العالم _ سوریه
پایگاه اطلاع رسانی دفتر ریاست جمهوری سوریه دوشنبه شب مشروح مصاحبه بشار اسد رئیس جمهور این کشور با شبکه تلویزیونی "رای نیوز ۲۴" ایتالیا را که این شبکه از نمایش آن خودداری کرده بود، پخش کرد.
پیچیدگی اوضاع سوریه به علت حضور بازیگران متعدد برای طولانی کردن و تبدیل آن به جنگ فرسایشی است
مونیکا موگینی خبرنگار این شبکه از رئیس جمهور سوریه پرسید: آیا می‌توانید به ما بگویید در حال حاضر اوضاع کلی و اوضاع میدانی در سوریه چگونه است و اکنون در سوریه چه اتفاقی می‌افتد؟
بشار اسد گفت: اگر بخواهیم از جامعه و اوضاع اجتماعی سوریه سخن بگوییم، باید گفت: اوضاع بسیار بهتر است. ما درس‌های بسیاری از چند سال جنگ آموخته ایم و معتقدم آینده امیدوارکننده‌ای در انتظار سوریه است و طبیعی است که ما با قدرت بیشتری از این جنگ خارج شده ایم. در مورد اوضاع میدانی سوریه نیز باید بگویم ارتش سوریه در طول چند سال گذشته پیشروی‌هایی کرده است و شمار زیادی از مناطق را از دست تروریست‌ها آزاد کرده است و تنها شهر ادلب باقی مانده است که گروه تروریستی جبهه النصره مورد حمایت ترکیه در آن حضور دارد. همچنین می‌توان به اوضاع شمال سوریه اشاره کرد که ترکیه از ماه گذشته خاک ما را در این بخش مورد هجوم قرار داده است. اما در مورد اوضاع سیاسی می‌توان گفت: اوضاع پیچیده‌تر شده است و دلیل این پیچیدگی، حضور شمار زیادی از بازیگران در منازعه سوریه برای طولانی کردن و تبدیل آن به یک جنگ فرسایشی است.
اعلام وجود جنگ داخلی در سوریه گمراه کردن افکار عمومیست
خبرنگار: هنگامی که از آزادی خاک سوریه سخن می‌گویید می‌دانیم که دیدگاهی نظامی در این خصوص وجود دارد. اما اوضاع آوارگانی که تصمیم گرفته اند به جامعه و کشور خود بازگردند چیست؟ روند سازش به کجا رسیده است؟ آیا در این زمینه موفقیتی به دست آمده است یا خیر؟
بشار اسد: در واقع، ما رویکردی را که برای ایجاد فضای مثبت در سوریه در پیش گرفتیم، روند سازش نامگذاری کردیم. اما به خاطر قادر ساختن مردم به زندگی در کنار هم و به خاطر اینکه کسانی که در خارج از مناطق تحت سیطره دولت زندگی می‌کنند بتوانند زیر چتر دولت و حاکمیت قانون بازگردند، عفو عمومی صادر کردیم. برای تحقق چنین هدفی، این افراد باید از اسلحه خود دست بکشند و به قوانین پایبند باشند. اوضاع در این خصوص زیاد پیچیده نیست. زمینه فراهم است تا شما به هر منطقه‌ای که می‌خواهید سفر کنید و در این صورت خواهید دید که زندگی به روال عادی خود بازگشته است. پس هیچ زمانی مشکل این نبوده است که عده‌ای از مردم سوریه درگیر جنگ با عده دیگری هستند. اوضاع به گونه‌ای نیست که غربی‌ها می‌خواهند ترسیم کنند مبنی بر اینکه سوریها با هم در حال جنگ هستند یا طبق نامگذاری آنها، جنگ داخلی در سوریه جریان است. این‌ها گمراه کردن افکار عمومی است. واقعیت این است که تروریست‌ها بر مناطق تحت نفوذ خود سیطره یافته و قوانین خود را در آن اجرا می‌کنند. زمانی که تروریست‌ها در این مناطق حضور نداشته باشند، مردم به زندگی عادی خود باز می‌گردند و در کنار هم زندگی خواهند کرد. جنگ فرقه ای، نژادی و سیاسی در سوریه جریان ندارد بلکه تروریست‌هایی در سوریه حضور دارند که مورد حمایت نیرو‌های خارجی هستند و اموال و سلاح در اختیار دارند و منطقه‌ای را اشغال کرده اند.
