العالم - اروپا
«ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهور روسیه روز پنجشنبه با اعضای شورای امنیت روسیه دیدار و با آنها درباره توافق هسته‌ای برجام گفت‌وگو کرد.
وب‌سایت «کرملین» در بیانیه‌ای تصریح کرد در این جلسه آخرین تحولات پیرامون «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) پس از اقدام ایران در کاهش برخی از تعهداتش ذیل این توافق مورد بررسی قرار گرفته است.
افزایش تنش‌ها در منطقه غرب آسیا از دیگر محورهای بحث در این جلسه بود که با حضور نخست‌وزیر، روسای دو شاخه پارلمان، رئیس دفتر رئیسجمهور، وزیر دفاع، مدیر سرویس اطلاعات خارجی، نماینده ویژه رئیسجمهور در امور محیط زیست و دبیر کل شورای امنیت روسیه برگزار شد.
شورای عالی امنیت ملی ایران روز چهارشنبه (۱۸ اردیبهشت‌ماه) در بیانیه‌ای اعلام کرد قصد دارد «در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران، و در اعمال حقوق خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام» برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف کرد.
جمهوری اسلامی در این بیانیه که در اولین سالگرد خروج آمریکا از توافق هسته‌ای صادر شده به کشورهای باقی‌مانده در برجام ۶۰ روز فرصت داده برای اجرای تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی اقدام کنند.
این بیانیه همچنین هشدار می‌دهد در صورتی که کشورهای گروه ۱+۴ در ضرب‌الاجل یاد شده به تعهداتشان عمل نکنند، ایران به صورت مرحله به مرحله تعهدات دیگری را متوقف خواهد کرد.
اتحادیه اروپا امروز (۱۹ اردیبهشت‌ماه) با صدور بیانیه‌ای ضرب‌الاجل ایران را رد کرد و افزود: «قویاً به ایران توصیه می‌کنیم از انجام اقداماتی که موجب تشدید مشکلات می‌شود، خودداری کند.»
کشورهای اروپایی بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای برجام وعده داده‌اند با تضمین منافع اقتصادی ایران، این توافق را حفظ کنند. این کشورها، علی‌رغم ایستادگی‌های لفظی و سیاسی در برابر اقدام آمریکا تا کنون موفقیتی در اقدامات عملی وعده‌داده شده برای حفظ این توافق کسب نکرده‌اند.
اتحادیه اروپا همچنین علی‌رغم مخالفت با تصمیم آمریکا در زمینه برجام با سایر ادعاهای این کشور در زمینه فعالیت‌های موشکی و منطقه‌ای ایران همسو شده است.
«برنامه جامع اقدام مشترک» یا برجام، تیرماه سال ۱۳۹۴ میان ایران و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به علاوه آلمان (موسوم به گروه ۱+۵) حاصل شد.
دولت آمریکا از نخستین روزهای اجرایی شدن این توافق، کارشکنی‌ها در اجرای آن و تلاش برای کاستن از مزایای اقتصادی ایران از آن را آغاز کرد. با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به عنوان رئیسجمهور آمریکا این کارشکنی‌ها شدت گرفت و او بارها تهدید کرد کشورش را از توافق هسته‌ای خارج خواهد کرد.
ترامپ سرانجام سه‌شنبه ۸ می ۲۰۱۸ (۱۸ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷) به طور یکجانبه آمریکا را از برجام خارج و دستور احیای تحریم‌های متوقف‌شده علیه ایران را صادر کرد.
او شامگاه ۱۵ مردادماه با امضای فرمانی رسماً دستور اجرای اولین بسته تحریم‌ها علیه ایران را صادر کرد. دومین بسته تحریم‌ها که بخش‌های کشتی‌رانی، مالی و انرژی ایران را هدف قرار می‌دهند هم از روز ۱۴ آبان‌ماه از سر گرفته شده‌اند.
دولت ترامپ اخیراً اعلام کرده معافیت‌های مشتری‌های نفت ایران از تحریم‌ها را تمدید نخواهد کرد.
فارس