کشورهای غربی نتوانسته که با اراده یک ملتی که با یک فاجعه بشری روبروست به لحاظ غذا به لحاظ درمان به لحاظ بیماری ، بیماری های واگیردار و نا موفق بوده و نهایتا این مردم بوده اند که اراده خودشان را نشان داده اند.
جمهوری اسلامی ایران تلاش های بسیاری را به طور جدی آغاز کرد با توجه به اهمیت وضعیت مردم یمن و فاجعه ای که در آنجا در شرف اتفاق بود و متاسفانه جهانیان وسازمان های بین المللی با سکوت مطلق تماشاگر این صحنه های ناهنجار فراموش ناشدنی تاریخ معاصر بودند . ما با کشورهای اروپایی چهار دور در خصوص وضعیت یمن گفت و گو کردیم و نهایتا به استکهلم رسیدیم و امیدوار بودیم که اشغالگران و متجاوزین در نهایت شرایط مردم یمن را بپذیرند و از ادامه تجاوز خودداری کنند ولی متاسفانه این اتفاق آنگونه که پیش بینی می شد صورت نگرفت و کماکان این کارشکنی ها وجود دارد ولی تصور من این است که با تلاش هایی که وجود دارد و استقامت مردم یمن و آگاهی که در برخی از نقاط جهان و افکار عمومی جهان نسبت به وضعیت یمن و عربستان به عنوان وقایعی که امروز به روشنی دیده می شود که ریشه های این بحران و فاجعه بشری چیست نهایتا توجه لازم را خواهند کرد و امیدوارم با تلاش همگان این زخم کهنه و این دمل چرکین هر چه زودتر درمان شود که لازمه آن توقف فروش سلاح و ارائه سلاح از جانب کشورهای غربی به متجاوزین و تلاش گسترده تر کشورهای اروپایی و به خصوص سازمان ملل است.
شورای همکاری خلیج فارس با رفتار ناپخته سعودی ها دچار مشکلات عدیده ایی شده است/ قطعا جزایر متعلق به ایران و جزو حاکمیت ایران است
العالم: وزرای خارجه بحرین وامارات و همچنین عادل الجبیر دراقدامی هماهنگ مجددا ایران را منبع تروریسم خوانده اند این درحالی است که درنگاه برخی صاحبنظران علت صدور چنین دیدگاههایی ازناحیه "لورنس قرن 21" یعنی عادل الجبیر همچنین وزیر خارجه کشور استعمارشده بحرین از سوی سعودی و بالاخره همتای اماراتی او که این روزها بیش ازهر زمان صدای ناکارآمدی سیاست هایش در ادعای حاکمیت بر جزایر سه گانه ایرانی شنیده می شود فقط و فقط تلاش جهت جبران سیاست های شکست خورده شان در برابر ایران است بفرمایید علت این اقدام هماهنگ چیست؟
دور از انتظار نبود که این سه کشور به دلایل خاص خودشان مجددا موضع گیری منفی علیه جمهوری اسلامی ایران داشته باشند آن دو کشور به نظر می رسد تحت تاثیر حاکمان سعودی سخن می گویند یا سکوت می کنند البته جالب بود که آقای جبیر که تصور می شد بعد از وضعیتی که در عربستان در افکار عمومی جهانی ایجاد شد بعد از حوادثی که برای یکی از نویسندگانی که دارای تابعیت این کشور هم بود تا حد زیادی از تاریخ و از وضعیت جهانی و روابط بین الملل و نگاه کشورها و مردم جهان درس هایی را آموخته باشد و تا حدی سکوت کند و من این را به فال نیک گرفته بودم تا ایشان کمتر سخن بگوید ولی مشاهده شد که مجددا ایشان لب به سخن گشود و دوباره ساز کینه و عداوت را نسبت به ایران نواخت و از دو کشور دیگری که سعودی را همراهی می کنند باز هم چنین درخواستی داشت و آنها هم موضع منفی در مورد ایران اتخاذ کنند.
این مواضع جدید نیست تکراری و بیهوده و بیجا است و نهایتا هیچ نتیجه ای برای این کشورها نخواهد داشت و شکاف میان جهان عرب را تشدید خواهد کرد . همانگونه که دیدیم شکاف میان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس را تشدید می کند امروز شورای همکاری خلیج فارس با رفتار تا حدی ناپخته دولت سعودی دچار مشکلات عدیده ایی در درون خودش هست و اظهارات وزیر خارجه امارات هم در این کنفرانس اخیر باز سخنی بیهوده بود که بارها و بارها به عبث مطرح شده بود و پاسخ لازم را دریافت کرده بود؛ قطعا جزایر متعلق به ایران و جزو حاکمیت ایران است و حق حاکمیتی ایران محسوب می شود و این ادعاها مدت هاست تاریخ مصرف آنها گذشته و این ها را بیشتر برای خوشایند رژیم صهیونیستی بیان می کنند چرا که یک حرکتی در این چند کشور وجود دارد برای این که کمک کنند به ارتقای جایگاه رژیم صهیونیستی در میان کشورهای عربی و جهان اسلام و این یک خطر عمده است و در این اجلاس هم باز به گونه ای این خط و خطوط با یک خطوط پر رنگ تری دیده می شد که تلاش می کنند برای مشروعیت بخشیدن بیشتر به اشغالگران قدس.
مسئله کره شمالی و آمریکا به راحتی قابل حل نیست
العالم: ارزیابی شما از مساله دیدار کیم و ترامپ چیست و چرا به نتیجه نرسید؟
ترامپ نشان داده که از یک خرد جمعی در رفتارش استفاده نمی کند او با یک جمع بسیار محدودی از اطرافیان خودش که شاید امکان مخالفت در اندیشه هایی که مطرح می کند سروکار دارد.
ترامپ مسیرهایی را که انتخاب می کند یکی پس از دیگری با شکست مواجه می شود و علیرغم همه تبلیغاتی که پیرامون اقداماتش در عرصه جهانی صورت گرفته است می بینیم که با موفقیت لازم برخوردار نیست چه سفر نخست ش به عربستان چه خروج از برجام چه نگاهی که به مواقتنامه های تجاری با اروپا داشت یا در بحث دیوار کشی هایی که مطرح کرد و بحث کره شمالی که نهایتا تا به امروز او با ناکامی مواجه است و نتوانسته که حداقل در حوزه خارج از آمریکا به موفقیت خاصی برسد و سران کره بیشتر از او هوشمندی نشان دادند و سعی کردند به ترامپ بفهمانند که برای عکس یادگاری در هانوی حضور ندارند از همین رو به نظرم مسئله کره شمالی و آمریکا به راحتی قابل حل نیست.