وجود بی قانونی در مناطق اشغال شده و نفوذ ایدئولوژی های افراطی دو چالش اساسی سوریه است
خبرنگار: آیا شما نگران هستید که این نوع ایدئولوژی که سال‌ها اجرا شده و به یک اصل در زندگی روزمره مردم تبدیل شده است به نحوی در جامعه باقی بماند و دیر یا زود به جامعه باز گردد؟
بشار اسد: این یکی از چالش‌های اساسی است که ما با آن مواجه هستیم. سؤالی که مطرح کردید کاملا درست است. ما در این زمینه دو مشکل داریم. نخست، در مناطقی که خارج از سیطره دولت هستند دو حالت وجود دارد؛ آشوب و هرج و مرج به دلیل نبود قانون. از این رو مردم به ویژه نسل جوان در این مناطق درک درستی از دولت و قانون و نهاد‌های دولتی نخواهند داشت. دوم، حالت و فضایی است که عمیقا در اذهان ریشه داونده است و منظور از آن، نفوذ ایدئولوژی‌های تاریک و مستند به تفکر وهابیت تجسم یافته در داعش، جبهه النصره، احرار الشام یا هر یک از ایدئولوژی‌های تروریستی اسلامگرایان افراطی است. ما اکنون در حال تعامل با این واقعیت هستیم، چرا که پس از آزادسازی یک منطقه این مشکل باید حل شود. در غیر این صورت آزادسازی چه معنایی خواهد داشت؟ بخش نخست راه حل برای مقابله با این ایدئولوژی ها، دینی است. چرا که این ایدئولوژی‌ها مبنای دینی دارند و علمای دینی سوریه و نهاد‌های دینی سوریه در این زمینه تلاش زیادی کرده و در کمک به مردم برای فهم واقعی و صحیح دین موفق عمل کرده اند، البته نه دینی که جبهه النصره یا داعش و سایر گروه‌ها آن را تبلیغ می‌کنند.
خبرنگار: بر این اساس، آیا علمای دینی و جوامع انسانی به صورت اساسی بخشی از روند این سازش بوده اند؟
بشار اسد: این بخش دارای بیشترین اهمیت است. بخش دوم متعلق به مدارس است. در مدارس، معلم‌ها و نظام آموزشی و رویکرد ملی وجود دارد و این رویکرد، برای تغییر نسل جوان بسیار مهم است. بخش سوم مربوط به فرهنگ و روشنفکران و موارد مشابه است. در برخی مناطق ایفای نقش در این بخش‌ها همچنان دشوار است و از این رو برای ما آسان‌تر بود که ابتدا از دین و سپس مدارس شروع کنیم.
