العالم / ایران / سیاسی
جزئیات بسته ارزی جدید بانک مرکزی موضوع گفت‌وگوی ویژه خبری امشب 14 مردادماه بود که با حضور عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی برگزار شد.
رئیس کل بانک مرکزی در ابتدای برنامه اظهار کرد: نظام تکلیف کرد که من مسئولیت بانک مرکزی را برعهده بگیریم و خوشحالم در جایی قرار گرفتم که بتوانم به ملت خدمت کنم؛ امیدوارم بتوانم به اعتماد رئیس جمهور جواب دهم.
وی با اشاره به اینکه همه کالاها بر اساس نرخ ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی که اکنون به ۴۴۰۰ تومان رسیده ،وارد کشور شده است افزود: البته حاشیه سود بازار ثانویه اندک است . با توجه به اینکه خرید و فروش ارز ممنوع بود، در حاشیه این بازار نرخی شکل گرفته بود که بر کل اقتصاد ایران سایه افکنده بود به طوری که رانت هایی با ارز ۴۲۰۰ تومانی شکل گرفته بود، البته اقدامات حقوقی در رابطه با تخلفات صورت گرفته و در این بخش در حال انجام است. امروز کلیه کالاها با نرخ 4200 وارد می شود. شرایط اقتصادی خوب است و مشکلی برای اقتصاد کشور پیش نیامده؛ در این شرایط اشکالی ندارد بازار آزاد شود و فعالان اقتصادی بتوانند حضور داشته باشند. قطعا با اجرایی شدن و شکل گیری بازارهای پیش بینی شده، شاهد ثبات بازار خواهیم بود.
همتی ادامه داد: از رئیس‌جمهور و روسای سه قوه قدردانی می‌کنم که ساعت ها بر روی گزارش کارشناسی بانک مرکزی وقت گذاشتند و در نهایت این بسته ارزی را تائید کردند و از سوی دیگر، در جلسات شورای هماهنگی اقتصادی سران سه قوه نیز این موضوعات مطرح ، بحث و بررسی و تحلیل شد و ارزیابی های لازم صورت گرفت، به طوری که جواب مثبت به بانک مرکزی داده شده تا این طرح را در جامعه اجرا کند.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار کرد: دغدغه مقام معظم رهبری، رئیس جمهور و سایر مسئولان نظام این است که کالاهای اساسی، ضروری، دارو و تجهیزات پزشکی به قیمت ثابت و بدون افزایش نرخ، به دست مردم برسد به طوری که دغدغه مهم رئیس جمهور هم نیز این مسئله بوده است.
دستور رئیس جمهور این است که قیمت کالاهای ضروری و دارو تا پایان فروردین 98 تغییر نکند
همتی با تاکید بر اینکه نرخ کالاهای اساسی تا پایان فروردین ۹۸ بدون تغییر باقی خواهد ماند اضافه کرد: البته ارز تا همان زمان به نرخ ۴۲۰۰ تومان در اختیار قرار می‌گیرد، به طوری که نظارت کافی انجام خواهد شد تا انحراف در این مسئله وجود نداشته باشد.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه وزرا قول داده اند تا این موضوع را به عنوان وظیفه اولیه و اصلی در دستور کار قرار دهند ادامه داد: رئیس جمهور نیز روزانه این موضوع را پیگیری خواهد کرد.
همتی با بیان اینکه هر آنچه که در قوت روزانه مردم قرار دارد جزء گروه اول است اظهار کرد: دولت بانک مرکزی را مجاز کرده است تا این تخصیص با ارز 4200 تومانی تامین شود، قرار بر این است که مسئولانِ این بخش‌ها از لحاظ تامین، توزیع و تا رسیدن به دست مردم نظارت‌های لازم را داشته باشند به طوری که رئیس جمهور با مسئولان مربوطه اتمام‌حجت کردند و مردم نباید از این بابت نگرانی داشته باشند .
