العالم - سوریه
«عبدالباری عطوان»، سردبیر روزنامه فرامنطقه‌ای «رای الیوم» در یادداشتی با عنوان «آیا مقاومتی سوری-ایرانی نظیر مقاومت عراق برابر اشغالگری آمریکا شکل خواهد گرفت،اردوغان کجای این تحولات است»، به تحلیل تازه ترین تهدیدهای ترکیه و آمریکا علیه سوریه پرداخت.
در این یادداشت آمده است: وزارت خارجه سوریه این روزها به طور قابل توجهی فعال است آن هم نه برای آمادگی کنفرانس‌های وین و سوچی که به دنبال راه حل سیاسی بحران هستند بلکه برای هشدار شدید اللحن به ترکیه که تهدید به حمله نظامی علیه شهرهای منبج و عفرین به منظور سرکوب نیروهای یگان‌های مدافع خلق کُرد کرده و هم به آمریکا که «رکس تیلرسون»، وزیر خارجه آن تاکید کرده ارتش آمریکا برای رسیدن به سه هدف در سوریه می‌ماند نخست ممانعت از بازگشت داعش پس از شکست آن در رقه و موصل، دوم مقابله با نفوذ ایران و سوم بیرون کردن اسد از قدرت است.
نویسنده افزود: اظهارات تیلرسون در جریان سمیناری درباره سیاست خارجه کشورش مقامات سوری را به شکستن سکوت و تنظیم مجدد اولویت‌های خود واداشت به گونه‌ای که درصدد ایجاد طرح‌هایی برای رویارویی با حضور نظامی آمریکا در شرق فرات برآمده که شمار کماندوهای آن در آنجا بالغ بر یک هزار نفر است و برای ایجاد پایگاه‌های نظامی دائمی در شمال سوریه و تشکیل کشور کُردی نقشه کشیده است، به گونه‌ای که ارتشی با 30 هزار نیرو را برای حفاظت از آن تشکیل دهد تا این کشور کُردی را آموزش و مسلح کند و این چیزی است که سرهنگ «رایان دیلون» سخنگوی نیروهای ائتلاف ضد داعش یک هفته پیش بیان داشت.
وی تاکید کرد: واضح است که رهبری سوریه که سیاست مرحله به مرحله‌ای را برای مقابله با دشمنان کثیر خود حاضر در خاک این کشور بکار می‌گیرد متوجه شده که به دنبال شکست داعش حالا آمریکا مرحله دوم یعنی بنای اجرای طرح تجزیه سوریه را گذاشته از همین رو دمشق باید برای مقابله با آن آماده شود در این راستا وزارت خارجه سوریه در بیانیه‌ای اعلام کرد: حضور نظامی آمریکا در خاک سوریه غیرقانونی و نقض قانون بین المللی و حاکمیت ملی با هدف حمایت از داعش است که به دست اوباما تاسیس شد و ما با این حضور غیرقانونی مقابله می‌کنیم.
وزارت خارجه روسیه زمان و چگونگی مقابله با حضورنظامی غیرقانونی آمریکا را معین نکرد اما اتاق عملیات نیروهای متحد سوریه با صدور بیانیه‌ای ابهام آمیز و غیرمنتظره تهدید کرد که در زمان مناسب به هر جای حضور نیروهای امریکا در سوریه و منطقه حمله می‌کند، این بیانیه در واکنش به حمله نیروهای ائتلاف بین المللی به یگان‌های ارتش سوریه در منطقه التنف در مرز سوریه با عراق و ارن صادر شده و سکوت دمشق را از سر خویشتنداری و نه ضعف توصیف کرد.
عطوان اظهار داشت: این نخستین بار است که چنین چیزی را از اتاق عملیات می‌شنویم و بعید نیست که به مثابه نیروهای بسیجی جدیدی از سوریه، ایران، عراق و لبنان باشد که مسئولیت انجام عملیات علیه نیروهای آمریکایی در شمال شرق سوریه و چه بسا هم در عراق را برعهده می‌گیرند و شمار آنها بالغ بر پنج هزار نفر است نظیر مقاومتی که پس از اشغال عراق توسط آمریکا در سال 2003 شکل گرفت.
رای الیوم آورده است: تیلرسون از سوریه، ایران و متحدانشان چه انتظاری دارد هنگامی که می‌گوید نیروهای کشورش حتی تا پس از سرکوب داعش در سوریه می‌مانند تا با نفوذ ایران و سرکوب آن مبارزه کرده و اسد را از قدرت بیرون کنند آیا انتظار دارد سوریه و ایران او را گل باران کنند یا به مناسبت او جشن بگیرند.
نویسنده ادامه داد: چالش استراتژیک بزرگتری که رهبری سوریه با آن مواجه است احتمال ورود همزمان این کشور به 2 رویارویی نظامی بزرگ است نخست علیه آمریکا و نقشه‌های جدایی طلبانه آن در شمال سوریه و دوم تهدیدهای ترکیه برای یورش به عفرین و منبج است که تحت سیطره نیروهای مدافع خلق کُرد قرار دارد.