سازش و چشم پوشی روسیه از اقدامات ترکیه به معنای حمایت از تهاجم ترکیه به سوریه نیست
خبرنگار: جناب رئیس جمهور، اجازه دهید لحظه‌ای به سیاست بازگردیم. شما به ترکیه اشاره کردید. درست است؟ روسیه نیز در این سال‌ها یکی از بهترین متحدان شما بوده است و این موضوع محرمانه‌ای نیست. اما روسیه در مورد حضور ترکیه در برخی مناطقی که جزء خاک سوریه به شمار می‌رود، با این کشور تسامح کرده است. این موضع روسیه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بشار اسد: برای درک نقش روسیه در سوریه باید به اصول روسیه در این زمینه واقف باشیم. روس‌ها معتقدند قوانین بین المللی و نظام بین الملل در جهت تأمین منافع روسیه و منافع همه جهان هستند. از این رو به نظر روسیه، حمایت از سوریه به مثابه حمایت از قوانین بین المللی است؛ این یک نکته. نکته دوم این است که فعالیت روسیه علیه تروریست‌ها به نفع ملت روسیه و کل جهان است. بر این اساس، سازش و چشم پوشی روسیه از اقدامات ترکیه به معنای حمایت از تهاجم ترکیه به سوریه نیست. روس‌ها می‌خواهند برای راضی کردن ترکیه به خروج از سوریه ایفای نقش کنند. آنها از ترکیه حمایت نمی‌کنند. روسیه معتقد نیست که "تهاجم ترکیه به خاک سوریه اتفاق خوب و خوشایندی است و ما آن را قبول می‌کنیم و سوریه نیز باید آن را قبول کند". آنها چنین چیزی نمی‌گویند. اما به دلیل ایفای نقش منفی آمریکا و غرب در مورد ترکیه و کردها، روسیه برای ایجاد توازن وارد عمل شد. با این حال من نمی‌گویم در حال حاضر در شرایط بهتری قرار داریم بلکه دقیق‌تر این است که بگوییم اندکی از وخامت اوضاع کاسته شده است. نقش روسیه در حال حاضر چنین است. اما در مورد آینده، موضع روسیه بسیار واضح است یعنی پایبندی به حفظ حاکمیت سوریه و تمامیت ارضی آن. حاکمیت سوریه و تمامیت ارضی آن نیز با تهاجم ترکیه تناقض دارد و این مسئله واضح است.
در بلند یا میان مدت، ترکیه باید از سوریه خارج شود؛ هیچ شکی در این زمینه وجود ندارد
خبرنگار: بنابراین شما معتقدید ممکن است روسیه با ترکیه سازش کند، ولی سوریه هرگز چنین کاری نخواهد کرد و روابط بین دو کشور همچنان کاملا متشنج باقی خواهد ماند؟
بشار اسد: نه، حتی روسیه نیز در مورد حاکمیت سوریه سازش نمی‌کند. روس‌ها با واقعیت‌ها تعامل می‌کنند و واقعیت ناخوشایندی که اکنون وجود دارد و ناگزیر باید وارد آن شد و من اسم آن را سازش نمی‌گذارم. چرا که این، راه حل نهایی نیست. ممکن است بتوان آن را در کوتاه مدت سازش خواند، ولی در بلند یا میان مدت، ترکیه باید از سوریه خارج شود. هیچ شکی در این زمینه وجود ندارد.
منافع سوریه هر جایی باشد به سوی آن خواهم رفت
خبرنگار: در دراز مدت آیا برنامه‌ای برای اجرای مذاکره بین شما و رجب طیب اردوغان وجود دارد؟
بشار اسد: اگر روزی چنین اتفاقی بیفتد من به آن افتخار نمی‌کنم، بلکه از تعامل با چنین اسلام گرا‌های فرصت طلبی احساس انزجار می‌کنم. من نمی‌گویم مسلمان، بلکه می‌گویم اسلامگرا و این اصطلاح متفاوتی است. اسلامگرایی یک اصطلاح سیاسی است. اما من همیشه می‌گویم وظیفه ام ارتباطی به احساساتم ندارد. وظیفه و مأموریت من با منافع سوریه در ارتباط است و از این رو این منافع سوریه هر جایی باشد به سوی آن خواهم رفت.
اروپا، آمریکا، ترکیه و بسیاری از کشورها از تروریست ها در سوریه حمایت می کنند
خبرنگار: در شرایط فعلی در دیدگاه اروپا در مورد سوریه دو قضیه اصلی وجود دارد. نخست متعلق به پناهجویان و دوم متعلق به جهادی‌ها یا جنگجویان خارجی و بازگشت آنها به اروپا است. نظر شما در مورد نگرانی‌های اروپا در مورد این دو قضیه چگونه است؟
بشار اسد: پاسخ به این سؤال را با یک سؤال ساده آغاز کنیم. چه کسی این مشکلات را به وجود آورده است؟ چرا اروپا پناهجو دارد؟ این یک سؤال ساده است. زیرا تروریسم از سوی اروپا حمایت می‌شود. طبعیتا تروریسم از سوی آمریکا، ترکیه و بسیاری از کشورها حمایت می‌شود، اما اروپا بازیگر بدی در ایجاد این آشوب در سوریه است. طبیعتا هر چیزی بکاری همان را درو خواهی کرد.
