العالم - اروپا
«جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز (شنبه) در پیامی توییتری بار دیگر با تأکید بر لزوم حفظ برجام تأکید کرد که بعنوان هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام به وظیفه خود ادامه خواهد داد.
وی در پیامی که در صفحه توییتر خود قرار داده بود به بحث و گفتوگو درباره برجام در پنجمین سالروز امضای این توافق هستهای در نشست گفتگوهای مدیترانه (MED۲۰۲۰) ایتالیا که بهصورت مجازی به میزبانی اندیشکده ISIP برگزار شد، اشاره کرد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این نشست ضمن تأکید بر اهمیت حفظ برجام تصریح کرد:« ببینید، بدون این توافق، ایران همین حالا میتوانست (قدرت) هستهای شود.همین حالا هم ایران میتواند قدرت هستهای باشد و در منطقهای که دیگر نیازی به بیثباتی بیشتر ندارد، یک عامل بیثباتی داشته باشد».
بورل سپس با اشاره به این موارد تأکید کرد: «صراحتاً میگویم که ما باید به دو دلیل این توافق را حفظ کنیم: اول اینکه هیچ جایگزین مؤثری برای آن وجود ندارد. این ایده که ما میتوانیم یک توافق دیگر داشته باشیم و آن را «توافق ترامپ» مینامیم، اصلاً امکانپذیر نیست. ۱۲ سال طول کشید که اختلافات کنار گذاشته شد تا یک توافق حاصل شود. مذاکرات در سال ۲۰۰۳ آغاز شد و این توافق بدون پذیرش کامل رهبری وقت آمریکا و تعامل آمریکا و همچنین، روسیه و چین و قطعاٌ خود ایران امکانپذیر نبود».
وی ادامه داد: «برجام فقط یک توافق هستهای نبود که طبق آن ایران موظف شود پیشرفتهای هستهای خود را متوقف کند بلکه «یک چیز در قبال چیز دیگر» بوده است که در صورتیکه (ایران) این کاری را انجام دهد، سپس در تجارت، سرمایهگذاری و از نظر اقتصادی به یک کشور عادی تبدیل میشود».
این مقام اروپایی با اشاره به دستاوردهای برجام توضیح داد: «این یک موفقیت بزرگ برای دیپلماسی اروپا محسوب میشد. این یک موفقیت برای چندجانبهگرایی محسوب می شد و این یک موفقیت محسوب میشد زیرا تعهدات برجام عملی میشد. هیچ نمونه دیگری از نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی نمیتوان آورد. در ۱۵ گزارش پیاپی آژانس اعلام شد که ایران تا ژوئن ۲۰۱۹ به تمامی تعهدات هستهای خود عمل کرده است بنابراین فکر نمیکنم هیچ دولتی، هیچ دولت آمریکا بتواند جایگزینی برای برجام بر روی میز بیاورد؛ جایگزین صلحآمیزی برای کنترل پیشرفتهای هستهای ایران.»
واشنگتن علیرغم پایبندی ایران به برجام به صورت یکجانبه در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و از آن زمان به امید وادار کردن ایران به بازگشت به میز مذاکره و موافقت با قرارداد مورد قبول آمریکا، سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران در پیش گرفت اما این سیاست نه تنها نتیجهای در پی نداشت بلکه ایران را وادار کرد به دلیل بدعهدی کشورهای اروپایی به تعهداتشان در قبال ایران، به صورت تدریجی از تعهداتش در قبال این توافق هستهای بکاهد.
در ماههای اخیر نیز، دولت آمریکا در راستای پیشبرد سیاست فشار حداکثری خود علیه ایران در صدد است تا تحریمهای تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران را که ماه اکتبر (مهرماه) منقضی میشود، تمدید کند.
واشنگتن مدعی است در صورتی که این تلاش به سرانجام نرسد با توسل به یکی از بندهای توافق هستهای برجام به دنبال بازگرداندن تحریمهای بینالمللی علیه ایران خواهد بود. کارشناسان اما با طرح این مسئله که آمریکا اردیبهشتماه سال ۱۳۹۷ از برجام خارج شده و جزو طرفهای مشارکتکننده در «برجام» نیست؛ لذا نمیتواند از بندهای این توافق برای تمدید تحریمها علیه ایران استفاده کند.
فارس