العالم - ایران / سیاسی
«رابین رایت» خبرنگار نشریه «نیویورکر» که به صورت تخصصی مسائل غرب آسیا و شمال آفریقا را دنبال میکند، این هفته در گزارشی به بررسی وضعیت موازنه قدرت در منطقه و نقش گروههای همسو با ایران پرداخته و نوشته است که ایران توانسته با ایجاد شبکهای از نیروهای همفکر، موازنه قدرت در منطقه را متحول کرده و در برابر دشمنان خود بازدارندگی ایجاد کند.
این گزارش هرچند دیدگاهی نسبتا ضدایرانی دارد و ادعاهایی علیه ایران مطرح میکند، اما در مجموع ایران را قدرتی منطقهای به تصویر میکشد که در چارچوب یک راهبرد بلندمدت و همزمان تغییرات تاکتیکی مداوم، در تلاش برای حفظ منافع خود در مقابل نیروهای متخاصم است.
تغییر بازی
رایت در ابتدای این گزارش با بیان این ادعا که ایران به جای انتقال موشک به لبنان، کیتهای الکترونیکی مخصوصی را در اختیار حزبالله قرار داده تا راکتهای کوتاهبرد را به موشکهای دوربردتر دقیق تبدیل میکند، نوشته است که این موشکها حالا به حزبالله این امکان را داده تا اهداف راهبردی اسرائیل را هدف قرار دهد.
«یوزی رابین» رئیس اسبق سازمان موشکی رژیم صهیونیستی در این رابطه به نیویورکر گفته است: «به این میگویند چیزی که بازی را به کلی تغییر میدهد. آنها یک سلاح ترور را به سلاحی برای جنگ تبدیل کردهاند. آنها برای آنکه توانایی اسرائیل برای راه انداختن جنگ را از کار بیاندازند، فقط به ۲۰۰ تا [از این موشکها] نیاز دارند.»
نویسنده نیویورکر با بیان این ادعا که ایران در حال استقرار در نزدیکی جولان است، نوشته است: «تهران و اورشلیم (قدس) شاید هزار مایل با هم فاصله داشته باشند، اما محور موسوم به مقاومت ایران، که بر اساس برخی ارزیابیها شامل بیش از یکصد گروه شیعه با نیروی انسانی و تجهیزات متنوعی است، در سرتاسر خاورمیانه درست تا مرزهای اسرائیل با سوریه و لبنان گسترش یافته است.»
محوری که موازنه راهبردی منطقه را متحول کرد
این گزارش میافزاید: «شبکه ایران نیم دوجین کشور را شامل میشود و موازنه راهبردی منطقه را آنچنان دستخوش تحول کرده که امروز هر کشوری بخواهد با ایران یا نایبانش مبارزه کند، خود را در معرض خطر چالشهای نظامی متعدد، دادن تلفات گسترده، خسارت سنگین به زیرساختهایش یا شکلگیری بیثباتی در دیگر کشورها قرار میدهد. این موضوع حتی برای ایالات متحده، اسرائیل مجهز به تسلیحات اتمی یا عربستان سعودی که در سال ۲۰۱۷ پنجاه و پنج میلیارد دلار یا به عبارتی حدودا پنج برابر بودجه دفاعی ایران، هزینه نظامی داشته است هم صدق میکند.»
رایت این ادعا را مطرح کرده که «بعید است ایران در یک درگیری نظامی پیروز شود»، اما بلافاصله نوشته است: «اما در عین حال میتواند اطمینان داشته باشد که دیگران هم پیروز نمیشوند، دستکم بر اساس تعریف کلاسیک یک پیروزی قاطع.»
«اران اتزیون» رئیس سابق بخش سیاستگذاری وزارت خارجه رژیم صهیونیستی در این مورد میگوید: «ما میتوانیم بیروت را تخریب کنیم، اما آنها هم قادر خواهند بود تا بخشهایی از تلآویو را نابود کنند.»