اتحادیه اروپا از هفته اول، به صورت آشکار از تروریسم در سوریه حمایت کرد
خبرنگار: چرا می‌گویید اروپا بازیگر بدی در مورد تحولات سوریه است؟
بشار اسد: زیرا اتحادیه اروپا از روز اول یا دقیق‌تر بگویم از هفته اول علنا از تروریسم در سوریه حمایت کرد. آنها مسئولیت تروریست‌ها را متوجه دولت سوریه می‌دانند در حالی که برخی حکومت‌ها مانند دولت فرانسه برای آنان اسلحه ارسال کردند. یکی از مسئولان فرانسوی گمان می‌کنم لوران فابیوس بود که گفت: ما به سوریه اسلحه ارسال کردیم. آنها به سوریه اسلحه ارسال کردند و باعث ایجاد آشوب در سوریه شدند. از این رو شمار زیادی از مردم، میلیون‌ها نفر از مردم سوریه دیگر نتوانستند در سوریه زندگی کنند و مجبور شدند از کشور خارج شوند.
مردم لبنان نباید به طرفهای خارجی اجازه دخالت بدهند
مونیکا موگینی خبرنگار این شبکه در ادامه از رئیس جمهور سوریه پرسید: آیا شما در قبال اتفاقاتی که در لبنان، نزدیکترین همسایه شما رخ می‌دهد، نگران هستید؟
بشار اسد: بله. قطعا لبنان بیش از هر کشور دیگری بر سوریه تاثیر گذار است، زیرا همسایه مستقیم ماست. اما بار دیگر می‌گویم، اگر آنچه روی می‌دهد خودجوش و به اصلاح و خلاص شدن از نظام سیاسی فرقه گرا مرتبط باشد، مسئله مثبتی برای لبنان خواهد بود. همچنین این مسئله به آگاهی ملت لبنان بستگی دارد که به هیچ طرف خارجی اجازه ندهد از جنبش خودجوش یا تظاهرات در لبنان سوء استفاده کند.
امیدواریم واتیکان، جهان غرب را قانع کند تا از دخالت در سوریه و نقض قوانین بین المللی دست بردارند
خبرنگار: به اتفاقاتی که در سوریه در جریان است، بازگردیم. در ماه ژوئن گذشته، پاپ فرانسیس نامه‌ای برای شما فرستاد و از شما خواست به مردم توجه کنید و به آنان احترام بگذارید، بویژه در شهر ادلب، جایی که به دلیل نبرد‌ها اوضاع بسیار بحرانی است، حتی هنگامی که مسئله به تعامل با زندانیان مربوط می‌شود. آیا به آن نامه پاسخ دادید، و پاسخ شما چه بود؟
بشار اسد: نامه پاپ بیشتر به نگرانی وی درباره غیرنظامیان در سوریه مربوط می‌شد. من این احساس را داشتم که واتیکان تصویر کاملی از اوضاع سوریه در اختیار ندارد و البته این قابل پیش بینی است، با توجه به اینکه داستان در غرب، از این «دولت بد» که «مردمی خوب» را می‌کشد، سخن می‌گوید. همانطور که در همان رسانه‌ها می‌بینید و می‌شنوید، هر گلوله که ارتش سوریه شلیک می‌کند و هر بمبی که می‌فرستد، تنها غیرنظامیان را می‌کشد و تنها بر روی بیمارستان‌ها می‌افتد! این گلوله‌ها و بمب‌ها هرگز تروریست‌ها را نمی‌کشد، بلکه تنها غیرنظامیان را انتخاب می‌کند! و این کاملا نادرست است.
