العالم _ آمریکا
ژنرال «جوزف وتل» که برای پاسخگویی به سوالات اعضای مجلس نمایندگان کشورش در خصوص «چالشهای امنیتی خاورمیانه» به کمیته نیروهای مسلح این نهاد رفته بود، در بسیاری از بخشهای سخنانش، در خصوص ایران سخن گفت.
ژنرال وتل البته سخنان خود را با گزارشدهی از دستاوردهای نیروهای تحت امرش در به اصطلاح مبارزه باداعش شروع کرد و پس از ارائه آمار مورد قبول ارتش آمریکا، گفت که حالا میتوان بخشی از منابع ارتش را از سوریه و عراق به افغانستان انتقال داد.
وتل گفت که از حالا نیروهای ناتو تحت مأموریت آموزش و نیروهای آمریکایی تحت مأموریت مبارزه در تروریسم در افغانستان جای خواهند گرفت.
ژنرال وتل از قصد روسیه و چین برای افزایش و ایجاد نفوذ در خاورمیانه و شرق آفریقا هم گفت و هشدار داد که این دو کشور در پی ایجاد همکاریهای چندجانبه با ایران هستند و برجام هم راه ایران برای تعامل بیشتر با پکن و مسکو از طریق عضویت در سازمان همکاریهای منطقهای شانگهای را باز کرده است.
در ادامه بحث به ایران رسید. یکی از نمایندگان به «نقایص جدی» برجام در نپرداختن به برنامه موشکی بالستیک ایران پرداخت و از جوزف وتل پرسید که آمریکا چه برنامهای برای رفع این تهدید دارد؟
وتل پاسخ داد: «یکی از نگرانیهای عمده ما، گذشته از افزایش عددی، افزایش کیفیت موشکهای بالستیک ایران و صادرات آنها به دیگر مناطق خاورمیانه است.»
جوزف وتل به نمایش «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل برای اعضای شورای امنیت و نشان دادن یک آهنپاره به عنوان موشک ساقطشده ایرانی در عربستان هم اشاره کرده و گفت: «موشکی که سفیر هیلینشان داد، خطر گسترش درگیری به خارج از یمن و تهدید امنیت نیروهای ما در ریاض و امارات را گوشزد میکند.»
ژنرال وتل به توانایی رزمندگان انصارالله یمن به عنوان توانایی نگرانکننده نیروهای تحت حمایت ایران برای جنگهای نامتقارن پرداخت و گفت: «آنها مثلا سامانه پدافند ساحلی کروز دارند و ما میدانیم که آن را یک (کشور) به آنها داده و آن یکی، ایران است. این تهدید بسیار شبیه لایه تهدید ایجادشده توسط ایران در تنگه هرمز است و ما ایران را پاسخگو خواهیم دانست.»
جوزف وتل سپس به برنامه آمریکا برای مقابله با این تهدیدات پرداخت؛ برنامهای که بنیان اصلیاش بر روی دوش ارتش عربستان بنا شده است.
وتل گفت: «و اما ما چه میکنیم؟ ما با عربستان و برخی دیگر از متحدان منطقهای خود در حال کار هستیم تا از بهینه شدن توانایی نظامی آنها برای دفاع از خود، مطمئن شویم.»
سوال بعدی در خصوص برنامه آمریکا برای مقابله با ایجاد پایگاههای ایرانی در خاک سوریه بود.
وتل ابتدا به صراحت گفت: «مقابله با ایران، در مأموریتهای ائتلاف لحاظ نشده است.» وی در ادامه گفت که بهرحال، حل این مشکل از طریق ارتباطات ارتش آمریکا و نیروهای امنیتی و مرزبانی تحت نظر دولت عراق و «نیروهای دموکراتیک سوریه» که در شمال و شرق این کشور حضور دارند، حاصل خواهد شد. وتل گفت که این دو نیرو، سدی خواهند بود بر سر راه ایجاد کانال ارتباطی میان ایران و نقاط مدنظر تهران در خاورمیانه که لبنان یکی از آنهاست.
