العالم - آمریکا
«رزماری دی‌کارلو» معاون دبیر کل سازمان ملل متحد در امور سیاسی در جلسه شورای امنیت با موضوع برجام، از تحولات اخیر درباره آن ابراز نگرانی کرد.
او گفت: «برنامه جامع اقدام مشترک که در قطعنامه شماره ۲۲۳۱ به تأیید شورای امنیت رسیده محصول ۱۲ سال تلاش فشرده دیپلماتیک و مذاکرات فنی است. دبیر کل، این توافق و قطعنامه تأییدکننده آن را دستاوردی برای چندجانبگی دانست.»
او گفت «آنتونیو گوترش»، دبیر کل سازمان ملل متحد از گزارش اخیر آژانس بین‌المللی مبنی بر اینکه ایران به تعهدات هسته‌ای خود پایبند بوده استقبال می‌کند.
دی‌کارلو گفت دبیر کل سازمان ملل متحد، در عین حال از برخی تحولات اخیر در خصوص برجام نگران است. معاون دبیر کل به اقدام اخیر آمریکا در تمدید نکردن معافیت‌های مربوط به مبادلات نفت با ایران و همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای با ایران ذیل برجام اشاره کرد و گفت دبیر کل از این اقدامات متأسف است. معاون دبیر کل خاطرنشان کرد این اقدامات ممکن است از اجرای توافق هسته‌ای از سوی ایران و برخی از دیگر طرف‌های برجام جلوگیری کند.
وی در بخش دیگری از سخنانش به قصد ایران برای کاستن از تعهدات خود ذیل برجام اشاره کرد و تأسف دبیر کل را از بابت آن ابراز کرد. این مقام سازمان ملل گفت: «دبیر کل از بیانیه ایران مبنی بر اینکه خود را متعهد به سقف‌های برجامی ذخایر اورانیوم و آب سنگین نمی‌داند، متأسف است.»
او با بیان اینکه چنین اقداماتی در راستای منافع طرف‌های برجام نیست و به حفظ این توافق کمکی نمی‌کند گفت دبیر کل ایران را تشویق می‌کند با وجود چالش‌هایی که با آن روبروست، به اجرای کامل برجام ادامه دهد.
دی‌کارلو با اشاره به حوادث اخیر در خلیج فارس گفت: «حوادث اخیر در خلیج [فارس] نشان‌دهنده آن است که ما در برهه‌ای حساس قرار داریم. دبیر کل از طرف‌ها می‌خواهد از انجام اقداماتی که باعث تشدید تنش‌ها می‌شود خودداری کنند، به دیپلماسی و گفت‌وگو رو بیاورند و اقدام به تنش‌زدایی کنند.»
معاون دبیر کل خاطرنشان کرد سازمان ملل گزارش جدیدی در خصوص عرضه، فروش، یا انتقال اقلامی به ایران که مغایر با پاراگراف دوم پیوست B قطعنامه باشند دریافت نکرده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت طرف‌ها در خصوص اینکه اقدام ایران در آزمایش موشک‌های بالیستیک مغایر با تعهدات ایران ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ بوده است یا خیر اختلاف نظر دارند.
رزماری گفت در هفتمین گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد در خصوص اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ ، به جزئیات جدیدی درباره سفرهای ادعایی سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران اشاره شده است.وی در ادامه گفت: «این گزارش همچنین به اطلاعات دریافت‌شده توسط دبیرخانه در خصوص یک فرد و چند سازمان از فهرست قطعنامه ۲۲۳۱ که ممکن است ساز و کارهای مربوط به انسداد دارایی‌ها و منع سفر را نقض کرده باشند، می‌پردازد.»
ابراز تاسف اروپا از خروج آمریکا از برجام و تقاضا از ایران برای پایبندی به تعهدات
نماینده اتحادیه اروپا در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع توافق هسته‌ای، گفت بروکسل از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای متأسف است، اما معتقد است که ایران همچنان باید به تعهداتش ذیل این توافق پایبند باشد.
نماینده اتحادیه اروپا در نشست شورای امنیت سازمان ملل با موضوع وضعیت توافق هسته‌ای و قطعنامه ۲۲۳۱، بار دیگر گفت ایران باید با وجود خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، به اجرای تعهدات خود ادامه دهد.