در نتیجه در جواب، نامه‌ای به پاپ فرستادم که حقایق را در سوریه شرح می‌دهد و اینکه ما پیش و بیش از همه به زندگی و جان غیرنظامیان اهمیت می‌دهیم، زیرا شما نمی‌توانید منطقه‌ای را آزاد کنید در حالی که مردم آن منطقه علیه شما هستند، نمی‌توانید از آزادسازی سخن بگویید در حالی که غیرنظامیان یا جامعه علیه شما باشد. مهمترین بخش محوری در آزادسازی نظامی هر منطقه ای، آن است که از حمایت مردمی در آن منطقه در حالت کلی برخوردار باشید و این چیزی است که در ۹ سال گذشته کاملا روشن بوده است.
خبرنگار: اما آیا آن نامه باعث شد به نوعی بیشتر به اهمیت محافظت از غیرنظامیان و محافظت از مردم در کشورتان توجه کنید؟
بشار اسد: خیر، زیرا این چیزی است که هر روز به آن می‌اندیشیم، نه تنها از باب اخلاق و اصول و ارزشها، بلکه همچنین از باب منافع همانطور که لحظاتی پیش نیز گفتم، بدون این حمایت، بدون حمایت مردمی، نمی‌توان هیچ چیز بدست آورد، نمی‌توان پیشرفتی سیاسی یا نظامی یا اقتصادی یا هر شکل دیگری بدست آورد. در طول این ۹ سال جنگ، بدون حمایت مردمی نمی‌توانستیم ایستادگی کنیم، همچنین نمی‌توانید از حمایت مردمی برخوردار شوید، در حالی که اقدام به کشتار غیرنظامیان می‌کنید، این یک معادله بدیهی است و هیچ کس نمی‌تواند آن را انکار کند. بنابراین، همانطور که گفتم صرف نظر از این نامه، این دغدغه ماست.
اما نقش واتیکان یا هر کشور دیگری که نگرانی در قبال آن غیرنظامیان دارد، این است که به دلیل اصلی بازگردد. دلیل اصلی، حمایت غرب از تروریست‌ها و تحریم‌های اعمال شده علیه ملت سوریه است که باعث شد اوضاع بسیار بدتر شود و این دلیل دیگری برای حضور کنونی پناهندگان سوری در اروپا است. چگونه دوست دارید پناهندگان سوری به اروپا نیایند، در حالی که همزمان، اوضاع و جوی را به وجود می‌آورید که به آنها می‌گوید: «از سوریه خارج شوید و به جای دیگری بروید»؛ و قطعا آنها به اروپا خواهند رفت.
بنابراین، واتیکان یا هر کشور دیگری، باید به دنبال پرداختن به دلایل باشد و امیدواریم واتیکان این نقش را در داخل اروپا و در جهان ایفا و بسیاری از کشورها را قانع کند تا دست از دخالت در مسئله سوریه و نقض قانون بین المللی بردارند. دیگر بس است، بنابراین همه آنچه که می‌خواهیم، پایبندی همه به قانون بین المللی است. در آن هنگام غیرنظامیان در امان خواهند بود و نظم حاکم خواهد شد و همه چیز روال عادی خواهد گرفت. هیچ چیز جز این نمی‌خواهیم.
هنگامی که ما در حالت پیشروی هستیم، چرا باید از سلاح شیمیایی استفاده کنیم؟
خبرنگار: آقای رئیس، بار‌ها به استفاده از سلاح شیمیایی متهم شدید و این مسئله به ابزاری برای اتخاذ تصمیمات تبدیل گشت و نقطه‌ای اصلی و خط قرمزی است که بسیاری از مصوبات و تصمیمات را به دنبال داشت؛ این روز‌ها از طریق ویکیلیکس، روشن می‌شود که اشتباهی در گزارش صورت گرفته است؛ بنابراین تا این لحظه کسی نمی‌تواند بگوید چه اتفاقی افتاده است، جز اینکه اشتباهی در خلال نگارش گزارش درباره آن اتفاقات صورت گرفته است، نظر شما چیست؟
بشار اسد: ما همواره می‌گوییم و از همان ابتدای این داستان مربوط به سلاح شیمیایی نیز گفته ایم که ما از آن استفاده نکرده ایم و نمی‌توانیم استفاده کنید و اصلا استفاده از آن در شرایط کنونی ما به دلایل گوناگون غیرممکن است، اجازه دهید دلایل لجستیک آن را بگویم.