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به این که وقتی حجم کالا زیاد باشد از کنترل خارج می شود گفت: برای کنترل کارآمد، محدود به کالاهای اساسی و ضروری شده‌ایم به طوری که انشاءالله در آن رانتی نخواهد بود، لذا با کسانی که در این حوزه سوء استفاده‌هایی کرده اند برخوردهای لازم صورت می‌گیرد و باید حقوق بیت المال را پس بدهند، دولت همه دستگاه ها را مکلف کرده است تا با نرخ 4200 تومانی کالا در اختیار مردم قرار بگیرد.
وی با اشاره به اینکه عمق بازار ثانویه تعمیق خواهد شد گفت: در گذشته قرار بر این بود که بیست درصد از صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات خود را به بازار ثانویه ارائه کنند، که البته این بازار به صورت کامل شکل نگرفت، اما غیر از کالاهای اساسی، اکنون همه کالاها باید از این بازار ارزشان تامین شود.
همتی افزود: تمامی واردکنندگان بر اساس برنامه ریزی که وزارت صمت خواهد داشت و بر مبنای ثبت سفارشی که برای کشور و کارخانجات ضروری صورت می گیرد، از این بازار ارز تامین می شود.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه عرضه کنندگان ارز در بازار ثانویه چه کالاهایی هستند گفت: پتروشیمی‌ها، فولادی‌ها، گاز، میعانات گازی و فرآورده های نفتی مجموعا به عنوان عرضه کنندگان ارز در بازار ثانویه عمل خواهند کرد و قیمت بر اساس عرضه و تقاضا خواهد بود، البته عرضه و تقاضا این طور نیست که رها باشد، معتقدیم بازار بهترین کار را خواهد کرد، اما ما در نرخ دخالت نمی کنیم، فقط در مواقع ضروری، بازار را هدایت خواهد کرد و نرخ شناور مدیریت شده خواهد بود.
اگر از مصرف کنندگان حمایت کنیم، خود به خود از تولیدکنندگان هم حمایت کرده ایم
همتی تاکید کرد: اگر صادرکنندگان ارز خود را در مدت زمان تعیین شده به بازار ثانویه ارائه نکرده باشند، باید مابه التفاوت را با نرخ بازار آزادی که شکل خواهد گرفت، به حساب خزانه واریز کنند.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه دولت نرخ را اعلام نمی کند و نخواهد کرد افزود: بازار آزاد قیمت را شکل خواهد داد، نرخی که در این بازار شکل می‌گیرد به خاطر عمق زیاد بازار ثانویه جدید، حتما نرخ بهینه ای خواهد بود، امیدواریم نیاز به دخالت پرقدرت در بازار نداشته باشیم، بازار باید خود را کنترل کند .
وی با بیان اینکه سیاست من اضافه کردن ذخایر ارزی بانک مرکزی است و امیدواریم که از ارز مداخله ای استفاده نکنیم، عنوان کرد: تامین ارز آن دسته از کالاهایی که در وزارت صمت ثبت سفارش خواهند شد، از بازار ثانویه خواهند بود، لذا اولویت بندی دو و سه نخواهیم داشت.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه اگر از مصرف کنندگان حمایت کنیم، خود به خود از تولیدکنندگان هم حمایت کرده ایم افزود: تا امروز نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی به دست تولیدکنندگان نمی‌رسید، این در حالی است که هر چیزی که نرخ دستوری و ترجیهی داشته باشد حتما در آن رانت و فساد خواهد بود.
همتی با اشاره به اینکه آلودگی اتفاق افتاده است و ما می خواهیم کار را شفاف کنیم ادامه داد: بانک مرکزی برای کنترل تورم برنامه دارد، لذا بر اساس آنچه که نیاز است و با توجه به شرایط کشور کار انجام می شود.
رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به سوال دیگری پیرامون عملکرد صرافی‌ها در بسته جدید ارزی اظهار کرد : عدم تامین ارز از سوی مردم در مصارف مسافری و پزشکی یکی از مشکلات مردم بود، دولت تصمیم گرفت تا خرید و فروش ارز در صرافی ها مجاز باشد لذا، همه صرافی ها خرید و فروش ارز خواهند داشت.
