العالم - سوریه
این امر بعد از آن صورت گرفت که غرب و گردانندگان عناصر مسلح از مرگ طرح خود در سوریه خبر دادند. استعفا دی میستورا در سایه موافقت سیاسی منطقه ای و بین المللی برای از سرگیری روابط با سوریه و تماس با رهبران این کشور صورت گرفت.
دی میستورا در طول دوره کاری خود به عنوان فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل متحد به میزان زیادی خارج از حیطه ماموریت خود عمل کرد و نقش خود به عنوان میانجیگر سازمان ملل و لزوم برخورداری از موضع بی طرفانه در قبال مسائل را نادیده گرفت.
او این مسئله را نادیده گرفت که باید میانجیگری واقعی و سالم و بی طرف باشد و به مسائل در چارچوب خود و قالب سیاسی آن نگاه کند و تاکید فراوانی داشته باشد که از حد و مرز مسئولیت های خود پا را فراتر نگذار و از طرح هرگونه ایده یا پیشنهادی بنا به خواست دیگران دوری گزیند.
البته استفعای دی میستورا تصادفی نیست بلکه این استعفا پس از آن صورت گرفت که وی بعد از دستاوردهای عملی ارتش سوریه به بن بست رسید و یاس و نا امیدی و ناتوانی خود در مجموعه طرح پروژه های طراحی شده علیه کشور سوریه در سطح جغرافیایی و هویت سیاسی مستقل آن را اعلام کرد؛ پروژه هایی که صدها مایل آنطرف تر از سوریه طراحی می شد.
دی میستورا در بسیاری از مناسبت ها و شرایط بیش از آنکه نماینده سازمان ملل در سوریه باشد؛ نمایده آمریکا و جبهه النصره بود. همه ما به یاد داریم که عملکرد فرستاده سازمان ملل در آستانه آزادسازی حلب از دست گروههای مسلح چه بود زیرا نبرد حلب از اهمیت ویژه ای برخوردار بود.
او برای گروههای جبهه النصره اشک می ریخت و طرحی کاری را به شورای امنیت پیشنهاد کرد که در وهله اول حاوی برقراری آتش بس در حلب و سپس گسترش آن در به سایر مناطق در مراحل بعدی بود. اما وقتی جدیت تصمیم ارتش برای آزادسازی حلب را احساس کرد؛ طرح او به تعلیق موقت حملات هوایی به شهر و پیشنهاد مناطق "توقف عملیات خصمانه" در محله های حلب و تکرار سخن از نیاز به یک راه حل سیاسی از طریق "یک ابتکار عمل گستردهِ نامشخص" تبدیل شد.
دی میستورا به عنوان نماینده سازمان ملل به دهها هزار گلوله سنگینی که روی سر غیرنظامیان در شهر حلب فرو آمد، توجهی نکرد و تلاش کرد که آزادسازی غیرنظامیان از دست تروریسم عناصر مسلح در همه محله های شهر حلب را در راستای منافع آمریکا و عربستان و نظایر آنها متوقف کند.
با شنیدن سخن استعفای دی میستورا چیزهای زیادی به سرعت از ذهن ما عبور می کند؛ از جمله تصویر مذاکرات ژنو که دی میستورا هماهنگ کننده آن بود. این تصاویر با وضوح تمام طرفداری دی میستورا از گروههای مسلح را نشان می دهد و اینکه چطور در آن مذاکرات پیشنهادها از طریق فرستاده آمریکا به این مذاکرات می رسید و با سران گروههای مسلح و معارضی که زیر چتر جمایت عربستان و آمریکا آمده بودند، نشست برگزار می کرد.
یادمان نرفته است که دی میستورا چطور در دالان های اجلاس ژنو به عنوان پیغام آور امین دولت آمریکا و حتی فرانسه و انگلیس تردد می کرد . این وضعیت تفسیر کننده تنش دائم در روابط بین دی میستورا و دولت دمشق بود که بارها و خصوصا قبل از پنجمین دور مذاکرات ژنو اعلام شد که دمشق از او استقبال نمی کند. اجلاس سوچی نیز شاهد اختلاف با فرستاده سازمان ملل درخصوص کمیته تدوین قانون اساسی بود که در آن زمان دی میستورا خواهان ریاست بر آن شد و دمشق آن را رد کرد.
اما در این برهه زمانی که ساعت یکسره کردن نظامی و سیاسی اوضاع در ادلب نزدیک شده است، بحث و جدل بی فایده درباره بسیاری از مسائل مربوط به جنگ علیه سوریه به پایان خود نزدیک می شود. یادمان می آید که دی میستورا چطور برای سرنوشت تروریست ها در ادلب اشک می ریخت و همه توان خود را برای گمراه کردن جامعه بین المللی بسیج کرد.
این امر ما را به یاد جنبش و جوش دی میستورا قبل از آزادی حلب و غوطه شرقی و داریا و بسیاری از مناطق دیگر می اندازد.
این امر که حقوق 40 هزار دلاری و حق ماموریت و سفر می گیرد، فهمید که از یک سو دیری نخواهد پایید که وضعیت به روال طبیعی خود بازخواهد گشت و از سوی دیگر حفظ حقوق خودش بعد از افول قدرت تاثیرگذاریش دشوار شده است و اظهارات مکررش دیگر اثری ندارد.
دی میستورا که در سال 1947 میلادی در استکهلم سوئد بدنیا آمد، عضو سابق دولت ایتالیا بود و نزدیک به 40 سال از عمر خود را در آژانس های مختلف سازمان ملل گذراند و سپس به جای اخضر ابراهیمی الجزائری به عنوان نماینده ویژه سازمان ملل منصوب شد؛ جانشینی او بعد از استعفای ابراهیمی از این سمت صورت گرفت. دی میستورا بیشتر زمان ماموریت چهار ساله خود را در فرودگاهها کشورهای مختلف درحال تردد گذارند و استعفای این روزهای او اذعان آشکار و واضح نهادهای تصمیم گیر در سازمان ملل یا آمریکا به این مسئله است که بازی سیاسی که محور شرارت جهانی هدایت انجام می داد، در شرف پایان است و اینکه دی مستورا با آغازِ پایان حضور عناصر مسلح در ادلب چمدان های خود را می بندد، پیام های زیادی دارد که باید در آنها تامل کرد.
این امر بعد از تغییر معادله بین المللی است که نتایج آن به سرعت در سوریه جنبه عملی خواهد گرفت زیرا نشانه های آن آشکار و روشن شده است و فقط کافی است که تاملی در عرصه بین المللی کرد که برای از سرگیری روابط خود با دمشق به رقابت تکاپو افتاده است.
حسین مرتضی - العالم