العالم - ایران
تصور می شد بر اساس توافق بین عربستان و ایران و عراق، طبق ملاحظات طرفین، خبر این دیدار تا مدتها مخفی بماند. اما به رغم این توافق، روزنامه های انگلیسی این خبر را درز داده و با درز خبر دو طرف – بر اساس حسن نیت و جلوگیری از تبعات افشای خبر - به سرعت سعی کردند، آن را تکذیب کنند. این در حالی است که منابع آگاه در عراق در گفتگو با روزنامه الاخبار، صحت اطلاعات درزکرده را تأیید و تأکید کرده اند که عراق و به خصوص شخص مصطفی الکاظمی، نخست وزیر، تلاش زیادی را در روزهای اخیر در زمینه میانجی گری برای انجام این گفتگو انجام داده اند.
دو هیئت عالی رتبه از دو کشور در منطقه سبز بغداد درباره همه مسائل جاری بین دو طرف و منطقه از جمله یمن و لبنان گفتگو کرده اند.
الاخبار درباره نتیجه این گفتگوها می نویسد که این دیدار بسیار مثبت و بالاتر از حد انتطار بوده است و دو طرف تصمیم گرفتند که ظرف هفته آینده بار دیگر در بغداد دیدار کنند.
البته طرف عراقی بیم آن دارد که درز خبرهای مربوط به این گفتگو بر روند گفتگوهای بعدی تأثیر بگذارد کما اینکه بغداد متوجه نارضایتی دو کشور ایران و عربستان از درز خبرها شده است. اما در حالی که تا دیشب دو کشور به طور رسمی این خبر را تکذیب نکرده اند، روزنامه فایننشیال تایمز انگلیسی – که این خبر را افشا کرده است – به نقل از یک مقام سعودی نوشت که عربستان این خبر را تکذیب کرده است. منابع ایرانی هم در گفتگو با رسانه ها این خبر را تکذیب کرده اند. منابع آگاه به الاخبار گفته اند ایرانی ها، متحدان منطقه ای خود را در جریان این گفتگوها قرار داده اند و تهران طبق برآوردهای اولیه، روند گفتگوها را مثبت و امیدبخش توصیف کرده است مخصوصا که ریاض هم تمایل زیادی به کاهش تنش در منطقه خلیج فارس دارد.
تغییر رویکرد عربستان
آغاز گفتگو بین عربستان و ایران به خودی خود اتفاقی بزرگ برای عربستان است زیرا ایران طی چهار سال گذشته پیوسته پیشنهاد گفتگو را مطرح کرده است اما عربستان در سایه دولت دونالد ترامپ رییس جمهور پیشین آمریکا، همواره از گفتگو و همکاری سر باز زده است. حتی تحت فشار ائتلاف ترامپ – بن سلمان پیوسته و لجوجانه در برابر این پیشنهادها مقاومت کرده و کار را به جایی رساند که برای براندازی حکومت در ایران با فشارهای آمریکا همسو شد.
اما بدیهی است که وقتی آمریکایی ها در اعمال فشار بر ایران راه به جایی نبردند سعودی ها هم دست خالی از این مسیر برگردند. در واقع روند کارها در مسیری که بن سلمان به سمت آمریکا در پیش گرفته بود، طبق میل او پیش نرفت و در این بین مسائل منطقه ای به خصوص ترور خاشقچی مزید بر علت شد. امروز اسباب و عوامل متعددی در چرخش عربستان به سمت گفتگو و آرامش دخیل است اما دلیل اصلی، روی کار آمدن دولت بایدن و آغاز مذاکرات غیر مستقیم آمریکا با ایران بدون مشارکت عربستان برای بازگشت به برجام است. به موازات سرد شدن روابط بین کاخ سفید و آل سعود، بایدن هم سعی می کند هزینه همراهی با ترامپ و صف آرایی در برابر دموکرات ها را از بن سلمان بگیرد.
آمریکایی ها می دانستند
خبرگزاری رویترز به نقل از "یک دیپلمات غربی در منطقه" گفت که آمریکا و انگلیس از قبل از گفتگوهای ایران و عربستان اطلاع داشتند اما نتیجه گفتگوها را نمی دانستند.
طبق اطلاعاتی که روزنامه فایننشیال تایمز انگلیسی از گفتگوهای نهم آوریل ایران و عربستان فاش کرده است، مقامات عالی رتبه دو کشور پس از پنج سال قطع روابط دیپلماتیک گفتگوهای مستقیمی را به منظور اصلاح روابط آغاز کردند. بر اساس این گزارش این مذاکرات با میانجی گری عراق و شخص الکاظمی ترتیب داده شده است. یک مقام عالی رتبه عراقی و یک دیپلمات خارجی انجام گفتگوها را تأیید کرده اند. همچنین یک مقام عراقی هم تأکید کرده است که کشور کانال های ارتباطی بین ایران و مصر و ایران و اردن را تأمین کرده است. یک مقام آگاه به این روزنامه انگلیسی گفته است که این فرآیند به سرعت طی می شود زیرا از یک سو مذاکرات آمریکا و ایران درباره بازگشت به برجام به سرعت برگزار می شود و از سوی دیگر حملات انصار الله به اهداف سعودی شدت گرفته است.