العالم - ایران / سیاسی
«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و «مولود چاووش‌اوغلو» همتای ترکیه‌ای او طی نشست خبری مقابل دوربین رسانه‌ها حاضر شدند.
چاووش‌اوغلو به عنوان اولین سخنران در این نشست گفت: « آتش‌بس در قره‌باغ باید پایدار باشد و باید به آن کمک کنیم. صلح و ثبات در جنوب قفقاز برای همگان، همه کشورها و تمام منطقه سودمند است ولی بیشتر از همه برای ارمنستان منفعت دارد.. از ارمنستان انتظار داریم به این آتش‌بس پایبند باشد».
پیشنهاد مکانیسم ۳+۳ درباره قفقاز
وی توضیح داد: «الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان مکانیسمی را پیشنهاد کردند که مورد موافقت رؤسای جمهور ترکیه و روسیه قرار گرفت... برادر عزیزم جواد ظریف پیش از سفر به ترکیه به جمهوری آذربایجان، ارمنستان و گرجستان رفتند و درباره این مکانیسم ۳+۳ رایزنی کردند».
وزیر خارجه ترکیه در پاسخ به سوالی درباره توافق هسته‌ای ایران و تحولات جدید آمریکا تصریح کرد: «ما از توافق هسته‌ای ایران با آمریکا و کشورهای اروپایی حمایت کردیم و در مراحل اولیه هم کمک‌های انجام دادیم».
امیدواری آنکارا برای بازگشت بایدن به برجام
چاووش‌اوغلو با ابراز تأسف از خروج دولت پیشین آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» از برجام، اظهار داشت: «امیدواریم دولت جو بایدن به برجام بازگردد و بدین ترتیب تحریم‌های اعمال شده علیه ایران را لغو کند».
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش خاطر نشان کرد: «به عنوان ترکیه موضع ما در قبال تحریم‌های آمریکا کاملا مشخص است و اکنون در حال آماده کردن خود برای همکاری‌ها بعد از دوره همه‌گیری کرونا هستیم».
همکاری ترکیه با ایران در موضوعات منطقه‌ای
وزیر خارجه ترکیه با بیان اینکه این فعالیت‌ها باعث خواهد شد صلح، آرامش، ثبات و توسعه اقتصادی در منطقه حاکم شود، افزود: « اکنون به درخواست دوستان افغانستانی، می‌خواهیم مکانیسم سه‌جانبه بین ترکیه، ایران و افغاستان داشته باشیم».
چاووش‌اوغلو ادامه داد: «در زمینه عراق و برقراری ثبات در سوریه با هم همکاری می‌کنیم... در جهان مشکلات بسیاری وجود دارد و متاسفانه بخش اعظم این مشکلات در منطقه ما وجود دارد که باید با همکاری دوجانبه اینها را حل کنیم».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در این نشست گفت: «متاسفانه به دلیل تحریم‌ها و شرایط همه‌گیری کرونا، سطح همکاری‌ها کاهش پیدا کرد اما امروز درباره افزایش روابط و همکاری‌های ترانزیتی و تجاری صحبت کردیم... صحبت‌های سازنده‌ای درباره تلاش‌های دوجانبه برای حل مشکلات شرکت‌های خصوصی در دو کشور انجام دادیم... برای ما حضور شرکت‌های ترکیه‌ای در ایران بسیار مهم است و امیدواریم این شرکت‌ها بتوانند به همکاری با شرکای ایرانی ادامه بدهند».
کاهش آلام سوری‌ها، نتیجه همکاری ایران و ترکیه
ظریف با بیان اینکه ما منتظر حضور آقای اردوغان در ایران هستیم، اظهار داشت: « ایران و ترکیه در روزهای دشوار در کنار هم بودند و ما قدر این دوستی را به خوبی می‌دانیم... همکاری ما در چارچوب مذاکرات آستانه باعث شده آلام مردم سوریه کاهش یابد. ما به حمایت از روند آستانه برای تکمیل بازنویسی قانون اساسی سوریه ادامه می‌دهیم».
