العالم- فلسطین
به گزارش العالم، این کارشناسان در گفت‌وگو با خبرگزاری “آناتولی” نسبت به “دشواری اجرای عملی بندهای پیش‌نویس سند آشتی، در سایه نبود مکانیزم اجرا”، ابراز نگرانی کرده‌اند.
کارشناسان تصریح کردند که “طرح ابتکاری الجزایر، که از نظر بندهای پیشنهادی، با برخی طرح‌های اخیر عربی برای پایان دادن به دودستگی همسویی دارد با چالش‌های متعددی روبه‌روست که مهم‌ترین آن، نبود جدول زمانی برای اجرای هر بندی، نبود ضامن اجرایی برای توافق و همچنین نبود اراده و نیات واقعی فلسطینیان برای تحقق آن.”
طبق این گزارش، پیش‌نویس سند آشتی گروه‌های فلسطینی که در پایان گفت‌وگوی این گروه‌ها در الجزایر اعلام شد، شامل ۹ بند است و بر اهمیت وحدت ملی به عنوان پایه و اساس پایداری برای تحقق اهداف مشروع ملت فلسطین و مذاکره و گفت‌وگو برای حل اختلافات در چارچوب سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) به عنوان تنها نماینده قانونی ملت فلسطین تأکید دارد.
در این سند بر لزوم اتخاذ اقدامات عملی برای پایان دودستگی و تحقق آشتی ملی و شراکت سیاسی با تمام گروه‌های فلسطینی از طریق انتخابات و لزوم تقویت نقش سازمان ساف تأکید شده است. در این سند همچنین آمده است: باید شورای ملی براساس ساختار و قوانین تعیین شده با مشارکت تمام گروه‌ها در سریع ترین زمان ممکن انتخاب شود. الجزایر آماده میزبانی از گروه‌های فلسطینی برای توافق درباره تشکیل این شورا است. ما خواهان تسریع در برگزاری انتخابات ریاست تشکیلات خودگردان و شورای قانونگذاری در تمام مناطق فلسطین به ویژه قدس؛ پایتخت فلسطین هستیم.
در این سند بر لزوم تشکیل دولت وحدت ملی که از حمایت تمام گروه‌ها برخوردار باشد و مأموریت اصلی آن اجرای استراتژی ملی متحدی برای مقابله با اشغالگران باشد و به تحولات خطرناک در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی و پیامدهای آن بر آینده مسئله فلسطین توجه داشته باشد، تأکید شده است. گروه‌های فلسطینی در این سند خواهان اتحاد نهادهای ملی فلسطین و به کارگیری منابع و امکانات برای اجرای پروژه‌های بازسازی و حمایت از زیرساخت شدند.
در این سند آمده است: دفتر دبیرکلی گروه‌های فلسطینی باید برای تسهیل فعالیت دولت از طریق پایان دودستگی و آشتی و شراکت سیاسی برای پیگیری انتخابات فلسطین تلاش کنند. کارگروه الجزایر و فلسطین با ریاست الجزایر و مشارکت اعراب وظیفه نظارت بر اجرای توافق را برعهده دارد.
یک رهبر فلسطینی، به شرط فاش نشدن هویتش، به خبرگزاری آناتولی اعلام کرد که “امکان دارد در برخی از بندهای پیش‌نویس اصلاحاتی انجام شود، و رایزنی‌ها میان این گروه‌ها در مورد آنها هنوز به پایان نرسیده است”.
چالش‌های متعدد
”ایمن یوسف” استاد علوم سیاسی در دانشگاه عربی آمریکایی در جنین خاطرنشان کرد: این طرح ابتکاری الجزایر در زمان و سیاق متناسبی برای پایان دادن به این دودستگی مطرح شده است.
یوسف به خبرگزاری آناتولی گفت: چه‌بسا این بندها حاوی موضوع جدیدی نیست و تکرار موارد ذکر شده در طرح‌های سابق برای پایان دادن به دودستگی است.
اما در عین حال، به گفته یوسف، "زبان گفت‌گو بین گروه‌ها را تقویت، و راه را برای امکان تکمیل این مسیر هموار می‌کند."
به گفته یوسف، علیرغم مثبت بودن مضمون این بندها، ولی اجرای آنها با تعدادی از چالش‌های داخلی فلسطینی و نیز منطقه‌ای مواجه است.
وی ادامه داد: شاید شرایط منطقه اجازه ایفای این نقش را به الجزایر ندهد چرا که تعدادی از کشورهای عربی،از جمله عربستان سعودی، مصر و قطر، که وزن منطقه‌ای بالایی دارند در این پروسه پیشتاز باشند.
او معتقد است که الجزایر برای پیشبرد و حمایت از روند آشتی فلسطین به مشارکت با سایر کشورها نیاز دارد.
"سلیمان بشارات" مدیر مرکز مطالعات سیاسی "یبوس" با اشاره به اینکه تمام بندهای این سند جامع تمام مسائل و محورهای اصلی است و می‌تواند بستر اساسی برای دستیابی به وحدت و پیشبرد شراکت سیاسی را فراهم سازد، خاطرنشان کرد موضوع مهم در این طرح "مکانیزم اجرا و مسائل مربوط به جدول زمانی است" و این طرح جدول زمانی دقیق و نحوه اجرای بندها را مشخص نکرده است.
به باور بشارات، عوامل سیاسی فلسطینی و بین‌المللی وجود دارند که ممکن است در پیشبرد روند پایان دادن به اختلافات نقش داشته باشند، به ویژه " مرحله پس از محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان، در صورت مرگ او؛ زیرا در این مرحله یکپارچه کردن گروه‌ها در سایه دودستگی میان آنها، دشوار خواهد بود".
نبود ضامن اجرایی
"عبدالمجید سویلم" نویسنده و تحلیلگر سیاسی فلسطینی نیز به نوبه خود گفت: "عدم وجود هیچ ضامنی برای اجرای تصمیمات پیش نویس آشتی الجزایر، فضایی منفی بر ثمربخش بودن آن می‌اندازد."
سویلم تصریح کرد فقدان اراده فلسطینی برای دستیابی به آشتی و پایان دادن به دودستگی چالشی دیگر برای موفقیت طرح ابتکاری الجزایر است.