رئیس فرماندهی مرکزی نیروهای آمریکا در منطقه در ادامه گفت که این راهبرد، فعلاً بر بسته شدن مسیر زمینی دسترسی ایران تمرکز دارد ولی ایران مسیرهای جایگزین در هوا، دریا و حتی مسیر فرعی در آفریقا دارد و به همین خاطر باید به این موضوع، نگاهی کلی داشت.
یکی از نمایندگان پرسید: «پس از نابودی داعش، مبنای قانونی ارتش برای نگاه داشتن نیروهای خود در سوریه چه خواهد بود؟»
وتل در پاسخ گفت که وظیفه آمریکا، اطمینان از عدم بازگشت داعش به سوریه است و حتی داشتن کنترل نظامی بر یک منطقه، برای رسیدن به این مقصود کافی نیست.
ژنرال وتل در پاسخ به سوالی در خصوص برنامه آمریکا برای مقابله با بازگشت تروریستهای غربی از مناطق تحت آزاد شده از چنگال داعش به خانه و کاشانه خودشان گفت که این مورد از نگرانیهای اصلی آمریکاست و برنامه ارتش، جلوگیری از فرار این افراد از عراق و سوریه و اجرای راهبرد «بکش یا دستگیر کن» است؛ وتلگفت: «با اختیاراتی که کنگره به ما داده، در این کار موفق بودهایم.»
یکی از نمایندگان به سابقه درازمدت ارتش ترکیه در همکاری نظامی با آمریکاییها اشاره کرد و پرسید که برای حفظ این متحد ارزشمند، چه برنامهای در نظر گرفته شده است؟
وتل ابتدا به صراحت گفت که به رغم حمایت جدی ترکیه از عملیات ائتلاف به اصطلاح ضدداعش، ترکیه با برخی از متحدان منطقهای آمریکا (نیروهای دموکراتیک سوریه یا همان کردهای تسلیحشده سوری) برخورد داشته است و راهحل آمریکا برای این مشکل، ایجاد کانال ارتباط روزانه با ترکیه و تبادل حرفهای اطلاعات نظامی برای روشن شدن همه موضوعات برای آنکارا است.
وی افزود: «این متحدان ما، چند قومیتی هستند و بیشترین قومیتی که در آنها میبینیم، اعراب هستند. آنها موثرترین نیرو در مبارزه با داعش در سوریه بودند و ما برای پایان دادن به این مبارزه، به آنها نیاز داریم. تنش (با ترکیه) از آنجا آغاز شده که آنها تفاوتی میان این نیروها (و نیروهای وابسته به پکک قائل نیستند.»
یکی از نمایندگان در خصوص روابط «رو به نابودی» آمریکا با پاکستان پرداخت و از برنامههای وتل برای بهبود این وضعیت پرسید. روابط آمریکا و پاکستان پس از انتقاد صریح وزارت خارجه تحت امر «دونالد ترامپ» از روابط پاکستان و طالبان و تهدید اسلامآباد به قطع کمکهای نظامی، رو به تیرگی گذاشت.
ژنرال وتل پاسخ داد: «ما برای موفقیت راهبرد خود در جنوب آسیا، به همکاری پاکستان نیاز داریم. تمرکز من بر همکاری با پاکستان برای ایجاد توانایی اجرای خواستههای ما از آنهاست. ما نشانههای مثبتی از جانب پاکستان میبینیم مثلاً آنها جدیداً به ما از اقدامات خود گزارش میدهند؛ این کار، آن تغییر راهبردی نیست که ما انتظارش را داریم ولی بهرحال نشانه خوبی است.»
یکی از نمایندگان از برنامه پنتاگون برای افغانستان پرسید. ژنرال وتل در پاسخ گفت که راهبرد آمریکا در مقابله با طالبان تغییر کرده و راهبرد جدید مبتنی بر اعمال فشار اجتماعی بر طالبان از طریق حمایت از روند دموکراتیک افغانستان است تا اعضای این گروه مجبور شوند پای میز مذاکرات آشتی بیایند.