آنچه سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی انجام داد، تحریف گزارش به خواست آمریکا بود
خبرنگار: یک دلیل به من بدهید!
بشار اسد: یک دلیل بسیار ساده، آنکه هنگامی که ما در حالت پیشروی هستیم، چرا باید از سلاح شیمیایی استفاده کنیم؟ ما پیشروی می‌کنیم، پس چه نیازی به استفاده از آن داریم؟! ما در شرایط بسیار خوبی قرار داریم، پس چرا از آن استفاده کنیم؟ بویژه در سال ۲۰۱۸، این یک دلیل.. دلیل دوم، یک دلیل ملموس است که این داستان را کاملا رد می‌کند؛ هنگامی که از سلاح شیمیایی استفاده می‌کنید، شما از سلاح کشتار جمعی استفاده کرده اید، یعنی صحبت از هزاران کشته یا حداقل صدها. اما چنین چیزی هرگز اتفاق نیفتاد. تنها آن تصاویر ویدئویی وجود دارد که نمایش‌هایی از حملاتی ساختگی با استفاده از سلاح شیمیایی را به تصویر کشید و در آن گزارشی که به آن اشاره کردید، با توجه به اطلاعات اخیری که به بیرون درز کرده است، بین آنچه در تصاویر ویدئویی مشاهده کردیم و آنچه کارشناسان مشاهده کردند، همخوانی وجود ندارد.
اولا، مقدار کلری که از آن صحبت می‌کنند، در حالی که کلر اصلا سلاح کشتار جمعی نیست، ثانیا، مقدار کلری که آنها کشف کردند، همان مقداری است که ممکن است شما در خانه خود داشته باشید، زیرا این ماده - همانطور که می‌دانید - در بسیاری از خانه‌ها یافت می‌شود و می‌توان از آن به عنوان مثال برای تمیز کردن یا هر چیز دیگری استفاده کرد، به طور مشخص همان مقدار. آنچه سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی انجام داد، تحریف گزارش بود، تنها برای آنکه آمریکایی‌ها از آنها خواستند این کار را انجام دهند.
بنابراین، خوشبختانه، این گزارش ثابت کرد هر آنچه در طول سال‌های گذشته و از سال ۲۰۱۳ می‌گفتیم، درست بود. ما درست می‌گفتیم و آنها اشتباه و دلیلش نیز همین است، دلیلی کاملا روشن و ملموس درباره این موضوع.
بنابراین، سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی بار دیگر جانبداری خود را به اثبات رساند و نشان داد سیاسی و غیراخلاقی است. آن سازمان‌ها که باید هماهنگ با سازمان ملل و در کنار آن برای ایجاد ثبات بیشتر در همه نقاط جهان کار کنند، به عنوان بازوان آمریکا و غرب برای ایجاد هرج و مرج بیشتر به کار گرفته می‌شوند.
تصمیمات راهبردی ما، ایستادگی در برابر تروریسم و دخالت‌های خارجی بود
خبرنگار: آقای رئیس، با گذشت ۹ سال از جنگ، درباره اشتباهات دیگران صحبت می‌کنید. دوست دارم درباره اشتباهات خودتان سخن بگوید، البته اگر اشتباهی وجود داشته است. آیا کاری بود که می‌توانستید آن را به شکل دیگری انجام دهید؟ چه درسی گرفتید که می‌توانید با آن به کشورتان کمک کنید؟
بشار اسد: قطعا، وقتی درباره انجام هر کاری صحبت می‌کنید، قطعا اشتباهاتی نیز وجود دارد. این ماهیت بشر است، اما هنگامی که از بکارگیری یک سیاست صحبت می‌کنید، دو چیز وجود دارد: راهبرد‌ها یا تصمیمات بزرگ، و تاکتیک یا به عبارت دیگر، اجرا. در این راستا، تصمیمات راهبردی یا اصلی ما، ایستادن در برابر تروریسم و انجام حل و فصل‌ها و ایستادن در برابر دخالت‌های خارجی در امور داخلی کشورمان بود.
