العالم ـ اروپا
ایزابل لاسر - Isabelle Lasserre نویسنده این تحلیل نوشت: در ۵ سال از زمان توافق هسته‌ای تاکنون هیچ اقدامی کارساز نبود. نه سیاست «فشار حداکثری» دونالد ترامپ و نه راهبرد تحریم‌ها و مذاکرات اروپایی‌ها.
اروپا حتی در صورتی که در مقابل عمل انجام شده، آن را نپذیرد، با اجبار از طریق تصمیم ترامپ و در داخل بدنه خود در معرض خطر قرار دارد. همانند به دار آویخته شده‌ای که به طور اجتناب‌ناپذیری به سمت پایین سر می‌خورد در حالی که نخ‌های طنابی که او را به چوبه دار وصل می‌کنند پاره می‌شود.
چنین شرایطی امروز همانند آن چیزی است که در توافق هسته‌ای ایران در ژوئیه سال ۲۰۱۵ پس از سال‌ها رنج‌های دیپلماتیک، شب های بدون خواب، سازش های دردناک و مذاکرات طاقت فرسا با ۶ کشور عضو جامعه بین المللی انجام شد.
برجام، ثمره اجماع بیش از حد شکننده بین قدرت‌ها بود و هم اینک در معرض خطر مهلکی قرار دارد. دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا پس از خروج از این توافق در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷) که آن را برای تهران بسیار مطلوب می‌دانست به طور یکجانبه در روز ۲۰ سپتامبر(یکشنبه۳۰ شهریور) تصمیم گرفت که تحریم‌های لغو شده سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ را مجددا" اعمال کند. این ادامه تصمیمی بود که «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا آن را برای اعمال مکانیسم ماشه، مکانیسمی برای بازگرداندن تحریم‌ها گرفت. این اقدام همچنین پاسخی برای شکستی بود که در نیمه ماه اوت(مرداد) ایالات متحده در ارائه قطعنامه به شورای امنیت سازمان ملل برای تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران متحمل شد.
انزوای آمریکا با برجام
آخرین حمله آمریکا به برجام شاید آسیبی به اروپایی‌ها نزند؛ دیپلمات‌های فرانسوی، آلمانی و انگلیسی سه کشور حامی توافق، این اطمینان را می‌دهند که تصمیم ایالات متحده تاثیر قانونی نخواهد داشت.
یک منبع دیپلماتیک فرانسوی می‌گوید کشورهای گروه ۳ مصمم هستند از توافق هسته‌ای در مقابل کسانی که می‌خواهند آن را از بین ببرند و نیز در برابر کسی که با نقض مستمر آن، توافق را تهی سازد، دفاع کنند. ایالات متحده به ندرت در یک موضوع مهم بین‌المللی تا این حد منزوی شده است.
نویسنده افزود: اما واقعیت پیچیده‌تر از این است. برای این که اروپایی‌ها و متحدان آن‌ها را به تبعیت از تصمیم خود وادار کند، کاخ سفید می تواند تصمیم به اعمال «تحریم‌های ثانویه» بگیرد. سیستمی که قادر است به عنوان مجازات، دسترسی به بازار و سیستم مالی بین‌المللی هر کشوری که تصمیم به نقض یک طرفه تحریم‌ها بگیرد را مسدود کند.
به گزارش ایرنا، «میشل دوکلوس - Michel Duclos» دیپلمات باسابقه در یادداشتی برای موسسه «مونتنی» نوشت: «یک نوع حقیقت غیر واقع آمریکایی که در مخالفت با واقعیت حقوقی به رسمیت شناخته شده از سوی جامعه بین‌الملل، است.» اروپایی‌ها حتی اگر این تصمیم آمریکا را رد کنند، همچنان در معرض خطر قرار دارند.
در صورت پیروزی مجدد دونالد ترامپ، روزهای بد برجام بی‌شک رقم خواهد خورد. این دیپلمات هشدار می‌دهد: در این که اروپایی‌ها بتوانند در خصوص آنچه اتفاق خواهد افتاد حرفی برای گفتن داشته باشند جای شک و تردید وجود دارد. اما پیروزی جو بایدن لزوما" بقای آن (توافق) را تضمین نمی‌کند. این نامزد دموکرات تمایل دارد که آمریکا را به برجام بازگرداند اما این تنها در صورت بازگشت ایران به تعهدات بین‌المللی، توافق برای مذاکره بر سر مسائل منطقه‌ای، برنامه موشکی و آینده توافق هسته‌ای است.
بسیاری از اعضای شورای امنیت و جامعه بین‌المللی مخالفت خود را با تصمیم واشنگتن برای فعال‌سازی سیستم ماشه اعلام کرده‌اند اما دولت ترامپ با سرزنش جامعه بین‌المللی می‌خواهد یکجانبه بازگشت همه قطعنامه‌های تحریمی را به اجرا بگذارد و یکه‌تازی خود را در مقابل همه نمایش دهد.
مکانیسم ماشه یعنی ابطال قطعنامه شورای امنیت که قطعنامه های ۶ گانه پیشین تحریم ایران را تعلیق کرده است و می‌تواند برای ایران موجب سختی‌های طولانی شود زیرا گذشته از اینکه تحمیل تحریم‌ها علیه ایران و اقدامات حادتر را رنگ قانونی و الزام‌آور می‌بخشد، خروج دوباره ایران از آن شرایط مستلزم موافقت شورای امنیت خواهد بود.