العالم - امریکا - ایران
«آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه ایالات متحده بار دیگر با تکرار ادعاهای اثبات‌نشده گفته که در کل در خصوص احتمال حصول توافق در مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین خوش‌بین نیست.
بلینکن که در مصاحبه‌ای اختصاصی با شبکه خبری «ان‌بی‌سی» حضور داشت در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه آیا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یک «سازمان تروریستی» است گفت: «بله، همینطور است.»
در ادامه مجری برنامه پرسید آیا سپاه همچنان «سازمان تروریستی» باقی خواهد ماند یا خیر. بلینکن در جواب گفت: «درباره اینکه در مذاکرات در چه مرحله‌ای قرار داریم وارد جزئیات نمی‌شوم. فقط این را می‌گویم که من به طور کلی درباره احتمال به سرانجام رسیدن توافق چندان خوش‌بین نیستم؛ علی‌رغم همه تلاش‌هایی که در مذاکرات کرده‌ایم و علی‌رغم اینکه معتقدیم که [با توافق] از لحاظ امنیتی در وضعیت بهتری قرار خواهیم گرفت، هنوز به نقطه توافق نرسیده‌ایم.»
وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا در ادامه بار دیگر تأکید کرد: «من همچنان معتقدم اینکه بتوانیم در صورت اقدام مشابه از سوی ایران به پایبندی به توافق برگردیم به بهترین نحو در راستای منافع ما خواهد بود. ما در آن نقطه قرار نداریم.»
ولت آمریکا از زمان آغاز مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین به جای پیشنهاد دادن ابتکارهای عملی برای پیشرفت گفت‌وگوها بارها تلاش کرده طرف‌های مختلف به ویژه ایران را به کند کردن روند مذاکرات متهم کند.
بعد از آنکه «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه گفته بود که آمریکا باید ضمانت کتبی بدهد که تحریم‌ها علیه روسیه نباید بر مناسبات تجاری و اقتصادی اثر بگذارد موضع‌گیری مقام‌های آمریکایی به گونه‌ای بود که گویا تمامی مسائل مربوط به توافق وین حل و فصل شده و خواسته مسکو تنها عامل وقفه در مذاکرات بوده است.
با وجود این، مقام‌های روسیه چند روز بعدتر گفتند که مسئله مربوط به ضمانت‌های کتبی حل شده است. مقام‌های آمریکایی بعد از این موضع‌گیری مقام‌های روسیه بار دیگر انگشت مقصرنمایی را به سمت ایران نشانه رفتند.
چند هفته قبل‌تر طرف‌های مذاکره‌کننده در وین اعلام کردند که مذاکرات وین درباره برجام دچار وقفه شده است و هیأت‌های مذاکره کننده برای رایزنی به پایتخت‌های خود بازگشته‌اند. جوزب بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت این مذاکرات به دلیل برخی «عوامل خارجی» دچار وقفه شده‌اند.
بورل از توضیح درباره «عوامل خارجی» خودداری کرد، اما ایران اعلام کرده طرح برخی درخواست‌های جدید از سوی آمریکا و پاره‌ای اقدامات نظیر توقیف نفتکش ایران مذاکرات را پیچیده کرد. طرف‌های غربی ادعا می‌کردند که درخواست روسیه برای اخذ تضمین جهت انجام مراودات با ایران باعث ایجاد وقفه شد.
با وجود این، چند روز پیش «سرگئی لاوروف»، وزیر امور خارجه روسیه پس از دیدار با «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد که روسیه از ایالات متحده تضمین کتبی دریافت کرده مبنی بر اینکه همکاری‌های هسته‌ای مسکو و تهران بعد از توافق وین مشمول تحریم نخواهد شد.
دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» علاوه بر بازگرداندن تحریم‌های متوقف‌شده ذیل این توافق و اعمال تحریم‌های جدید به سیاست‌هایی تحریک‌آمیز مانند ترور سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روی آورد.
تئوری ترامپ این بود که این سیاست‌ها می‌تواند جمهوری اسلامی ایران را به مذاکره بر سر توافقی جدید به جای «برجام» وادار کند. او روز ۲۰ ژانویه سال ۲۰۲۱میلادی در حالی از قدرت کنار رفت که در تحقق این هدف شکست خورده بود. ترامپ به دلیل نداشتن راهبرد در قبال ایران، تشدید بی‌مورد تنش‌ها با این کشور و جدا کردن مسیر آمریکا از متحدانش از سوی منتقدانش آماج انتقادات تند قرار گرفت.
جمهوری اسلامی ایران تا یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند فرصت دهد برای تحقق این وعده تلاش کنند.
بعد از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران ذیل مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.
فارس