تا به امروز و با گذشت ۹ سال از شروع جنگ، همچنان همان سیاست را دنبال می‌کنیم و حتی پایبندی ما به آن بیشتر نیز شده است. اگر عقیده داشتیم که آن اشتباه است، تغییرش می‌دادیم. در واقع، عقیده نداریم که اشتباهی در این سیاست وجود داشته است. ما وظیفه خود را انجام دادیم و قانون اساسی را برای محافظت از مردم به اجرا در آوردیم.
حال، اگر درباره اشتباهات در اجرا صحبت کنیم، قطعا به موارد زیادی بر می‌خوریم. اما عقیده دارم اگر بخواهیم درباره اشتباهات مرتبط با این جنگ صحبت کنیم، نباید درباره تصمیمات گرفته شده در طول جنگ صحبت کنیم، زیرا جنگ - بخشی از آن - نتیجه اتفاقات و مسائلی است که پیش از آن رخ داده بود.
دو مسئله است که در طول جنگ با آن روبرو شدیم: اول افراطی گری. افراطی گری در این منطقه در اواخر دهه ۶۰ قرن بیستم شکل گرفت و در دهه هشتاد به سرعت رشد کرد، بویژه ایدئولوژی وهابیت. اگر می‌خواهید درباره اشتباهات در تعامل با این موضوع صحبت کنید، بله، می‌گویم که ما با مسئله‌ای بسیار خطرناک، بسیار ساده انگارانه برخورد کردیم. این اشتباه بزرگی است که در طول ده‌های پیش مرتکب شدیم. در اینجا از دولت‌های مختلفی سخن می‌گویم، از جمله دولت خودمان پیش از آغاز این جنگ.
مسئله دوم آن هنگامی است که افرادی وجود دارند که آماده اند علیه نظام انقلاب کنند، اموال عمومی را تخریب و ویران کنند و علیه کشور خود فعالیت کنند و همچنین حاضرند با نیرو‌های خارجی و سرویس‌های اطلاعاتی خارجی همکاری کنند و دخالت نظامی خارجی را علیه کشورشان خواستار می‌شوند.. در اینجا سوال دیگری مطرح می‌شود: چگونه این افراد در بین ما یافت شدند؟ اگر از من بپرسید، به شما پاسخ خواهم داد که ما پیش از آغاز جنگ، نزدیک به ۵۰ هزار فرد خلافکار داشتیم که پلیس آنها را دستگیر نکرده بود؛ بنابراین دشمن طبیعی این افراد خلافکار، قطعا دولت است، زیرا آنها نمی‌خواهند که به زندان بیفتند.
خبرنگار: درباره اوضاع اقتصادی چطور؟ زیرا بخشی از آنچه اتفاق افتاد - نمی‌دانم که بخش بزرگی بود یا کوچک - خشم مردم بود و مشکلاتی که از آن بویژه در مناطق مشخصی که اقتصاد موفقی نداشت، رنج می‌بردند. آیا این مسئله، درسی به شما داد و از آن چیزی یاد گرفتید؟
بشار اسد: این می‌تواند یکی از عوامل باشد، اما قطعا عاملی اصلی نیست، زیرا برخی از چهار سال خشکسالی حرف می‌زنند که باعث شد مردم از زمین‌های خود در مناطق روستایی خارج شوند و به شهر‌ها بیایند.. در نتیجه این می‌تواند یک مشکل باشد، اما مشکل اصلی نیست. برخی همچنین از سیاست‌های لیبرال سخن می‌گویند. ما سیاست لیبرال نداریم، بلکه همچنان سوسیالیست هستیم و همچنان بخش دولتی بسیار بزرگی در کشور داریم. نمی‌توان از سیاست لیبرال سخن گفت: در حالی که هنوز بخش دولتی بزرگی وجود دارد. همچنین رشد خوبی را محقق می‌ساختیم.