وی با بیان اینکه مدتی است که فعالیت صرافی ها تعطیل شده بود افزود: صرافی ها باید به دولت و مردم کمک کنند تا بازار شفاف شود و نیازهای واقعی مردم را با نرخ ارزی که در بازار ثانویه شکل گرفته است تامین کنیم.
همتی با بیان اینکه بازار صرافی ها، خرید و فروش خرد انجام می دهند، لذا خرید و فروش تا ده هزار دلار مجاز است خاطرنشان کرد: در بازار ثانویه، تسویه ارز صرافی ها صورت می گیرد.
از روزی که آمریکا تحریم را شروع کند، بازارها را باز کرده و نشان خواهیم داد هیچ مشکلی نداریم
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد : بحث قاچاق ارز برای ما مشکلاتی را ایجاد کرده بود، صرافی ها باید به سیستم بانکی و دولت کمک کنند تا بازار شفاف شود، لذا آنها باید خودشان را با بازار ثانویه لینک کنند.
وی با اشاره به اینکه در ۴ ماهه اول امسال ۱۵ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشتیم گفت: می توانیم صادرات غیرنفتی را به ۴۰ میلیارد دلار برسانیم، صادرات غیرنفتی فقط پتروشیمی‌ها نیست.
رئیس کل بانک مرکزی اظهار کرد: اختلاف اسکناس و حواله در بازار تا حد معقولی قابل قبول است لذا، نرخ بازار از ادغام بازار ثانویه و سامانه نیما به دست می‌آید.
همتی با تاکید بر اینکه ما مشکلی برای ارز نداریم، حتی در دوره تحریم ها نیز مشکلی نخواهیم داشت گفت: ما در سیستم دولتی و شما در رسانه باید انتظارات مردم را مثبت کنید، عواملی گرایش منفی در بازار ایجاد می کنند، در حالی که واقعیت اینگونه نیست.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه تحریکات دشمن را هم باید قبول کرد گفت: شرایط ما چیزی شبیه به جنگ اقتصادی است، لذا ما خودمان از وضعیت اطلاع داریم و مشکلات را می‌دانیم ، انتظارات برای مردم مهم است و باید این انتظارات مثبت شود.
وی بیان کرد: وقتی خرید و فروش ارز را محدود کرده بودیم، فشار بر روی معاملات سکه افتاد، اما با توجه به نرخ پیش روی دلار، بازار سکه نیز فرو خواهد ریخت.
وضعیت حتما بهتر خواهد شد
رئیس کل بانک مرکزی، تغییرات نرخ ارز در این دوره اثرات خود را بر روی تورم تخلیه کرده، گفت : البته مسکن، خودرو و برخی کالاها گران شده اند و تاثیر خود را بر روی تورم گذاشته است.
همتی با اشاره به اینکه بانک مرکزی و سیستم کنترل تورم بر روی فعالیت بازار ارز سوار خواهد شد تاکید کرد : وضعیت حتما بهتر خواهد شد، انتقال ارز حواله ای باعث خروج ارز شده بود که دیگر اتفاق نمی افتد، لذا ورود ارز را به کشور توسط صرافی آزاد کرده‌ایم به طوری که آنها می‌توانند طلای خام و اسکناس وارد کنند.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: دولت به هر کسی که توانایی واردات طلا داشته باشد اجازه می دهد، با رئیس سازمان بورس صحبت کرده ایم که می خواهیم کنترل بازارهای ثانویه را از طریق بازار باز و بازارهای موازی انجام دهیم .
وی با اشاره به اینکه بازار مالی را در کنار بازار ثانویه قرار خواهیم داد افزود : از ابزارهای بازارهای مالی استفاده بهینه خواهیم کرد لذا، برای استفاده از بازارهای مالی نیز ظرف دو هفته آینده تصمیمات خوبی را اعلام خواهیم کرد.
همتی با اشاره به اینکه فردا جلساتی را با صادرکنندگان عمده خواهیم داشت افزود: از روز سه شنبه بسته جدید ارزی عملیاتی می‌شود.
