العالم - آمریکا
رئیس سرویس مخفی «فیدل کاسترو»، رهبر انقلابی کوبا زمانی برآورد کرده بود که آمریکاییها ۶۳۴ بار تلاش کردهاند او را ترور کند.
آمریکاییها روشهای مختلفی برای ترور کاسترو امتحان میکردند از سیگارهای انفجاری گرفته، تا جاسازی بمب در مسواک تا تلاش برای استفاده از فرصهای سمی. وجود یک دولت انقلابی در کوبا که تنها ۹۰ مایل با ساحل فلوریدا فاصله داشت برای حکومت آمریکا قابل پذیرش نبود.
اما مسئلهای که درباره آن اطلاعات کمتری وجود دارد همکاری انگلیس با عملیاتهای آمریکا برای ترور کاسترو در اوایل دهه ۱۹۹۰ است.
یک سند وزارت خارجه انگلیس که به مدت ۶ دهه محرمانه بود و به تازگی در آرشیو اسناد ملی آمریکا منتشرشده آشکار میکند که دیپلماتهای انگلیسی درباره سر به نیست کردن کاسترو با سیا رایزنی کردهاند.
نوامبر ۱۹۶۱، «توماس بریملو»، یکی از دیپلماتهای ارشد انگلیس در واشنگتن با یکی از همکارانش به نام «آلان کلارک» به مقر سیا رفت تا با مقامهای این سازمان دیدار کند.
سند مذکور نشان میهد مقام سیا در آن جلسه بعد از خوش و بشهای اولیه از کلارک پرسیده آیا سر به نیست کردن فیدل کاسترو در داخل خود کوبا هم تبعاتی خواهد داشت یا خیر.
برگزاری آن جلسه و سوال این مقام سیا نشان میدهد که انگلیسیها مخالفتی با طرح آمریکا برای ترور کاسترو نداشتهاند. کلارک به مقام سیا پاسخ داده که «رائول کاسترو، نامزد جایگزینی فیدل است و اگر زمان کافی به او داده شود جای فیدل را پر خواهد کرد.»
کلارک در اظهارات مستقیمتر گفته است: «اگر قرار است فیدل ترور شود درباره اینکه انتقال قدرت به صورت آرام اتفاق خواهد افتاد یقین کمتری وجود دارد. نظام حاکم که ظاهراً از قدرت لازم برای کنار آمدن با اتتقال تدریجی قدرت برخوردار است ممکن است نتواند با یک بحران ناگهانی دست و پنجه نرم کند.»
این سند، سوالات جدیدی را درباره میزان اطلاع بریتانیا از تلاشهای مخفیانه واشنگتن برای براندازی نظام کاسترو را پیش میکشد.
جلسه مورد نظر چند ماه بعد از آن برگزار شده که کاخ سفید روابط دیپلماتیک با کوبا را قطع و حملهای ناکام در خلیج خوکها علیه کوبا طراحی کرده بود.
تنها چند روز بعد از این جلسه، «جان اف کندی»، رئیسجمهور وقت آمریکا مجوز عملیاتی به نام «عملیات مونگوس» را صادر کرد. این عملیات برنامهای مخفیانه بود که خواستار عزل فیدل کاسترو از قدرت به هر روش ممکن بود.
یک سال بعدتر، کلارک معاون اول سفارت انگلیس در واشنگتن شد.
با آنکه انگلیسیها در کل با هدف کاخ سفید برای عزل کاسترو از قدرت موافق بودند، مقامهای لندن از راهبرد آمریکا به ویژه در خصوص حمله خلیج خوکها انتقاد میکردند. مضاف بر اینف روابط دیپلماتیک انگلیس و آمریکا بعد از تصمیم واشنگتن برای تحریم کوبا در سال ۱۹۶۲ دچار تنش شد.
کلارک در آن جلسه با مقامهای سیا به خطرات براندازی دولت کوبا هم اشاره کرد. او گفته است: «انقلاب [کوبا] برای گروه زیادی از مردم منافعی داشته است. به همین خاطر مردمی که به این شکل از انقلاب منتفع شدهاند با بهایی که میپردازند و بهایی که مجبورند بپردازند کنار نخواهند آمد.»
با وجود این، اسنادی که از رده محرمانه خارج شدهاند نشان میدهد سفارت انگلیس در هاوانا به همکاریهای اطلاعاتی با واشنگتن در خصوص وضعیت نظامی، سیاسی و اقتصادی کوبا ادامه داده است.
در ژانویه ۱۹۶۲ بریتانیا گزارشی درباره یک رزمایش نظامی در هاوانا را به پنتاگون ارسال کرده است. آمریکاییها از این گزارش تشکر کردهاند: «این پیام برای نشان دادن مراتب سپاس ما از گزارشهای عالی شما است.»
فارس