بازی ناشیانه عربستان در مثلث تهدید

العالم ـ گزارش

مواضع تند و خصمانه وزیر امور خارجه و ولیعهد عربستان علیه کشورمان در سرزمین ترامپ، و همگامی این کشور با مواضع صهیونیست ها علیه برجام و تبلیغات ضد ایرانی، از همراهی و هم پیمانی کامل مثلث ریاض، واشنگتن و تل آویو برای زیرفشار گذاشتن ایران حکایت دارد؛ سناریویی نخ نما شده که حاصلی جز تشدید فضای تنش آلود در منطقه نخواهد داشت.

عربستان سعودی در سال های پس از مرگ ملک عبدالله یعنی از ژانویه 2015 تاکنون، تغییرات گسترده ای را در سطوح مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... تجربه کرده است؛ تغییراتی که بخش قابل توجهی از آن نتیجه سیاست های ناپخته و نابخردانه «محمد بن سلمان» ولیعهد و وزیر دفاع این کشور است. 
سیاست خارجی عربستان یکی از مهمترین حوزه هایی است که در سال های گذشته، تغییرات چشمگیری داشته است. رابطه با ایران، به عنوان مهمترین رقیب منطقه ای عربستان هم در این چارچوب با دگرگونی های عمده ای مواجه شده است. محمد بن سلمان که به یمن بیماری پدر، اداره امور کشور را در دست گرفته به همراه «عادل الجبیر» وزیر خارجه، رویکرد تندی علیه ایران در پیش گرفته اند. 
آن ها بر خلاف اسلافشان، خصومت ورزی های خود را در هیچ لفافه ای پنهان نمی کنند و با شیوه ای غیر محتاطانه و گستاخانه، با طرح اتهامات گوناگون بر کشورمان می تازند. 
حمله ولیعهد سعودی به ایران از واشنگتن 
وزیر خارجه عربستان که به همراه ولیعهد جوان سعودی در روزهای نخست فروردین به آمریکا سفر کرده بود، در اندیشکده «بروکینز» بار دیگر ایران را به دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر و نقض قوانین بین‌المللی متهم کرد؛ اتهامی تکراری و بی اساس از زبان مقام های کشوری که خود متهم ردیف اول دخالت در امور کشورها و ایجاد بی ثباتی در منطقه به شمار می رود. 
«عادل الجبیر» در سخنان خود در موسسه مطالعاتی بروکینگز مدعی شد: ایران مشکل بزرگ در منطقه و منبع تروریسم و افراط گرایی است. ما با آمریکا برای مهار ایران همکاری می کنیم. او ادعا کرد: تا زمانی که ایران رفتارهای خود را تغییر ندهد، نمی توانیم وارد گفتگو با این کشور شویم. 
وی در ادامه ادعاهای خود خاطرنشان کرده شبه نظامیان حوثی (جنبش انصارالله یمن) با ایران رابطه دارند و علیه روند سیاسی در یمن کودتا کرده اند. تنها راه حل بحران یمن استفاده از روند سیاسی است. جنگ در یمن بر ما تحمیل شده است و ما با اراده خود این جنگ را انتخاب نکردیم. 
مقابله ایران با اتهامات ریاض- واشنگتن 
اظهارات تند وزیر خارجه سعودی این بار هم از سوی وزارت امور خارجه کشورمان بی پاسخ نماند. «بهرام قاسمی» سخنگوی وزارت امور خارجه اظهارات تازه عادل الجبیر در آمریکا را «مزوّرانه» و «عاری از حقیقت» خواند. 
قاسمی روز شنبه /چهارم فروردین ماه/ در واکنش به سخنان الجبیر گفت: این نخستین بار نیست که مقامات سعودی وقتی به سرزمین حاکمان زورمدار فروشنده امنیت خود قدم می نهند، گستاخی را از حد گذرانده و به گفتن لاطائلات می‌پردازند. 
وی خاطر نشان کرد: امروز در جهان بر همگان حتی حاکمان آمریکایی آنان پنهان نیست کدام کشور و کدام اندیشه - اگر نگوئیم تنها - اصلی ترین منبع و رواج دهنده تروریسم، ناامنی، افراط گرایی و بی ثباتی در منطقه و جهان است. 
قاسمی تاکید کرد: آقای الجبیر در حالی سخن از راه حل سیاسی برای بحران های منطقه به ویژه در یمن می‌راند که بیش از سه سال است همه ابتکارات سیاسی را به بن بست کشانده و جز با زبان بمب و آتش و خشونت با مردم مظلوم و قحطی زده یمن سخن نمی‌گوید. 
