العالم-آمریکا
اندیشکده کاتو در گزارش خود نوشت: دولت دونالد ترامپ (رییس‌جمهور آمریکا) هفته گذشته بار دیگر تاکید کرد که ایران به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پایبند است، توافقی که در ژوئیه 2015 میان ایران و قدرت‌های جهانی حاصل شد و به لغو تحریم‌های ایران در ازای محدودیت برنامه هسته‌ای این کشور و نظارت و راستی‌آزمایی سخت بر فعالیت‌های هسته‌ای تهران منجر شد. اما آن‌گونه که گزارش‌های متعدد نشان می‌دهد ترامپ در آستانه عدم اذعان به این پایبندی قرار داشته است.
ظاهرا در دولت یک شکاف وجود داد. برخی مشاوران امنیت ملی ترامپ به علاوه جنگ‌طلبان در کنگره بسیار مایلند که توافق هسته‌ای با ایران را نابود کنند و ترامپ قرار بوده است به طور رسمی برخلاف واقعیات ادعا کند که ایران به توافق عمل نمی‌کند. یک گروه دیگر در تیم امنیت ملی دولت در آخرین لحظات شامل رکس تیلرسون وزیر امور خارجه، جیمز متیس وزیر دفاع و ژنرال مک مستر مشاور امنیت ملی بر رییس‌جمهور فائق آمدند و وی را متقاعد کردند تا حقیقت را اعلام و تایید کند که ایران حقیقتا به تعهداتش در برجام پایبند است.
تمامی اینها نشانه‌هایی شوم و ترسناک درباره تمایلات رییس‌جمهور ترامپ است. به یاد بیاورید که رییس‌جمهور بارها توافق هسته‌ای را یک کاپیتولاسیون خوانده بود که باید پایان یابد و این نه تنها غلط است بلکه دولت را در یک شرایط دشوار قرار می‌دهد.
دیگر طرف‌های توافق، شامل انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه به علاوه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همگی می‌دانند که ایران امتیازات زیادی داده و همچنین تصدیق می‌کند که ایران به تعهدات هسته‌ای‌اش به طور کامل عمل می‌کند.
اگر آمریکا بخواهد تنها کسی باشد که با ادعای غلط خود مبنی بر نقض توافق هسته‌ای از سوی ایران از توافق خارج شود به طور قطع دیگر قدرت‌های بزرگ آمریکا را همراهی نخواهند کرد. تحریم‌های بین‌المللی بازگردانده نخواهند شد و آمریکا به عنوان بازیگر سرکش شناخته خواهد شد. تندروها در دولت آمریکا تا به امروز بسیار تلاش داشته‌اند تا ایران را به خروج یک‌جانبه از توافق هسته‌ای تحریک کنند و در نتیجه آمریکا در موضعی قوی‌تر قرار گیرد. به نظر می‌آید که آنها به طرز نگران‌کننده‌ای صبر خود را در این رویکرد از دست داده‌اند و می‌خواهند به شکل موثر طی 90 روز آینده که مهلت دولت برای تایید دوباره پایبندی ایران به برجام است توافق را کنار بگذارند.
به نوشته این اندیشکده آمریکایی، دیگر تاکتیک‌های فشار کماکان ادامه دارد به عنوان مثال وزارت امور خارجه ترامپ هفته گذشته وضع تحریم علیه چند فرد و نهاد ایرانی را به دلیل فعالیت‌های غیرهسته‌ای ایران را اعلام کرد. این اولین بار نیست. این اقدامات به طور غیرضروری تنش‌ها را افزایش داد، صدای تندروهای تهران را که معتقدند برجام امتیازات زیادی را واگذار کرده است در آورد و در میان مردم ایران به میزان زیادی این باور را ایجاد کرد که از منافع اقتصادی پایبندی به توافق بهره‌ای نمی‌برند.
این نهایت به سخره گرفته شدن تمایلات گزارش شده رییس‌جمهور ترامپ برای سر بار زدن از تایید مجدد پایبندی ایران به توافق است. در واقع این آمریکا است که به نظر می‌آید خلاف برجام عمل می‌کند. رییس‌جمهور ترامپ در نشست اخیر گروه 20 در هامبورگ بارها از رهبران جهان خواست تا تجارت با ایران را متوقف کنند و این به روشنی نقض نه تنها روح توافق بلکه متن این توافق است که تاکید می‌کند تمام طرف‌ها به ویژه آمریکا از هر سیاستی که بر عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران تاثیرگذار است متناقض با تعهدات آنها مبنی بر عدم تضعیف اجرای موفقیت‌آمیز برجام پرهیز کنند.
تمامی اینها را به وضعیت آرام و پیچیده و شرایط بی‌ثبات منطقه‌ای در خاورمیانه بیفزایید. تهران، آمریکا، یعنی عربستان سعودی، مصر و بحرین و امارات متحده عربی در تقابل با قطر یک متحد منطقه‌ای دیگر آمریکا قرار دارند. از طرفی دیگر ایران و آمریکا در سوریه با داعش مبارزه می‌کنند و چندین بار رویارویی نظامی با یکدیگر داشته‌اند. در چنین فضایی یک رییس‌جمهور متخاصم و تاپرپذیر مثل ترامپ به همراه مشاوران ارشد امنیت ملی که برای خنثی کردن برجام فشار می‌آورند یک ترکیب خطرناک است که می‌تواند حاکی از پایان یک توافق دیپلماتیک موفقیت‌آمیز و حتی جنگ احتمالی باشد.
با وجود بی‌ثباتی خطرناک کنونی در خاورمیانه، زمانی که پای برجام و روابط ایران و آمریکا به میان می‌آید واشنگتن قربانی این شرایط تلقی نمی‌شود. هیچ چیزی آمریکا را به فشار بر ایران ملزم نمی‌کند. هیچ چیزی دولت ترامپ را به تخریب این توافق ترغیب نمی‌کند. این یک انتخاب است. اگر توافق هسته‌ای از هم فرو بپاشد و سپس ایران از محدودیت‌های برنامه هسته‌ای‌اش رها شود آمریکا به مسیر جنگ با ایران دقیقا همان نقطه‌ای که پیش از حصول توافقی هسته‌ای قرار داشت باز خواهد گشت. اگر توافق، رفع تحریم‌ها و فرصت برقراری صلح از بین برود شرایط گزینشی خواهد شد.
آمریکایی‌ها اکنون باید آگاه باشند که پیامدهای خطرناک اجازه دادن به جنگ‌طلبان برای سراسمیه دویدن به سمت جنگ و تغییر نظام در خاورمیانه چه خواهد بود. عراق برای آمریکا هزینه‌ها داشت و منطقه نیز تقابل با ایران بیش از حد بد است. تمام آنچه ترامپ نیاز دارد این است که حقیقت را بپذیرد و اذعان کند که ایران به برجام پایبند است.
ایسنا