وی همچنین خبر داد: « در روزهای آینده نشست سه‌جانبه رؤسای جمهور ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان را در تهران برگزار می‌کنیم تا درباره همکاری‌ها برای مسائل منطقه‌ای صحبت کنیم. در سفر به جمهوری آذربایجان، روسیه و ارمنستان تاکید کردیم که اتفاقات گذشته باید به عنوان زمینه‌ای برای ساخت آینده‌ای روشن استفاده شود و باید برای ثبات آتش‌بس و صلح در قفقاز همکاری کنیم».
محکومیت تحریم‌های آمریکا علیه ترکیه
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران درباره تحریم‌های آمریکا علیه ترکیه نیز تاکید کرد: «ما با صراحت تحریم‌های آمریکا علیه ترکیه را محکوم کرده و برای آنها هیچ ارزشی قائل نیستیم. باعث تأسف است که دولت آمریکا معتاد به تحریم شده و این سیاست آمریکا به ضرر همه دنیا و به ضرر خود آمریکا تمام خواهد شد».
ظریف درباره برجام توضیح داد: «در مورد برجام، توافقی بود که دولت آمریکا، ایران و پنج کشور دیگر به آن پیوستند و بعد از مذاکرات تمام موضوعات را در آن بررسی کرده و این توافق به تایید شورای امنیت ملل متحد هم رسید. آنچه در توافق نیست، مورد توافق قرار گرفته که در توافق نباشد و امروز نمی‌تواند آن موضوعات به توافق اضافه شود».
وی با بیان اینکه این توافق در یک چهارچوب بی‌اعتمادی متقابل نوشته شد، اضافه کرد: «لذا سازوکارهایی پیش‌بینی شد که اگر یک طرف توافق را اجرا نکرد، طرف مقابل هم بتواند تعهداتش را در توافق اجرا نکند. آمریکا تصمیم گرفت که نه تنها از توافق خارج شود بلکه کسانی که به این توافق متعهد بودند را تحریم کرده و تحت فشار قرار دهد و شاهد بودیم شرکت‌ها و بانک‌های مختلف ترکیه‌ای را نیز به همین دلیل تحریم کرد».
درخواست ایران برای نابودی تمام تسلیحات اتمی
وزیر خارجه ایران این اقدام آمریکا را نمونه بارز قانون‌شکنی توصیف کرده و گفت: «اقداماتی که ایران کرد، بر اساس توافق برای جبران اقدامات طرف آمریکایی بود و به معنی تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست».
ظریف در پاسخ به سوال خبرنگار ترکیه‌ای مبنی بر اینکه آیا ایران توسعه برنامه هسته‌ای را تا زمان رسیدن به سلاح اتمی ادامه می‌دهد، تاکید کرد: «ما از نظر اعتقادی و استراتژیک سلاح اتمی را قبول نداشته و آن را باعث امنیت نمی‌دانیم و معتقدیم هرچه سریعتر سلاح‌های هسته‌ای توسط همه دارندگان آنها، باید نابود شود».
وی تاکید کرد: «آمریکا کشوری بود که از برجام خارج شد و تعهداتش را نقض کرد، الان هم وظیفه آمریکاست که به برجام بازگشته و تعهداتش را اجرا کند. به محض اینکه آمریکا تعهداتش را اجرا کند و ما نفع اجرای این تعهدات را ببینیم، ما هم تعهدات خود را به صورت کامل اجرا می‌کنیم و این در بالاترین سطح جمهوری اسلامی، توسط مقام معظم رهبری اعلام شده است».
امیدهای دولت بایدن درباره برجام اجرا نخواهد شد
رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در واکنش به اظهارات «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا خاطر نشان ساخت: «امیدهایی که اعضای دولت جدید آمریکا دارند و ادعا می‌کنند که ایران باید به توافق هسته‌ای بازگردد، نه منطقی است و نه هیچ وقت اجرا خواهد شد. منطق این است کسی که خارج شده، به توافق بازگردد و ما که در آن بودیم، اقدامات خود را ادامه می‌دهیم».
پیش از این، بلینکن به عنوان وزیر خارجه دولت جدید آمریکا در اولین نشست خبری خود، با تاکید بر لزوم بازگشت ایران به پایبندی به تعهدات برجامی، گفت از بازگشت به توافق هسته‌ای به عنوان بستری برای مذاکرات و توافق گسترده‌تر استفاده می‌کنند.