العالم _ ایران / سیاسی
کاظم جلالی رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گفتگو با شبکه العالم، در رابطه با کنفرانس روسای مجالس 6 کشور آسیایی که در تهران برگزار شد و مسائل روز از جمله تحریم ها و CFT توضیحاتی ارئه داد.
در ذیل مشروح این گفتگو آمده است؛
دور سوم کنفرانس روسای مجالس 6 کشور آسیایی در استانبول برگزار می شود
العالم: کنفرانس روسای مجالس 6 کشور آسیایی چگونه شکل گرفت؟
این اقدام به ابتکار رئیس مجلس پاکستان بود که در سال گذشته که شش کشوری که به نوعی هم مواجهه با پدیده تروریسم در منطقه هستند و هم اشتراکاتی در زمینه همکاری های اقتصادی و همکاری در رابطه با صلح دارند در اسلام آباد دعوت کردند و در آنجا تصمیم گرفته شد اجلاسیه های این شش کشور استمرار پیدا کند و بعد از اسلام آباد، جمهوری اسلامی ایران میزبانی را پذیرفت. اجلاسیه بعدی قرار است در استانبول برگزار شود و درصدد هستند که اساسنامه ای بنویسند و فعلا دبیرخانه ای در اسلام آباد فعال شده که شش کشور بتوانند در سطح پارلمان در کنار هم قرار بگیرند.
در این اجلاس پیشنهاد شد معادل سوئیفت برای این شش کشور ایجاد شود
این کنفرانس از سه بخش تشکیل شده بود؛ بخش اول افتتاحیه بود؛ پس از آن دو کمیته تشکیل شد یکی کمیته ضدتروریسم بود که در مباحث مربوط به همکاری های علیه تروریسم صحبت شد و کمیته دیگر هم کمیته همکاری های اقتصادی بود، که در آن بر روی ظرفیت های شش کشور چالش های پیش رو صحبت شد و راهکار هایی داده شد که بتوانیم با هم همکاری اقتصادی داشته باشیم از جمله اینکه در بحث تحریم ها بتوانیم در کنار هم باشیم، مبادلات پولی و بانکی بر اساس ارزهای غیر دلاری انجام شود و اگر بر اساس پول های ملی باشد که خیلی خوب است و پیشنهادی شد که معادل سوئیفت شش کشور را ایجاد کنیم و تبادلات مالی بر این اساس انجام شود و روابط بانکی مان گسترش پیدا کند و در بحث حوزه اقتصادی هم نیازی نباشد پولی مبادله شود.
درباره صنعت توریسم و همکاری های پزشکی و مبادله استاد و دانشجو بحث شد در بیانیه نهایی هم عمده نکات بر همکاری های شش کشور ، مبارزه با تروریسم و مسائل بین المللی بود. مسئله مواد مخدر ریشه مالی تروریست ها در منطقه ماست و باید راه هایی پیدا کرد که کشت مواد مخدر انجام نشود خصوصا در کشور افغانستان که کشت جایگزین صورت گیرد و باید در بحث ترانزیت مبارزه کرد که خیلی از این مواد از منطقه ما و خصوصا ایران ترانزیت می شود.
اقتصاد این 6 کشور می تواند مکمل یکدیگر شود
العالم: ظرفیت این 6 کشور برای ادامه همکاری ها در زمینه های نام برده را چگونه ارزیابی می کنید؟
ظرفیت های شش کشور بسیار خوب است و اینکه تا چه حد میتوان روابط اقتصادی را گسترش داد هم یک نگاه آرمان گرایانه و هم یک نگاه واقع بینانه نسبت به آن وجود دارد، نگاه آرمانی اش این است که میتواند بسیار وسیع باشد و نگاه واقع گرایانه این است که باید با بضاعت فعلی به آن نگاه کنیم و نیاز به یکسری زیرساخت ها داریم. کشوری مثل چین ، نیازی به انرژی و مواد معدنی دارد و به نظر میرسد میتواند بازار خوبی برای این کشورها باشد و این دو طرفه است.
از سوی دیگر با کشوری مثل افغانستان روبه رو هستیم که اساسا نیاز به ساخت دارد چرا که چند دهه با مسائل جدی درگیر بوده و هست و بازار افغانستان بازار خوبی برای این کشورهاست از این رو اقتصاد این مجموع کشورها می تواند مکمل یکدیگر شود.