این گزارش با اشاره به حملات به دو مرکز نفتی عربستان سعودی، نوشته است که اصل فوق شامل حال کشورهایی هم میشود که بعد از این حملات به فکر اقدام نظامی علیه ایران باشند.
خبرنگار نیویورکر در ادامه نوشته است که در صورت وقوع تجاوزی به خاک ایران، تهران میتواند از متحدان خود در سرتاسر منطقه کمک بگیرد. وی با تکرار ادعاهایی که در سند «راهبرد دفاع ملی ایالات متحده» درباره حمایت ایران از گروههایی در لبنان، سوریه، یمن، افغانستان، پاکستان و فلسطین مطرح شده، نوشته است: «بر اساس یک گزارش مرکز مطالعات راهبردی و بینالملل (CSIS)، اثرگذاری کارزار "فشار حداکثری" دولت [دونالد] ترامپ برای اعمال فشار اقتصادی به ایران و حملات هوایی اسرائیل به اهداف ایرانی در سوریه، لبنان و عراق محدود بوده است.»
نقاط متصل به هم در منطقه
به نوشته «ست جونز» کارشناس مرکز مطالعات راهبردی و بینالملل، با وجود تحریمهای آمریکا، میزان نفوذ منطقهای ایران بیش از پیش افزایش یافته است. نیویورکر همچنین نوشته است که در سالهای گذشته ایران به توانایی ایجاد هماهنگی میان شبکه متحدان خود دست یابد و در منطقه به نحوی مؤثر از این شبکه بهره گیرد.
یک مقام ارشد نظامی رژیم صهیونیستی در این مورد به نیویورکر گفته است: «آنچه مهم است، این است که ایران اکنون میتواند نقاط را به هم متصل کند. از لبنان تا سوریه تا عراق.»
رایت در ادامه نوشته است که متحدان ایران به مرور در کشورهای مختلف وارد عرصه سیاسی شدهاند و همین موضوع توانایی و اثرگذاری آنها را بیش از پیش افزایش داده است. وی میافزاید: «با وجود محدودیتهای نظامی، مشکلات اقتصادی و چالشهای دیپلماتیک پیش روی تهران، ایران حتی در بازی در مقابل اسرائیل برتر بوده است.»
راهبرد بلندمدت ایران
اتزیون در این مورد میگوید: «اسرائیل تاکتیکی است، ایران راهبردی است. اسرائیل کوتاهمدت است، ایران بلندمدت. ایران استاد جنگ نیابتی غیرمستقیم است، اما اسرائیل اینطور نیست.»
در ادامه این گزارش آمده است: «از دیدگاه ایران، این یک راهبرد بقاست. یک راهبرد تدافعی، نه تهاجمی... به نوشته جونز، ایران اکنون احتمالا میتواند روی بیش از یکصد و هشتاد هزار نیروی مسلح نیابتی در ۶ کشور (لبنان، سوریه، عراق، یمن، افغانستان و پاکستان) حساب کند. این رقم در قیاس با سال ۲۰۱۱، یعنی افزایشی حدود ۵۰ هزار نفر.»
از هفته گذشته پس از آنکه نیروهای ارتش و انصارالله یمنی در یک حمله پهپادی تأسیسات نفتی عربستان سعودی در دو منطقه «بقیق» و «خریص» را هدف قرار دادند، واشنگتن و ریاض تهران را به دست داشتن در این حملات متهم کردهاند. واشنگتن روز جمعه علاوه بر اعمال تحریمهای تازه علیه ایران، اعلام کرد حضور نظامی خود را با هدف دفاع از عربستان سعودی و «افزایش بازدارندگی» در برابر ایران، افزایش میدهد.
جمهوری اسلامی هشدار داده است که هرگونه تلاش برای اقدام نظامی علیه ایران با واکنش قاطع نیروهای نظامی همراه میشود. همزمان جنبش حزبالله لبنان نیز هشدار داده است که اقدام نظامی علیه ایران، به ایران محدود نخواهد ماند و کل منطقه را درگیر خواهد کرد.
فارس