العالم - مصر
عبدالباری عطوان با انتشار تحلیلی در پایگاه خبری رای الیوم در باره خروج مصر از ناتوی عربی نوشت: رویترز به نقل از چهار منبع گزارش داد که دولت مصر، دولت آمریکا را از این تصمیم مطلع کرده و از اعزام هیاتی به نمایندگی از طرف قاهره برای شرکت در نشست کشورهای ناتوی عربی خودداری کرده است.
نشست ناتوی عربی قرار است روز یکشنبه در ریاض برگزار شود.
علل مطرح شده از سوی رویترز برای خروج مصر از ناتوی عربی، مانند اطمینان نداشتن این دولت به احتمال پیروزی دونالد ترامپ ایده پرداز این طرح در انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا اصلاً متقاعد کننده نیست و این احتمال قوی تر است که مصر نمی خواهد که تنش بیشتری با ایران پیدا کند و با تحریک های آمریکا و عربستان وارد جنگ طایفه ای شود.
نشست غیرمنتظره سه جانبه ای که قاهره سه هفته پیش میزبان آن بود و عبدالله دوم شاه اردن، عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق و عبدالفتاح السیسی رئیس جمهوری مصر در آن حضور داشتند، از این نظریه حمایت می کند، زیرا عراق به دروازه اصلی غیرمستقیم به سمت تهران تبدیل شده است.
منابع عربی اعلام کردند که شاه اردن، هم به دلایلی درباره پیوستن به این پیمان مطمئن نیست که مهم ترین آن، نگاه از بالا به پایین عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس به کشورش وتوقف کمک ها به آن کشور و حمایت آن ها از معامله قرن است که به ضرر اردن است و موجب خواهد شد که این کشور به وطن جایگزین برای فلسطینی ها تبدیل شود.
اظهارات چند روز پیش سلمان بن عبد العزيز شاه سعودی در دیدار با شخصیت های اردنی و فلسطینی که طی آن اعلام کرد کشورش از قیمومیت اردن بر اوقاف در قدس اشغالی حمایت می کند، با هدف رد گزارش های مربوط به خواسته ریاض برای تحمیل قیمومیت خود بر مقدسات اسلامی در قدس اشغالی به جای امان، غافلگیر کننده و از نظر زمانی هدفمند و با هدف کاهش نگرانی های اردن دراین زمینه بود.
به نظر نمی رسد که این اظهارات از نگرانی شاه اردن و نیز از تنش در روابط دو کشور بکاهد، علتش هم ساده است، این که حاکم فعلی ریاض، شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی است که از جمله اصلی ترین حامیان معامله قرن به شمار می رود و ارتباط خوبی با جرد کوشنر داماد ترامپ دارد.
نزدیکی اردن و ترکیه و نزدیکی اردن و عراق در بالاترین سطوح، نشان می دهد که شاه اردن، به راهکارهای سابق خود در ائتلاف با کشورهای حوزه خلیج فارس تکیه نمی کند، و دیگر به حمایت های مالی آن که همراه با منت گذاشتن است، دل خوش نمی کند، بلکه در تلاش برای گشودن افق های جدید و اتخاذ سیاست های منسجم تر با مردم اردن و خواسته های آنان است، چه در زمینه گشایش در روابط با ایران و چه سوریه.
بعید نیست که یکی از همین روزها و در آینده ای نزدیک بیدار شویم و ببینیم که اردن تصمیم گرفته است که مراقد شیعه (مرقد امام ابوجعفر الطیار ) در الکرک را به روی زائران ایرانی باز کند.
السیسی به حمایت های مالی مطلوب خود از کشورهای حوزه خلیج فارس که حدود 50 میلیارد دلار است، دست یافته است و سیاست های مستقل تری را درباره کفیل یا سرپرست خلیجی گرفته است.
به گفته برخی منابع که موثق به نظر می رسند، السیسی نمی خواهد که وضعیت الجزایر و سودان در مصر نیز تکرار شود.
بازگشت مجدد مصر به آغوش روسیه به عنوان منبعی برای مسلح شدن به دو دلیل اصلی بعید نیست: یکی اینکه سلاح های روسی از نظر تکنولوژی پیشرفته تر شده است و مساله مهم تر اینکه، به هیچ شروط سیاسی مرتبط نیست و دیگر اینکه این سلاح ها کم هزینه تر است و شروط دریافت آن آسان تر است.
ترامپ که می بیند مشتریان کشورش و هم پیمانانش برای خرید سلاح به ویژه سامانه موشکی اس – 400 به سمت مسکو می روند ، دچار نوعی دستپاچگی شده است که این وضعیت موجب شده است تا مصر و ترکیه را تهدید کند که درصورتیکه بخواهند به طرح های خود برای گرفتن سلاح از روسیه ادامه دهند، مجازات خواهند شد.
اما ترامپ چه کار می تواند بکند؟ کمک های مالی آمریکا به مصر را که سالانه از یک و نیم میلیارد بیشتر نیست، متوقف کند، که اکثر آن ها به جیب شرکت های تسلیحاتی آمریکا می رود.
حتی درصورتیکه این کار را انجام دهد، روس ها ممکن است که این کمک ها را به شکلی دیگر جبران کنند.
هواپیمای «سو 35 » روسیه که مصر می خواهد آنرا از روسیه خریداری کند، از پیشرفته ترین جنگنده های جهان است که حامل موشک های هوا به هوا و هوا به زمین است و سرعت آن به 2400 کیلومتر در ساعت یعنی دو برابر سرعت صوت می رسد و قادر است به مسافت 3600 کیلومتر بدون زدن سوخت پرواز کند.
پس چرا مصر که با تهدیدات منطقه ای در شمال از سوی اسرائیل و در جنوب از سمت اتیوپی به علت خطرهای سد النهضه با تهدید مواجه است، این هواپیماها را خریداری نکند؟
درصورتیکه خروج مصر از ناتوی عربی قطعی شود، تصمیمی استراتژیک و جسورانه است که موجب رهایی مصر از بندگی آمریکا و کشورهای حوزه خلیج فارس می شود. این تصمیم ، باعث می شود که مصر به کشوری مستقل تبدیل شود یا اینکه استقلال خود را تقویت کند.
شاید این تصمیم، مقدمه برای بازنگری در سیاست مصر در زمینه ادامه همکاری با رژیم اشغالگر اسرائیل در منطقه سینا باشد.
ما و بسیاری دیگر، چنین امیدی داریم ، به ویژه اینکه این تحول در چارچوب گشایش سیاسی و احترام به حقوق بشر و دور شدن از سیاست به حاشیه راندن برخی گروه های سیاسی است و منظور ما دراینجا همه معارضان است.
هدف از ناتوی عربی که بر اساس اصول طایفه ای تهیه شده است، غرق کردن منطقه در جنگ های مذهبی به نفع اسرائیل است که به مرحله احتضار نزدیک می شود و بعید نیست که فقط عربستان سعودی و بحرین و شاید هم امارات عضو ناتوی عربی بمانند .. زمان دراین باره قضاوت خواهد کرد.