العالم-تحلیل روز
هر گروهی که مسئول هدایت این پهپاد به آسمان ایران بوده، پنداشته است که رادارهای ایرانی نمی توانند پهپادها را در چنین ارتفاع پایینی رهگیری کنند، اما رهگیری و اسقاط آن در عرض چند ثانیه توسط سامانه مرصاد غلط بودن این تصورات را اثبات کرد. سامانه دفاع هوایی مرصاد توسط کارشناسان ایرانی ساخته و از سال 2011 به خدمت گرفته شد، این سامانه موشکی، میان برد است و تا 18 کیلیومتربرد دارد و قادر به رهگیری اهداف در ارتفاع پایین است و می تواند دو هدف را به طور همزمان مودر اصابت قرار دهد.
پس از کشف لاشه، تحقیقات درخصوص ماهیت پهپاد ساقط شده همچنان ادامه دارد و نظرات درخصوص گروه ارسال کننده آن به آسمان ایران متفاوت است، برخی این پهپاد را متعلق به آمریکا می دانند و برخی دیگر نیز می گویند اسرائیل مسئول ارسال این پهپاد به آسمان ایران بوده است، صرف نظر از اینکه چه کسی و یا چه گروهی مسئول ارسال این پهپاد بوده است، واکنش ایران در برابر آن بسیار جدی و قاطع بود. ساقط کردن این پهپاد در ارتفاع پایین، بار دیگر عملیات هدف قراردادن پهپاد گلوبال هوک آمریکا در ارتفاع 20 هزار متری توسط سامانه داخلی سوم خرداد را به محض ورود به آسمان ایران در خلیج فارس یاد آور می شود.
پهپاد گلوبال هوک آمریکا که 200 میلیون دلار ارزش مادی داشت و تنها چهار فروند از آن تولید شده بود، مجهز به سیستم رادار گریز بود و تصور آمریکا این بود که پهپاد مذکور با دارا بودن امتیاز های فراوان می تواند از تیررس موشک های ایران دور بماند، اما اعتماد بیش از حد آمریکایی ها به خودشان جواب نداد و تکنولوژی ایرانی و سامانه سوم خرداد نه تنها این پهپاد را به محض ورود به آسمان ایران رهگیری کرد بلکه تحرکات آن را از لحظه پرواز از پایگاه الظفره در امارات تا زمان اسقاط پهپاد توانست فاش کند.
یک فروند هواپیمای جاسوسی دیگر نیز به همراه پهپاد گلوبال هوک در آسمان ایران بود که حدود 30 سرنشین داشت که ایران اعلام کرد به دلیل وجود سرنشینان این هواپیما را هدف قرار نداد و دونالد ترامپ نیز از ایران به خاطر هدف قرار ندادن این هواپیمای جاسوسی تشکر کرد.
بر اساس مستندات آمریکایی، برد عملیاتی پهپاد گلوبال هوک حدود ۱۲ هزار و ۳۰۰ ناتیکال مایل ( بیش از ۲۲ هزار کیلومتر) است و قادر به اجرای ماموریت در تمام شرایط آب و هوایی خواهد بود. بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط شرکت سازنده «گلوبال هاوک» از جمله ویژگی‌های بارز این پهپاد، مداومت پروازی زیاد( بیش از ۳۲ ساعت بدون سوختگیری) در ارتفاع پروازی زیاد(۶۰ هزارپا معادل با ۱۸ کیلومتر از سطح زمین) برای انجام ماموریت اصلی خود یعنی تصویربرداری و نقشه‌برداری آنلاین مناطق وسیع به وسیله دوربین‌ها و سنسورهای مختلف است به طوری‌که قادر است محوطه ای به مساحت ۱۰۰ هزار کیلومتر مربع را در یک روز اسکن و نقشه برداری کند و اطلاعات خود را با استفاده از تجهیزات ارتباطی با سرعت ۵۰ مگابایت بر ثانیه ارسال کند.
در حالی که آمریکا تاکید داشت مورد هدف قرار دادن این پهپاد بسیار سخت است، ایران با پرتاب تنها یک موشک توسط سامانه سوم خرداد توانست آن را ساقط کند.
سامانه سوم خرداد ساخت ایران و مجهز به رادارهای پیشرفته است که می تواند 4 هدف را همزمان مورد هدف قرار دهد و از سال 2014 به کار گرفته شده است و می تواند جنگنده ها و موشک های کروز را تا ارتفاع 25 کیلومتری تا برد 50 کیلومتر مورد هدف قرار دهد و برد آن تا 200 کیلومتر قابل افزایش است.
با تمام این تفاسیر هیچ شکی درخصوص توانایی دفاع و بازدارندگی ایران در میان دشمنان باقی نمانده است و چه از لحاظ فناوری و چه از لحاظ ارتفاع هر جنگنده یا پهپادی صرف نظر از اینکه از سوی چه گروهی به آسمان ایران ارسال شود و در هر ارتفاعی که باشد بدون شک توسط ایران ساقط خواهد شد و هر کس در این خصوص هنوز شک دارد باید برای رفع آن از ترامپ سوال بپرسد!
ماجد حاتمي