وی در پاسخ به سوال دیگری پیرامون سپرده های ارزی مردم گفت : بانک مرکزی مجاز شده تا سپرده های ارزی مردم را جذب کند و بانک های عامل نیز مجاز هستند تا سپرده های ارزی را به عنوان عامل بانک مرکزی جذب کنند که نرخ سود را نیز ابلاغ خواهیم کرد.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه برخی از بانک ها در مورد سپرده های ارزی به مردم جفا کردند افزود : ما این اطمینان را به مردم می دهیم که از سپرده های ارزی سود بگیرند و ارزش روز دارایی خود را حفظ کنند.
ارز مسافری از این به بعد آزاد است
همتی با تاکید بر اینکه تلاش دولت برای رفاه مردم است گفت: دولت جلوی فشارهای بین المللی ایستاده است و مردم باید به آن کمک کنند، همانطور که مردم ترکیه اسکناس های دلار را آتش می‌زدند و از دولتشان حمایت می کردند.
وی با اشاره به اینکه در همه کشورهای پیشرفته بازار کوچه و پس کوچه وجود دارد گفت : معمولا رئیس بانک مرکزی نبایدحرف بزند، همه جای دنیا بیانیه می دهد، اما جاهایی که ضروری باشد حتما به مردم توضیح می دهم.
همتی ادامه داد: شخصا در این شرایط سخت این مسئولیت را قبول کردم و تمام داشته های علمی خود را به کار خواهم بست و اعتماد عمومی به بانک مرکزی را باز خواهم گرداند.
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی باید محور و قلب اقتصاد کشور باشد گفت: ارز مسافری از این به بعد آزاد است، لذا کسانی که حواله آن را گرفتند مطمئن باشند که با نرخ قبلی ارز آنها را می دهیم.
رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اینکه بازارهای مالی باید به هم نزدیک شوند گفت: باید کمیته ثبات مالی ایجاد شود، بانک مرکزی به عنوان متولی بازار پول، بیمه مرکزی متولی بازار بیمه و بورس متولی بازار بورس است ، این در حالی است که بازار قالب بازار پولی بوده و بیش از85 درصد بازار ها ی مالی، بازار پول است .
وی ادامه داد : روابطم با بانکی ها خوب است و با بانک ها رفاقت دارم، البته اگر تخلف کنند نظارت حرفه ای را نیز اعمال خواهم کرد و حتما برخورد می کنم.
همتی اضافه کرد: در رابطه با سود و اضافه برداشت با بانک ها به زودی صحبت خواهم کرد، وظیفه بانک مرکزی حفظ ارزش پول ملی است، بانک ها باید ضوابط جدی را رعایت و از خلق پول جلوگیری کنند، لذا پس از ساماندهی بازار ارز، به بانک ها خواهیم پرداخت.
رئیس کل بانک مرکزی عنوان کرد: از مجلس و کمیته اقتصادی در شکل‌دهی این بسته ارزی جدید قدردانی می کنم زیرا همراهی خوبی داشتند ، امیدوارم در اجرا هم همراهی خوبی صورت بگیرد، لذا از همراهی دو قوه دیگر نیز بهره‌مند خواهیم شد، امیدوارم کمک ها ادامه دار باشد تا مشکلات حل شود، زیرا اراده برای حل مشکل وجود دارد، به صورت تمام وقت در صدد حل مشکلات سیستم بانکی برخواهیم آمد.
وی با اشاره به اینکه حتما راجع به قانون بانکداری نظرخواهم داد گفت: اگر قرار است طرح و اصلاحی در سیستم بانکی صورت بگیرد باید به گونه‌ای باشد که کار ما را مشکل نکند، بانک مرکزی در همه جای دنیا استقلال خاص خود را دارد، لذا امیدواریم به تفاهم لازم برسیم و نظرات کارشناسی ما را بپذیرند، به طوری که با رئیس‌جمهور و کمیسیون اقتصادی صحبت کردم تا به راه‌حل در سیستم بانکی برسیم.
همتی تصریح کرد: همه تلاشمان را می‌کنیم تا معیشت مردم دچار مشکل نشود، البته دشمن هم با تمام قوا به جلو آمده است، ما مشکلات مردم را درک و حس می‌کنیم و موظف به حل آن هستیم امیدوارم مردم ما را به خاطر قصورها ببخشند.