وی که به نمایندگی «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صحبت می‌کرد، گفت: «چهار سال از دستیابی تاریخی به توافق هسته‌ای گذشته است... در این برهه چالش‌برانگیز، لازم است دستاوردهای توافق هسته‌ای را یادآوری کنیم.»
این مقام اروپایی سپس به تشریح مفاد هسته‌ای برجام پرداخت و با بیان اینکه این توافق توانست برنامه هسته‌ای ایران را محدود کند، آن را «جزئی کلیدی در معماری عدم اشاعه» توصیف کرد و گفت: «به همین جهت است که اتحادیه اروپا قاطعانه از این توافق پشتیبانی می‌کند و به تلاش برای حفظ این توافق متعهد است... اتحادیه اروپا همچنان به اجرای کامل و مؤثر این توافق متعهد است، مشروط بر اینکه ایران به اجرای تعهدات خود ادامه دهد.»
وی با بیان اینکه توافق هسته‌ای در دستیابی به اهدافش موفق بوده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز ۱۵ بار پایبندی ایران به توافق را تایید کرده، گفت ایران «باید» همچنان به این توافق پایبند باشد.
او سپس با اشاره به اینکه «عادی‌سازی روابط اقتصادی و تسهیل تجارت ایران» یکی از بخش‌های محوری توافق هسته‌ای بود، گفت: «از این منظر، اتحادیه اروپا... عمیقا از خروج ایالات متحده از این توافق متأسف است. اعمال تحریم‌های یکجانبه توسط ایالات متحده، تصمیم این کشور به عدم تمدید معافیت‌های تجارت نفتی و عدم تمدید کامل همکاری‌های پروژه‌های عدم اشاعه، اثری چشمگیر بر اقتصاد ایران داشته است.»
این مقام اروپایی بیانیه‌های پیشین اتحادیه اروپا در مورد برجام را یادآور شد و گفت موگرینی همچنان به تلاش برای محقق کردن منافع اقتصادی متصور در برجام برای ایران متعهد است. وی افزود: «عملیاتی شدن اینستکس... در حال پیشرفت است و تجارت مشروع با ایران را، منطبق با قوانین و قواعد بین‌المللی و اروپایی، امکان‌پذیر می‌کند.»
او افزود: «در عین حال، اتحادیه اروپا با ابراز نگرانی شدید درباره بیانیه‌های مختلف ایران در ارتباط با تعهدات این کشور در برجام... ضرب‌الاجل را نمی‌پذیرد و پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را بر اساس عملکردش می‌سنجد.»
وی همچنین گفت در حال حاضر چندین پروژه همکاری‌های صلح‌آمیز هسته‌ای میان ایران و دیگر اعضای توافق هسته‌ای در جریان است. او در ارتباط با کانال خرید توافق هسته‌ای نیز این ساز و کار را مکانیزمی مربوط به شورای امنیت خواند و گفت اینکه هنوز درخواست‌هایی برای انتقال اقلام از طریق این کانال ارائه می‌شود و تمام ۱۵ عضو شورای امنیت از جمله آمریکا نیز پذیرفته‌اند این درخواست‌ها را به شکلی «بی‌طرفانه» مورد بررسی قرار دهند، «پیامی مثبت» است. به گفته وی، تاکنون ۴۴ درخواست انتقال کالا از طریق این کانال، ارائه شده است.
او در ادامه به تحولات فراتر از مسئله هسته‌ای در ارتباط با ایران پرداخت و با ابراز نگرانی از رخدادهای اخیر در منطقه، گفت: «اتحادیه اروپا همواره کاهش میزان تنش و میزان حضور نظامی همه بازیگران را خواستار است و به ایران توصیه می‌کند از اقداماتی که می‌تواند به تعمیق عدم اعتماد منجر شود، خودداری کند؛ اقداماتی مانند آزمایش موشک‌های بالستیک، که با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ناهمخوان هستند.»
این مقام اروپایی، اتحادیه اروپا را پیشتاز دیپلماسی چندجانبه خواند و گفت به لطف برجام امکان بحث و تبادل نظر با ایران در مورد موضوعات منطقه‌ای نیز فراهم شده و در نبود این توافق، چنین کانال‌هایی شکل نمی‌گرفت.