فیصل مقداد معاون وزیر خارجه سوریه پنجشنبه گذشته هشدار داد نیروی هوایی سوریه آماده است جنگنده‌های مهاجم به شهرهای عفرین و منبج را منهدم کند؛ وی تاکید کرد: نیروی هوایی سوریه نیروی کامل خود را بازیافته و آماده انهدام اهداف هوایی ترکیه در آسمان سوریه است چون هر گونه عملیات نظامی در منطقه عفرین حرکتی خصمانه از سوی ارتش ترکیه علیه خاک سوریه محسوب می‌شود.
عطوان افزود: گمان نمی‌رود که مقداد چنین تهدیدهایی قوی علیه ترکیه را بدون اینکه رهبری سوریه در این زمینه از سوی متحد روس خود حمایت شود، بیان کرده باشد چون مسکو مخالف هر گونه مداخله ترکیه در عفرین است و رابطه‌ای قوی با نیروهای مسلط بر آنجا دارد و نیروهای روسیه هم در آنجا حضور دارند.
نویسنده تاکید کرد: با وجود اینکه رابطه اردوغان با هر کدام از کشورهای آمریکا و روسیه متشنج شده آن هم به دلیل حمایت‌های این دو کشور از کُردهای سوریه که آنکارا نام آنها را در فهرست تروریسم جای داده است،اما او نمی‌تواند با هیچ کدام از این 2 قدرت بزرگ درگیر شود چون هر دوی آنها را از دست می‌دهد از همین رو ژنرال «حلوصی اکار»، رئیس ستاد مشترک ارتش خود و «هاکان فیدان» رئیس سرویس اطلاعات خود را برای دیداری فوق العاده با «سرگئی شویگو»، وزیر دفاع روسیه فرستاد تا علاوه بر جستجوی راه برون رفتی درصدد کسب موافقت روسیه از طرح خود برای نابودی ارتش کُرد مورد حمایت آمریکا در شمال شرق سوریه و نیروهای مدافع خلق کُرد در عفرین و منبج بر آید.
نویسنده افزود : ما از پیام مقامات ترکیه برای وزیر دفاع روسیه بی خبریم اما به دلیل روابط محکم بین مسکو و کُردها سخت است انتظار داشته باشیم روسیه از حمله به این 2شهر حمایت کند حتی اگر 2 طرف به معامله‌ای دست یابند، روسیه خواسته‌هایی دارد که مهم‌ترین آن موافقت ترکیه با حضور کُردها در کنفرانس سوچی و نزدیکی و هماهنگی بیشتر بین رهبران ترکیه با متحدان سوری و ایرانی در مقابله با خطر توطئه آمریکا برای تجزیه سوریه است که همه را در منطقه تهدید می‌کند.
اردوغان گزینه‌های دشواری پیش روی خود دارد او به نابودی ارتش آمریکایی کُردها در شمال سوریه و حمله به عفرین و منبج تهدید کرده و ارتشی متشکل از 22 هزار نفر از مخالفان مسلح سوری را تشکیل داده تا در این عملیات در کنارش باشند یعنی او از درختی بسیار بلند بالا رفته که جز با نردبان روس‌ها قادر به پایین آمدن از آن نیست.
از سوی دیگر سوریه هم بر اساس بیانیه‌های وزارت خارجه خود آشکارا عدم مخالفت خود با نابودی ارتش کُردها و درگیری ترکیه با آمریکا را نشان داده و حتی آرزوی چنین اتفاقی را دارد اما در برابر مداخله ترکیه در عفرین هم ساکت نخواهد ماند و اردوغان باید تصمیم بگیرد با چه کسانی درگیر می‌شود نخست با سوری‌هایی که مورد حمایت روسیه در شمال سوریه قرار دارند یا با کُردهایی که مورد حمایت آمریکا در شمال شرق آن هستند یا با هر دو همزمان وارد درگیری می‌شود که این اقدام به معنای خودکشی است که گمان نمی‌رود که ترکیه دست به چنین مخاطره‌ای بزند.
نویسنده در پایان سخنان خود تصریح کرد: سال 2018 سال جنگ‌های بزرگ در خاک سوریه است که قطعا در آن نقشه ائتلاف‌ها متحول خواهد شد و احتمالا درگیری‌ها از جنگ‌های نیابتی که کشورهای بزرگ از طریق سوریه، اعراب و کردها در آن ورود کردند به جنگ‌های مستقیم منتقل شود و در هر حال ما هنوز در اولین ماه میلادی سال جدید هستیم اما علائم و خطوط کلی تحولات کنونی نگران کننده و وحشتناک است و باید منتظر ماند ببینویم چه می‌شود.