سخنگوی وزارت امور خارجه افزود: ایران سرفراز کشوری است با مرزهای طبیعی و تاریخ و تمدنی طولانی و کهن، که بی شک مرزهای فرهنگی آن فراتر از مرزهای جغرافیایی آن است و این نفوذ ذاتی، تاریخی و ماندگار است و جمهوری اسلامی ایران همواره در جهت کمک به برقراری صلح و آرامش و تثبیت امنیت و ثبات و همچنین مبارزه با تروریسم و افراط گرایی و خشونت تلاشی مداوم و مستمر داشته است؛ مقابله با همان تروریسم و افراطی گری و خشونت سبعانه‌ای که برخی با تکیه بر دلارهای نفتی و حمایت‌های آمریکا بر ملت‌های منطقه تحمیل کرده‌اند. 
همراهی با ترامپ علیه ایران 
چرخش در سیاست خارجی سعودی پس از روی کار آمدن ملک سلمان، با پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا کامل شد. چهره ای تندرو و تاجر مآب که توانست در مدت کوتاهی با اتخاذ سیاست های اعلامی و شعارگونه تند علیه تهران، رضایت و اعتماد سعودی ها را جلب کرده و اهداف چندسویه خود را از این راه تامین کند.
از قبل همین مواضع تند علیه تهران بود که ترامپ توانست در جریان سفر سال گذشته خود به ریاض، با قرارداد تسلیحاتی 110 میلیارد دلاری با عربستان، از طرفی سودی کلان نصیب کشورش کند و از سوی دیگر در همراهی با رژیم صهیونیستی علیه کشورمان سنگ تمام بگذارد. 
سیاست های خصمانه ترامپ علیه ایران و برجام، به مذاق سعودی ها که از همان ابتدا توافق هسته ای ایران با کشورهای 1+5 را مساوی با کاهش نفوذ و قدرت منطقه ای خود برآورد کرده بودند، خوش آمد، به طوری که آن ها در مواضع ضد برجامی با ترامپ هم افزایی می کنند. 
یکی از مسایل مورد توجه و تاکید مقام های سعودی در سفر به واشنگتن برجام بوده است. عادل الجبیر در موسسه بروکینز در مورد برجام مواضع مداخله جویانه ای اتخاذ کرد و مدعی شد: توافق هسته ای ایران نیازمند اصلاح سازوکار بازرسی ها است و این توافق همه مشکلاتی که ایران در منطقه ایجاد کرده است، حل نمی کند. 
عادل الجبیر یک روز پیش از دیدار با ترامپ هم در گفت‌وگو با خبرنگاران در شهر واشنگتن، ضمن «معیوب» خواندن توافق اتمی گفت: ریاض خواستار اعمال سیاست‌های سخت گیرانه‌تری در برابر ایران است. ما به دنبال راه‌هایی هستیم تا بتوانیم فعالیت‌های بدخواهانه ایران در منطقه را مهار کنیم. 
همچنین بن سلمان در جریان سفر خود به واشنگتن در دیدار با ترامپ، به زعم خود نسبت به آنچه «هیتلریسم» و «دیکتاتوری ایران» خواند هشدار داد و تاکید کرد که اگر تهران به سلاح اتمی دست پیدا کند، ریاض نیز باید به سلاح هسته‌ای دست یابد. 
ترامپ هم در این دیدار گفت: باید ببینیم چه پیش می‌آید. ایران با برخی کشورهای جهان یا اساسا با همه جهان برخورد درستی ندارد. خیلی رخدادهای بدی در ایران اتفاق می‌افتد. موضوع توافق هسته‌ای تا ماه آینده روشن می‌شود و می‌بینیم که چه اتفاقی می‌افتد. 
اشاره ترامپ به نوبت بعدی زمان اعلام نظر رییس جمهوری آمریکا در خصوص پایبندی ایران به برجام در کنگره است که ماه بعد فرا می رسد. ترامپ تمدید تعلیق تحریم های هسته ای علیه ایران را به اقدام اروپایی ها در تحدید برنامه دفاع موشکی جمهوری اسلامی ایران منوط کرده بود. 
به گزارش ایرنا، شرایط موجود در حالی است که تغییرات در دولت به ویژه در تیم امنیتی و سیاست خارجی ترامپ، از تندتر شدن مواضع ضد ایرانی واشنگتن حکایت دارد. جایگزینی و انتصاب «مایک پومپئو» به سمت وزارت امور خارجه و «جان بولتن» به سمت مشاور امنیت ملی، نشانه ای آشکار از تضعیف بدنه میانه روها و تقویت موضع تندروهای موسوم به بازها در دولت ترامپ است. 
بررسی رویکردها و مناسبات بین المللی در ماه های گذشته نشان می دهد که مثلث ریاض، تل آویو و واشنگتن علیه ایران در حال تقویت است؛ مثلثی که در وهله نخست خواستار لغو برجام یا بازنگری در توافق هسته ای به ضرر ایران و کاهش نفوذ منطقه ای کشورمان است. این تلاش اما با توجه به بین المللی بودن سند برجام و هزینه های سنگین نقض آن و نقش ثبات آفرین و محبوب ایران در منطقه بی ثمر خواهد بود.