العالم - ایران
هدف ایران از تبدیل گاز و میعانات به محصولات شیمیایی و محصولات نهایی به جای صادرات آنها به عنوان مواد خام، دستیابی به ارزش افزوده است.
صنایع پتروشیمی نقش مهمی در تأمین ذخایر ارزی و تنوع بخشی به منابع درآمد، جدای از صدور نفت خام دارند.
گرازش ها حکایت از آن دارد که محصولات صنایع پتروشیمی ایران – به خصوص در سایه فشارهایی که بر صادرات نفت خام وجود دارد - بخش مهمی از درآمدهای خارجی در سالهای اخیر به حساب می آید و اکنون جزء پایه های اصلی اقتصاد است.
با این حال به کارگیری تمام پتانسیل های این بخش مستلزم حل چالش های کاربردی و زیرساختی و نیز توسعه دامنه تولیدات و بازاریابی است.
اگر روند توسعه به همان صورتی که در نظر گرفته شده است، پیش برود ایران جایگاه خود را در بازارهای منطقه ای و بین المللی پتروشیمی طی سالهای آینده ارتقا خواهد داد حجم تولیدات کارخانه های پتروشیمی ایران در سال 2024 با 3.5 درصد افزایش نسبت به سال قبل، به بیش از 96 میلیون تن رسید.
برنامه «اوراق القوه» شبکه خبری العالم میزبان حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی بوده است.
وی در پاسخ به این سوال که قرار است در سال 2025، با راه اندازی 15 طرح جدید و با افزایش تولید بین 9 تا 10 میلیون تن، بیشترین شکوفایی در صنایع پتروشیمی صورت بگیرد و این که آیا این پیشرفت در حال تحقق است؟ خاطرنشان کرد: در واقع یکی از توانمندی های بزرگ ایران در زمینه پتروشیمی، سرمایه گذاری در این صنایع عظیم و در اختیار داشتن مواد اولیه است.
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی ادامه : یک کشور برای اینکه بتواند در زمینه صنایع پتروشیمی در سطح جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد، قبل از هر چیز باید مواد اولیه در اختیار داشته باشد. ما جزو معدود کشورهایی هستیم که تمام مواد اولیه لازم برای صنعت پتروشیمی را در اختیار داریم. این صنعت به گاز، نفت یا میعانات گازی و همچنین به LPG یا گاز مایع نیاز دارد. و این بدان معناست که شما میتوانید پروپان و بوتان را جدا کرده و به مواد اولیه تبدیل کنید. ما تمام مواد اولیه را در ایران داریم. کشورهای کمی در منطقه از این امتیاز برخوردارند. به عنوان مثال، عربستان سعودی نفت دارد اما گاز ندارد. بسیاری از کشورهای منطقه یا نفت دارند یا گاز. ما کشوری هستیم که هر دو را داریم.
حسینی افزود: از سوی دیگر صنایع پتروشیمی به چند عامل اصلی مخصوصا به نیروی کار متخصص نیاز دارد زیرا این صنایع در هر حال مبتنی بر دانش است و تکنولوژی پیشرفته ای را می طلبد و نیازمند نیروی انسانی ماهر و متخصص است. ایران نیروی جوان و دانش اموخته بسیاری دارد.
وی گفت: سومین چیزی که در این بخش مورد نیاز است وجود منابع آب نزدیک کارخانه هاست، زیرا برای خنک کردن تجهیزات به آب نیاز دارد. وقتی در صنایع پتروشیمی کار میکنید، باید بتوانید سیستمها را خنک کنید. ما توانستهایم مجتمعهای پتروشیمی را در نزدیکی آب در عسلویه، ماهشهر، مکران و همه مناطق ایجاد کنیم.
حسینی تصریح کرد: نکته چهارم بازاریابی است که مساله بسیار مهمی است. باید بتوانیم بازار را گسترش دهیم. ما در آسیا که بزرگترین بازار تولیدات پتروشیمی داریم، ظرفیتی برابر با 97 میلیون تن تولیدات مواد پتروشیمی را ایجاد کرده ایم. اما این رقم به این معنا نیست که میتوانیم ۹۷ میلیون تن از آن را به بازار عرضه کنیم. این رقم باید به عنوان مواد اولیه بین واحدهای پتروشیمی مبادله شود.
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی ادامه داد: در دنیا، این نسبت معمولاً یک به سه است، به این معنی که اگر ظرفیت ۹۰ میلیون تن باشد، محصول نهایی حدود ۳۰ میلیون تن خواهد بود. و همین هم بستگی به سطح توسعه فناوری در خط تولید پتروشیمی دارد. ما نمیتوانیم از تمام این ۹۷ میلیون تن استفاده کنیم، زیرا ظرفیت فعلی ما حدود ۷۲ میلیون تن است. برخی از واحدها به دلیل کمبود مواد اولیه فعال نیستند یا در مرحله آمادهسازی هستند.
حسینی گفت: از این ۷۲ میلیون تن، محصول نهایی قابل عرضه به بازار حدود ۳۸ میلیون تن است. ما از نظر ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی در خاورمیانه در رتبه دوم قرار داریم.