شاهد ضعیف شدن روزبه روز سازمان های بین المللی هستیم
سازمان های بین المللی بسیار تضعیف شدند و شورای امنیت و سازمان ملل هم همینطور هستند زیرا اگر ترامپ می خواست شورای امنیت را تقویت کند این قطعنامه ها را می پذیرفت. عملا شاهد هستیم که سازمان های بین المللی روز به روز ضعیف تر می شوند و این مسئله به قدرت های بزرگ و ایالات متحده برمی گردد لذا سازمان های منطقه ای در حال شکل گیری و تقویت هستند.
البته ما متاسفانه در بین کشورهای اسلامی ضعف داریم مثلا سازمان کنفرانس اسلامی یا سازمان تعاون اسلامی میتوانست در شرایط کنونی نقش مهمی را ایفا کند برای مثال تعاملات اقتصادی ما حدود 11 یا 12 درصد و بقیه با کشورهای غیر مسلمان است از همین رو این شش کشور میتوانند تقویت کننده سایر سازمان های منطقه ای باشند مثلا در اکو چهار کشور از این شش کشور در آن عضو هستند.
کشورهای منطقه باید خودشان بتوانند در داخل منطقه مسائلشان را حل کنند . عدم حل و فصل مسائل در داخل منطقه به همه آسیب وارد می کند ، تروریست ها را ببینید از فقر مردم سوء استفاده می کنند و بخشی از این مردم فقیر به آنها می پیوندند که به پولی دست پیدا کنند مثلا القاعده و طالبان زمانی 50 تا 100 دلار حقوق میدادند اما داعش تا 700 دلار هم حقوق می دهد از این رو یک عده انسان بیکار در آسیای میانه و دیگر نقاط جذب می شود. اگر ما کشورهایمان را به سمت توسعه پیش ببریم و هرچقدر فقر کمتر و سواد بیشتر شود قطعا در داشتن امنیت بیشتر تاثیرگذار خواهد بود.
العالم: آیا کشور جدید هم به این کنفرانس می پیوندد؟
عضو شدن کشورهای جدید بستگی به اساسنامه دارد معمولا بعضی کشورها به عنوان موسس یک سازمانی را تشکیل می دهند بعد یک شرایطی را تعیین می کنند برای اینکه کشورهای دیگر هم بتوانند اضافه شوند.
العالم: برخی از کشورهای غربی در مسایل امنیتی کشورهای خاورمیانه دخالت می کنند شما چه راهکار هایی در این کنفرانس برای مقابله با این موضوع در نظر گرفتید؟
هم در سخنرانی های روسای مجالس و هم در کمیته ها آمده بود که باید تلاش کنیم که قدرت های فرا منطقه ای در امور منطقه دخالت نکنند البته اینها مواردی نیست که فقط ما تصمیم بگیریم و اعلام کنیم و آنها هم قبول کنند؛ در دنیای امروز هم آنها تلاش می کنند دخالت کنند هم ما باید تلاش کنیم جلوی آنها را بگیریم و نگذاریم در امور ما دخالت کنند . اگر ما 6 کشور و برخی کشورهای منطقه دست به دست هم دهیم و مسایل منطقه را خودمان حل کنیم حتما ضریب نفوذ کشورهای منطقه کمتر می شود آنها هم تلاش می کنند در امور ما دخالت داشته باشند .
العالم: در مورد مشکلات کشورهایی که با آنها مرز مشترک داریم به خصوص پاکستان توضیح دهید؟
ما مرز مشترک داریم اما خوشبختانه اختلاف مرزی نداریم اما مشکلات مرزی داریم که به نفوذ تروریست ها منجر می شود که معمولا در سطوح روسای مجلس و رییس جمهور هم بحث شد اما متکلف امر وزارت کشور است که آنها پیگیر این امور هستند.
