العالم - فلسطین اشغالی
به نوشته پایگاه العربی الجدید، گرتا تونبرگ تا پیش از این به عنوان مدافع محیط زیست و مبارز با تغییرات آب و هوایی شناخته می شد اما تصمیم گرفت تا با کشتی برای شکستن محاصره نوار غزه رهسپار این منطقه شود و این پیام روشن را به جهانیان بدهد که عدالت غیرقابل تفکیک است و حفاظت از کره زمین با حفاظت از مردم آن آغاز میشود.
مشارکت تونبرگ در ناوگان جهانی دریایی «صمود» برای شکستن محاصره نوار غزه، صرفاً یک گام نمادین نبود، بلکه یک اقدام سیاسی جسورانه بود که سکوت بینالمللی را به چالش کشید و معنای همبستگی در قرن بیست و یکم را از نو تعریف کرد.
از آغاز جنگ رژیم اسرائیل علیه نوار غزه، تونبرگ به وضوح آنچه را که «عادیسازی اخلاقی جنایت» توصیف میکرد، رد کرد. او درباره جنگ علیه نوار غزه تأکید کرد که آنچه در حال وقوع است، یک مبارزه عادلانه بین دو طرف نیست، بلکه اشغال سیستماتیک مردمی است که از حق زندگی و آزادی خود محروم شدهاند. این موضوع در سخنرانی او قبل از حرکت ناوگان صمود از شهر بارسلونا اسپانیا به سمت نوار غزه مشهود بود. تونبرگ آن زمان گفت: «وقتی از تلاش برای عدالت دست میکشیم، انسانیت خود را از دست میدهیم.»
همبستگی تونبرگ با نوار غزه این انتقاد را به او وارد کرد که به عنوان یک «فعال آب و هوایی» از حیطه تخصص خود خارج شده است اما، تونبرگ در یک مصاحبه تلویزیونی اینگونه پاسخ انتقادها را داد که «چگونه میتوانم از کره زمین دفاع کنم و در مورد کشتار انسان ها سکوت کنم؟»
در همین ارتباط، روزنامه آلمانی «اشپیگل» نوشت که تونبرگ با پیوند دادن عدالت آب و هوایی با عدالت اجتماعی و سیاسی از گفتمان کلاسیک زیستمحیطی فراتر رفت و استدلال کرد که استعمار نظامی و تخریب محیط زیست از یک منطق "سیطره و استثمار" سرچشمه میگیرند.
تونبرگ در اظهارات خود تأیید کرد که «محاصره غزه جنایتی است که باید شکسته شود» و سکوت بینالمللی، همدستی در جنایت است.
نیروی دریایی رژیم اسرائیل کشتی های ناوگان صمود را توقیف و سرنشینان آن از جمله تونبرگ را بازداشت کرد. در حالی که تلآویو این سفر دریایی را «یک اقدام تحریک آمیز عمدی» توصیف کرد، این فعال سوئدی در پاسخ گفت که این اظهارات تل آویو «تلاشی ناامیدانه برای توجیه سرکوبگری» است.
پس از چندین روز فشار بینالمللی، تونبرگ در اوت ۲۰۲۵ آزاد و از سرزمینهای اشغالی فلسطین اخراج شد. با این حال، او از این تجربه قویتر بیرون آمد و به روزنامه انگلیسی «گاردین» گفت: «آنچه در زندانهای اسرائیل دیدم فراتر از توصیف است. جهان دیگر نمیتواند به غزه پشت کند.»
در اظهارات بعدی که توسط خبرگزاری آناتولی منتشر شد، تونبرگ فاش کرد که در طول بازداشت مورد تحقیر و بدرفتاری قرار گرفته است. او گفت که از آب و خواب محروم شده و از ناحیه صورت مورد ضرب و جرح قرار گرفته و مجبور شده است که پرچم "اسرائیل" را جلوی دوربینها نگه دارد. تونبرگ این تجربه را «توهین عمدی به کرامت انسانی» توصیف کرد.
در همین راستا، روزنامه سوئدی «آفتونبلادت» گزارش داد که تونبرگ در دوران بازداشتش مورد ضرب و شتم و توهین قرار گرفت که این موضوع باعث همبستگی گسترده گروههای حقوق بشر اروپایی با وی شد.
مواضع تونبرگ بیش از آنکه منعکس کننده یک موضع فردی باشد، نمایانگر تغییر در آگاهی نسل جدید جهان است که مبارزه برای محیط زیست را جدایی ناپذیر از مبارزه برای بشریت می داند. علی رغم کمپین رسانه های اسرائیلی و غربی علیه او، تونبرگ مفهوم جدیدی از شهروندی جهانی را مطرح کرد که مبتنی بر عمل اخلاقی مستقیم و نه لفاظی های انتزاعی است.
تجربه تونبرگ در نوار غزه، شکنندگی گفتمان غربی در مورد حقوق بشر را آشکار کرد و تناقض کسانی که آلودگی هوا را محکوم میکنند اما در برابر آلودگی وجدان انسانی سکوت میکنند، آشکار ساخت. او نشان داد که عدالت زیستمحیطی در جهانی که تحت سلطه جنگها و محاصرهها است، امکانپذیر نیست و اشغالگری، خود نوعی تخریب محیط زیست است، زمانی که حق مردم را به آب، هوا و زندگی شایسته انکار میکند.