وی در پایان گفت: «امروز احتمالا در برهه‌ای حساس در مورد آینده برجام قرار داریم، با این حال، باید یادآور شد که برجام یک توافق هسته‌ای بود که به نتایج خود دست یافته بود. هیچ جایگزین معتبر و صلح‌آمیزی برای آن وجود ندارد و اتحادیه اروپا به همراه دیگر اعضای جامعه بین‌الملل به نحوی خستگی‌ناپذیر تا زمانی که ایران به این توافق پایبند باشد، برای حفظ آن تلاش خواهد کرد.»
انگلیس: به ایران توصیه می‌کنیم از محدودیت‌های برجام فراتر نرود
«کارن پیرس» نماینده انگلیس در سازمان ملل روز چهارشنبه در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع وضعیت اجرای قطعنامه ۲۲۳۱، بار دیگر گفت ایران به اتهام‌زنی علیه ایران پرداخت و در عین حال گفت جمهوری اسلامی باید به توافق هسته‌ای پایبند بماند.
پیرس در ابتدای نشست «حراست از رژیم منع اشاعه و جلوگیری از دستیابی به یک توان هسته‌ای» را یکی از اهداف سه‌گانه لندن در ارتباط با ایران توصیف کرد و گفت: انگلیس همچنان به توافق هسته‌ای با ایران متعهد است و معتقد است که این توافق «بهترین راه برای جلوگیری از ایران مسلح به هسته‌ای»، «جزئی ضروری از معماری عدم اشاعه بین‌المللی» است و برای «امنیت ملی ما و امنیت مشترک شرکا و متحدان ما» حائز اهمیت است.
پیرس گفت: «از همین رو، ما بار دیگر از تصمیم ایالات متحده برای خروج از برجام و اعمال تحریم علیه ایران و عدم تمدید کامل معافیت‌های عدم اشاعه‌ای... ابراز تأسف می‌کنیم. این اقدامات، بر خلاف اهداف برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است. ما همچنان به تلاش شدید برای راه‌اندازی برجام و تسهیل تجارت مشروع با ایران ادامه می‌دهیم... از گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید کرده، استقبال می‌کنیم... تا زمانی که ایران به طور کامل به توافق هسته‌ای پایبند باشد، انگلیس برای حفظ این توافق تمام تلاش خود را خواهد کرد.»
وی افزود: «ما در عین عمیقا نگران هستیم که این نشست در حالی برگزار می‌شود که ایران تهدید کرده اجرای تعهدات خود ذیل برجام را از طریق عبور از سقف‌های ذخایر هسته‌ای متوقف کند. اگر ایران از این سقف‌ها عبور کند، منافع منع اشاعه‌ای این توافق، محو می‌شود. در نتیجه، به ایران توصیه می‌کنم اقداماتی انجام ندهد که از سقف‌های تعیین‌شده در این توافق فراتر رود.»
در ادامه نشست، این دیپلمات انگلیسی «محدود کردن اقدامات ایران را که ثبات منطقه را تهدید می‌کند»، دومین هدف لندن در قبال ایران توصیف کرد و مدعی شد که هرچند قطعنامه ۲۲۳۱ برای حل مسئله هسته‌ای بوده، اما «هنگام تصویب آن همه در اینجا این برداشت را داشتند که این قطعنامه نه فقط برای مسائل هسته‌ای، بلکه برای ادامه اعمال محدودیت‌های الزام‌آور برای محدود کردن برنامه موشک‌های هسته‌ای و فعالیت‌های اشاعه‌ای ایران که همانطور که گفتم منطقه و فراتر از آن را تهدید می‌کند، طراحی شده است.»
نماینده انگلیس سپس برنامه موشکی ایران را با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت «ناهمخوان» خواند و گفت موشک‌های با قابلیت حمل کلاهک با وزن ۵۰۰ کیلوگرم و با برد بیش از ۳۰۰ کیلومتر، دارای توان حمل کلاهک هسته‌ای محسوب می‌شوند.
وی همچنین ایران را به انتقال موشک به گروه‌های مختلف در منطقه متهم کرد و مدعی شد که این اقدام ناقض قطعنامه‌های مختلف شورای امنیت سازمان ملل است. نماینده انگلیس که کشورش از حامیان اصلی ائتلاف سعودی مهاجم به یمن است، از آنچه انتقال توان ساخت موشک و پهپاد به یمن خواند انتقاد کرد و گفت: «این اقدامات بخشی از الگوی رفتار ایران است که تهدیدی جدی برای صلح و ثبات منطقه به شمار می‌آید.»