العالم: آیا در رابطه با همکاری های اقتصادی این 6 کشور با هم در رابطه با استفاده از ارز دیگری به غیر از دلار صحبت شد؟
در مورد این موضوع بسیار صحبت شد و قرار شد تقریبا هر 6 کشور اول اینکه باید با پول و ارزهای داخلی و ملی خودمان با هم کار کنیم و دوم اینکه اگر نمی توانیم با پول های ملی خودمان کار کنیم با دلار کار نکنیم و با ارز معتبری غیر از دلار کنیم ؛ این ایده مطرح شد اما نیاز به پیگیری دارد و دولت ها در حال پیگیری هستند و بعضی از این 6 دولت با هم قراردادهای دوجانبه ای بستند مهم این است که ما بتوانیم یک سوییفت 6 کشوره ایجاد کنیم و تا این شش کشور یا با ارزهای داخلی خودمان و یا با یک ارز معتبر غیر دلاری با هم کار کنیم امیدواریم که به نتیجه برسیم.
العالم: در رابطه با تبادل کالا ها و اطلاعات میان این کشورها چه طور؟
این زمان بر است و نمی شود همه ی اینها را در کنفرانس به نتیجه برسانیم اما در کلیاتش توافقاتی شد ما پیشهاد دادیم که توسط شش رییس مجلس ، شش نماینده انتخاب شود و با هم بحث و گفت و گو کنند چون این بحث ها به دولت ها بر می گردد و صرفا به ما پارلمانی ها بر نمی گردد ولی آنجایی که نیاز به قانونگذاری باشد ،ما به عنوان نمایندگان پارلمانی قانونگذاری را انجام دهیم.
العالم: آخرین نتایجی که درباره cft در مجلس شورای اسلامی به آن دست یافتید، به چه نحو بوده است؟
در پارلمان ایران تصویب شد البته ما چند حق شرط در آن قرار دادیم و اختلافی بین ما و شورای محترم نگهبان بود که قانون اساسی ما در این زمینه ها راهگشاست و می گوید برود مجمع تشخیص مصلحت نظام ؛ لذا آن ایراداتی که توانستیم در مجلس رفع کینم رفع شد و مواردی که ما نتوانستیم رفع کنیم که بخشی از آن قابل رفع نبود به تشخیص مصلحت نظام ارجاع می دهند چون فقهای محترم بخشی از آن را خلاف شرع می دانند لذا از اول هم متصور بود که به مجمع ارجاع شود که ان شاالله آنها بتوانند به جمع بندی کاملی برسند .
جمهوری اسلامی ایران کشوری انزوا پذیر نیست/ تحریم ها می تواند فرصتی برای بازسازی اقتصاد ایران باشد
العالم: آخرین تحولات درباره فروش نفت ایران به کشورهای دیگر را تشریح کنید؟
این چند بخش دارد اینکه ما به صورت سنتی به بعضی از کشورها نفت می فروختیم و دیگری اینکه که ترامپ به 8 کشوراجازه داده که می توانند در این شش ماه نفت بخرند و البته ما کانال های خودمان را هم داریم که در تلاش هستیم تا از کانال های خودمان هم بتوانیم نفت بفروشیم . جمهوری اسلامی ایران کشوری است که انزوا پذیر نیست و قاعدتا ما نفت مان را می فروشیم البته ما در مجلس و دولت بدمان نمی آید که نفت زیاد نفروشیم چون از اول انقلاب هم امام راحل هم مقام معظم رهبری و هم مسئولین دلسوز همیشه تاکیدشان بر این است که ما اتکای خود را در بودجه کم کنیم و خوشبختانه در طی سالیان اخیر این کار هم کردیم . یک زمانی بودجه ما بالای 50 یا 60 درصد متکی به نفت بود اما الان در بودجه سال 98 آنچه دولت پیشنهاد داده حدود 27 درصد متکی به نفت است یعنی ما حدود 77 درصد بوجه را از راه های دیگری تامین می کنیم . نفت را فعلا می فروشیم و فعلا در فروش نفت مشکلی نیست ولی ما در صنایع دیگرمان خیلی کار کردیم مثل صنایع پتروشیمی که دیگر نفت را خام فروشی نکنیم و بتوانیم فرآوری کنیم و اگر همه ی مسولین ما اراده مستحکمی داشته باشند ، خود تحریم ها می تواند فرصتی باشد تا ما اقتصاد مان را بازسازی کنیم .