تحلیل:
- درست است که ایران در بسیاری از مسائل بین‌المللی از طرف چینی نوعی مروت و انصاف را مشاهده کرده است اما گذر چین و هر کشور دیگری از خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه مقبول و پذیرفتنی از سوی ایران نبوده و نیست؛ برهمین مبنا وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی به صراحت و شفافیت در واکنش به این اقدام غیر مقبول چین اظهار داشت: در ضرورت احترام به تمامیت ارضی ایران با هیچ طرفی تعارف نداریم.
- ایران با فراخواند سفیر چین در جمهوری اسلامی ایران نسبت به ورود چین به موضوع تمامیت ارضی ایران ابراز ناخرسندی شدید و اعتراض کرد که در مقابل سفیر چین نیز کوشید تا با استدلالی هر چند نه چندان قوی و منطقی این مساله را رفع و رجوع و اصلاح کند؛ سفیر چین در این جلسه گفت: هدف از سفر رییس جمهور چین به ریاض کمک به صلح و ثبات در منطقه و استفاده ازگفتگو برای حل مشکلات منطقه بوده است! تاملی در کلام سفیر چین در ایران نشان می‌دهد که رییس جمهور چین اگر چه احیاناً کوشیده است تا با این اقدام در جذب قلوب کشورهای ثروتمند عضو شورای همکاری فارس و بهره‌کشی از این کشورها در آینده سنگ تمام بگذارد اما به هیچ وجه حاضر نیست که دوستی قدرتمند همچون ایران را در منطقه از دست بدهد.
- در اهمیت روابط فی مابین ایران و چین همین بس که بناست این هفته معاون نخست وزیر چین به ایران سفر کند و قطعا یکی از اهداف این سفر رفع و رجوع خبطی است که رییس‌جمهور چین در ریاض مرتکب شده است.
- اینکه در خلال این سفر رئیس جمهور چین از اعراب حاشیه چه ستانده است که در مقابل چشم بر همه واقعیات میدان منطقه بسته است را آینده روشن خواهد کرد، اما آنچه مسلم است اقدام رئیس جمهور چین به هیچ وجه از ناحیه جمهوری اسلامی و ملت ایران پذیرفتنی نیست.
- واقعیت آن است که اگر چه سیاست‌های اخیر دولت ایران طی 14 ماهه اخیر بر محوریت "نگاه به شرق" تعریف و عملیاتی شده است اما در این نگاه هیچ گاه اصل کلی "نه شرقی نه غربی" مغفول واقع نشده و چونان قطب نمایی هدایتگر مسیر نقش‌آفرینی می‌کند.
-کلام اخر اینکه جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس ایرانی بوده‌اند و ایرانی می‌مانند؛ تاکنون 43 بیانیه بی خاصیت با امضای اعضای شورای همکاری خلیج فارس و غیر آنها در عدم مالکیت ایران بر این جزایر امضا شده این بیانیه‌ها البته که بیش از سیاه کردن کاغذ با جوهر تاکنون هیچ خاصیتی نداشته اند. بر این مبنا می‌توان انتظار داشت در آینده نیز مشابه چنین بیانیه‌ها و اعلام مواضعی بکرات و بدون آنکه خاصیتی داشته باشند صادر شوند؛ مهم این است که کشوری مانند چین در میدان امتحانی این‌چنین مهم دچار لغزش نشود و مفهوم اقتدار را تنها در پول و نفت خلاصه نبیند و البته مراقب چینی شکننده روابطش با کشوری از هر حیث مقتدر مثل ایران باشد.