پیرس در ادامه مانند دیگر مقام‌های دولت انگلیس مدعی شد که ارزیابی اطلاعاتی لندن نشان می‌دهد که «تقریبا قطعی است» که ایران عامل حملات به چند نفتکش در بندر «فجیره» امارات عربی متحده و دریای عمان بوده است. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که حتی وزیر خارجه امارات هم امروز گفت هنوز مشخص نیست حوادث توسط چه گروهی انجام گرفته است.
او در ادامه افزود: «جهان نمی‌تواند درگیری در این منطقه را تاب بیاورد، به همین دلیل بار دیگر گفت‌وگو و احترام کامل به قوانین بین‌المللی را خواستار می‌شویم.»
نماینده انگلیس در شورای امنیت سپس «عادی‌سازی روابط اقتصادی و دیپلماتیک با منطقه و فراتر از آن و رسیدن به نقش صحیح خود به عنوان یک قدرت شکوفا و مسئول» را به عنوان سومین هدف انگلیس در ارتباط با ایران برشمرد. وی با بیان اینکه لندن معتقد است که این هدف قابل تحقق است، گفت انگلیس به تلاش برای «یافتن راهکار دیپلماتیک جهت کاستن از تنش‌های کنونی و حفظ توافق هسته‌ای» ادامه می‌دهد.
پیرس در پایان گفت: «من به ایران توصیه می‌کنم که این کشور هم به ما بپیوندد و همین کار را کند.»
فرانسه: پایان برجام بازگشتی خطرناک به عقب است
نماینده فرانسه در سازمان ملل متحد روز چهارشنبه در نشست شورای امنیت درباره قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در خصوص برجام سخنرانی کرد.
نماینده فرانسه در این جلسه گفت پاریس تا زمانی که ایران تعهداتش را اجرا کند به اجرای این توافق متعهد است. او درباره خروج آمریکا از برجام گفت: «خروج آمریکا از برجام و بازاعمال تحریم‌ها علیه ایران به ایجاد روال‌های مبهم و نگران‌کننده‌ای منجر شد.»
نماینده فرانسه در ادامه از بیانیه ایران برای کاستن از تعهداتش ابراز نگرانی کرد و گفت: «اجازه بدهید موضع کشورم را یادآوری کنیم. ضروری است که ایران به طور کامل به اجرای تعهدات هسته‌ای خود ادامه دهد. ایران باید از انجام اقداماتی که این کشور را ناقض برجام قرار می‌دهد خودداری کند.»
وی از فعالیت‌های موشکی ایران هم ابراز نگرانی کرد و آن را مغایر با مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ خواند و گفت: «ایران به اقدام‌های بی‌ثبات‌کننده در زمینه موشکی ادامه می‌دهد. ضروری است که ایران این فعالیت‌ها را متوقف کند.»
نماینده فرانسه گفت: «پایان برجام به معنی یک عقب‌گرد خطرناک خواهد بود که با خود ابهام و تبعات جدی برای منطقه، نظام منع اشاعه و امنیت جمعی ما به همراه خواهد داشت. ما همه باید برای جلوگیری از وقوع این سناریو تلاش کنیم.»
آلمان: با پابرجا ماندن برجام می‌توان مسائل خارج از این توافق را بهتر حل کرد
نماینده آلمان هم برجام را یکی از مولفه‌های اساسی در معماری منع‌اشاعه توصیف کرد و گفت جامعه بین‌المللی در برهه‌ای حساس برای حفظ توافق هسته‌ای قرار دارد.
او از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال تحریم‌ها علیه ایران ابراز تأسف کرد.
نماینده آلمان در ادامه با اشاره به بیانیه ایران در خصوص کاستن از تعهداتش ذیل برجام گفت برلین از ایران می‌خواهد تعهدات هسته‌ای خود را اجرا کند. وی همچنین بر ضرورت برخورداری ایران از مزایای اقتصادی ذیل برجام تأکید کرد.
نماینده آلمان گفت با پابرجا ماندن برجام می‌توان مسائل خارج از این توافق را بهتر حل کرد. او همانند نماینده فرانسه از ایران خواست از انجام آزمایش‌های موشکی خودداری کند.
او گفت کشورش به اجرای توافق هسته‌ای و قطعنامه شماره ۲۲۳۱ پایبند خواهد بود.