البته بار دیگر می‌گویم هنگام اجرای سیاستها، اشتباهاتی به وجود می‌آید. چگونه می‌توان فرصت‌های برابری برای مردم بین مناطق روستایی و شهری ایجاد کرد؟ هنگامی که اقتصاد به شکلی باز شود، شهر‌ها بیشتر سود خواهند برد و این باعث مهاجرت بیشتر از مناطق روستایی به شهری می‌شود. این‌ها ممکن است عواملی باشد که هر کدام نیز نقشی دارد، اما موضوع اصلی نیستند، زیرا در مناطق روستایی که نسبت فقر نیز بیشتر است، پول‌های قطر، نقش تاثیرگذارتری نسبت به شهر‌ها داشت و این کاملا طبیعی است، به گونه‌ای که مزد یک هفته آنها در قبال کاری که در مدت تنها نیم ساعت انجام می‌دهند، به آنان داده می‌شود و این برای آنها بسیار خوب است.
ما درخصوص بازسازی سوریه غیر از تحریم ها، مشکلی نداریم
خبرنگار: به نظر شما چگونه می‌توانید هزینه‌های بازسازی را تامین کنید و چه کسانی می‌توانند در بازسازی همپیمان شما باشند؟
بشار اسد: در این باره مشکل بزرگی نداریم. درباره صحبت‌هایی نیز که می‌گوید سوریه پول ندارد باید بگویم، خیر این گونه نیست، زیرا سوریها در واقع پول فراوانی دارند. سوری‌هایی که در نقاط مختلف جهان کار می‌کنند، پول فراوانی دارند و خواهان این هستند که بیایند و کشور خود را بسازند؛ زیرا هنگامی که شما درباره ساختن کشور صحبت می‌کنید، مسئله به دادن پول به مردم مربوط نمی‌شود، بلکه موضوع بدست آوردن سود است. این یک کار تجاری است. بسیاری و نه فقط سوریها، می‌خواهند فعالیت‌هایی تجاری در سوریه آغاز کنند. بنابراین، وقتی از منابع تامین مادی برای بازسازی صحبت می‌شود، این منابع موجود است، اما مشکل اصلی، تحریم‌هایی است که بازرگانان یا شرکت‌ها را از آمدن به سوریه و کار کردن در این کشور منع می‌کند. با این وجود، ما و برخی از شرکت‌های خارجی، یافتن راه‌هایی را برای دور زدن این تحریم‌ها آغاز کرده ایم و کار برنامه ریزی شروع شده است. این فرایند، کند خواهد بود، اما اگر تحریم‌ها نبود، هیچ مشکلی در تامین مادی پروژه‌ها نداشتیم.
در این جنگ ملی، می‌توان همه سوریها را نجات یافته قلمداد کرد
خبرنگار: دوست دارم این مصاحبه را با سوالی کاملا شخصی به پایان برسانم. آقای رئیس، آیا احساس می‌کنید که یک نجات یافته اید؟
بشار اسد: اگر بخواهید درباره جنگی ملی مانند این صحبت کنید، جایی که هر یک از شهر‌ها به دلیل تروریسم یا بمباران خارجی یا چیز‌هایی از این دست، خسارت‌هایی دید، در این صورت می‌توان همه سوریها را نجات یافته قلمداد کرد. اما بار دیگر می‌گویم که به عقیده بنده، این ماهیت بشر است که به دنبال نجات باشد.
خبرنگار: درباره شخص خودتان چطور؟
بشار اسد: من نیز یکی از این سوریها هستم و نمی‌توانم از آنها جدا باشم و همان احساسات را دارم. بار دیگر می‌گویم، مسئله به این مربوط نیست که یک فرد نجات یافته مقتدر باشی. اگر این فضا، این جامعه و این پایگاه مردمی را برای نجات یافتن نداشته باشی، نمی‌توانی نجات پیدا کنی. این یک کار گروهی است و به یک شخص محدود نمی‌شود. این یک کار فردی نیست.
خبرگزاری صداوسیما