وتل در پاسخ به سوالی در خصوص روند رو به رشد نفوذ ایران در منطقه، از نیروهای مردمی عراق که سهمی مهم در شکست داعش داشتند، به عنوان «نیروهای شبهنظامی نامنظم شیعی» یاد کرد و گفت: «ایران در صدد ایجاد نائبان منطقهای در جاهایی است که منافعش آنجاست؛ در عراق مثلاً، این نیروهای بیش از آنکه خود را به دولت عراق مدیون بدانند، از خدمات ایران به خود سپاسگذار هستند و این باعث نگرانی شدید ماست.»
ژنرال وتل در ادامه، راهبرد کلی دولت ترامپ برای مقابله با ایران در سوریه را اینگونه توصیف کرد: «راهبرد کلی دولت، محدود کردن نفوذ ایران در سوریه است چون آنها در حال تلاش برای تسلیح و تشویق جنگجویانی هستند که شاید روزی به متحدان ما حمله کنند.»
وتل ادامه داد: «حضور ایران در غرب سوریه، اگر به تهدید متحدان ما یا ایجاد بیثباتی بیشتر منجر شود،غیرقابل قبول خواهد بود.»
یکی از نمایندگان، در خصوص ادعای اسرائیل در خصوص ورود یک پهپاد ایرانی به آسمان سرزمینهای اشغالی پرداخت و پرسید که آیا واقعاً این پهپاد، ایرانی بوده است؟
وتل در پاسخ گفت: «من مطمئن نیستم. بهتر است این سوال را از ایرانیها بپرسید.
وتل سپس گفت که راهبرد کلی مقابله با ایران بر سه اصل «بازدارندگی، تضمین و رقابت استوار است.»
این ژنرال آمریکایی گفت که واشنگتن باید توانایی ایجاد «بازدارندگی» در مقابل استفاده احتمالی ایران از موشک بالستیک علیه متحدانش را داشته باشد؛ وتل همچنین گفت که آمریکا باید به متحدانش «تضمین» بدهد که ایران به سلاح هستهای دست نخواهد یافت و دست آخر اینکه برای مقابله با نفوذ ایران، هم در بعد نظامی و هم در بعد جلوگیری از گسترش روایت ایران در هر جایی، باید با تهران «رقابت» کرد.
در ادامه سخن از تهدیدات ناشی از فعالیتهای منطقهای ایران برای آمریکا شد.
وتل گفت: «تهدید ناشی از اقدامات ایران، نه تنها فقط از نظر کمیت رو به افزایش است بلکه از لحاظ کیفیت هم در حال پیشرفت است. ما تسلیحاتمان را در دریاچه چین (در جنوب غرب آمریکا) آزمایش میکنیم ولی ایرانیها تسلیحاتشان را در یمن آزمایش میکنند. آنها دارند از این موقعیت برای ارتقای تواناییهای خودشان استفاده میکنند و این باعث نگرانی جدی ماست.»
جوزف وتل در ادامه صحبت از نگرانیهای خود گفت: «ایران کاری را که ظرف 20 سال با حزبالله در لبنان انجام داد، حالا تلاش میکند ظرف 5 سال با حوثیها در یمن تکرار کند. سرعت اقدام در این نوع توانایی ایران (برای ساختن نائبان منطقهای در کشورهای خاورمیانه) در حال افزایش است.»
ژنرال وتل در انتهای سخنان خود، به مسئله برخوردهای نیروهای آمریکایی و ایرانیان در آبهای جنوبی ایران و نگرانی شدید آمریکا از حضور پهپادهای ایرانی در خلیجفارس پرداخت.
وتل ابتدا گفت که تعداد برخوردهای دریایی ایرانیان و آمریکاییها کاهش یافته و مدعی شد که این کاهش به دلیل شنیده شدن صدای اعتراض آمریکا به حرفهای نبودن برخوردهای نیروهای ایرانی بوده است.
وتل در خصوص پهپادهای ایرانی هم گفت: «یکی از موارد نگرانی ما، استفاده روزافزون ایرانیها از پرندههای بدون سرنشین است که میتوانند تهدیدی برای فعالیتهای ما در آبهای منطقه باشد.»
فارس