روسیه: آمریکا دیگران را به دلیل اجرای قطعنامه، تنبیه می‌کند
«واسیلی نبنزیا» نماینده روسیه در سازمان ملل روز چهارشنبه در نشست شورای امنیت در مورد اجرای قطعنامه ۲۲۳۱، از اقدامات تنش‌زای آمریکا در قبال ایران و توافق هسته‌ای انتقاد کرد.
وی در ابتدای صحبت‌هایش خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و احیای تحریم‌ها علیه ایران را «بر خلاف اهداف برجام و قطعنامه ۲۲۳۱» خواند و گفت این اقدامات «توان ایران برای پایبندی به مفاد این اسناد را کاهش می‌دهد.»
نبزنیا افزود: «یادآور می‌شوم که برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ جزء تاریخی‌ترین دستاوردهای جهان دیپلماسی و چندجانبه‌گرایی بود که نشان داد می‌توان با دیپلماسی بر بحران‌ها فائق آمد. ایران به تعهدات خود پایبند بوده است و این موضوع در گزارش‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انعکاس یافته است.»
او همچنین برجام را یکی از «ابزارهای کلیدی» در نظام منع اشاعه جهان و برنامه هسته‌ای ایران را یکی از «راستی‌آزمایی شده‌ترین برنامه‌های جهان» توصیف کرد و گفت: «در حال حاضر تنها راه برجام، اجرای با حسن نیت آن توسط تمام طرف‌های باقی‌مانده است... در این راستا، اشاره می‌کنیم که گزارش دبیر کل به وضوح نشان می‌دهد که ایران به دقت به تمام تعهدات هسته‌ای خود پایبند بوده است، آن هم با وجود چالش‌هایی که با آن روبروست.»
نبنزیا ادامه داد: «ما در تمام مجامع بین‌المللی، ما بارها تلاش‌های غیرمسئولانه برای بر هم زدن این توافق را قویا محکوم کرده‌ایم و ابراز امیدواری کرده‌ایم که مسائل مربوط به صلح و امنیت بین‌الملل دیگر گروگان منافع سیاسی داخلی کشورها برخی کشورها قرار نگیرد، اما متأسفانه درخواست‌های ما نادیده گرفته شده و پتانسیل منحصر به فرد برجام، تضعیف شده است.»
وی افزود: «ایالات متحده با خروج یکجانبه از برجام و تضعیف این توافق مهم برای صلح و امنیت منطقه‌ای، اکنون در تلاش است تا تقصیر را به گردن دیگران بیاندازد. آن‌ها نه تنها از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ که خود آن را تایید کرده‌اند، خودداری می‌کنند، بلکه دیگر کشورها را نیز به دلیل اجرای تصمیمات شورای امنیت به تنبیه دردآور تهدید می‌کند. در مقابل، ایران بدون تردید تمام تعهدات بین‌المللی خود را به طور کامل اجرا می‌کند.»
تکرار ادعاهای آمریکا علیه ایران
معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت با موضوع برجام ادعاها علیه ایران را تکرار کرد.
او ایران را به بی‌ثبات کردن منطقه و حمایت از گروه‌های تروریستی و حمله به کشتی‌های تجاری متهم کرد. وی همچنین ادعا کرد ایران با نقض قوانین سازمان ملل، به گروه‌های تحت حمایت خود سلاح ارسال می‌کند.
معاون نماینده آمریکا همچنین مدعی شد سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علی‌رغم محدودیت‌های مندرج در قطعنامه ۲۲۳۱، «آزادانه به مناطق مختلف خاورمیانه سفر می‌کند.» او مدعی شد سایر مقام‌های ایران هم با نقض این مفاد قطعنامه، در حال سفر به مناطق مختلف خاورمیانه هستند.
مقام آمریکایی به بیانیه ایران برای عبور از سقف‌های برجامی مربوط به ذخائر اورانیوم اشاره کرد و گفت: «اقدامات ایران بسیار مضر هستند و انزوای این کشور را بیشتر خواهد کرد.»
وی در ادامه گفت: «آقای رئیس، سرپیچی ایران از [قطعنامه] شورای امنیت و رفتارهای بی‌پروای این کشور که تهدیدی علیه صلح و امنیت است نباید به نام حفظ یک توافق، کم‌اهمیت انگاشته شوند.»
معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد در ادامه سخنان خود مدعی شد که کشور او مقصر معضلات اقتصادی ایران نیست. او گفت: «رفتار خود ایران به سقوط اقتصادی این کشور منجر شده است.