العالم ـ آمریکا
به گزارش آسوشیتدپرس، «ریک پری» وزیر انرژی آمریکا در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح سنا اظهار داشت، وزارت انرژی آمریکا از ژانویه 2017 تاکنون 37 مجوز هسته ای را تایید کرده که 9 مورد آن با کشورهایی در خاورمیانه شامل 6 قرارداد با عربستان و 2 مورد دیگر با اردن بوده است.
سناتور دموکرات «تیم کین» از پری پرسد آیا صدور مجوز برای همکاری هسته ای با عربستان پس از قتل جمال خاشقچی روزنامه نگار منتقد آل سعود در دوم اکتبر (دهم مهر 1397) تایید شده است یا نه. وزیر انرژی آمریکا پاسخ داد که زمان دقیق آن را نمی داند.
قانونگذاران آمریکایی ابرازنگرانی کرده اند در صورتی که فناوری هسته ای این کشور بدون اجرای دقیق پادمان ها به عربستان منتقل شود ممکن است ریاض برای دستیابی به سلاح هسته ای تلاش کند.
در همین حال، سناتور دموکرات الیزابت وارن که عضو کمیته نیروهای مسلح سناست، به وزیر انرژی آمریکا گفت: با توجه به نقش محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در قتل خاشقچی «این فکر بدی است که انتقال فناوری هسته ای به عربستان حتی مورد بررسی قرار گیرد.» وارن بر جلوگیری از «دادن ابزار تولید سلاح هسته ای به دولت عربستان» تاکید کرد.
به گزارش العالم، رویترز چهارشنبه به نقل از منابع آگاه گزارش داده بود که پری 6 مجوز برای فروش فناوری هستهای به عربستان و همکاری با این کشور در این زمینه صادر کرده است. به گزارش این خبرگزاری، دولت آمریکا به طور مخفیانه، طرح انتقال این فناوری به عربستان و ساخت دستکم دو نیروگاه هسته ای در این کشور را دنبال کرده است.
تایید قراردادهای هسته ای که به مجوزهای موسوم به «بخش 810» معروف است به شرکت ها امکان می دهد تا پیش از هر گونه توافقی برای ساخت نیروگاه هسته ای، همکاری و اقدامات اولیه در زمینه هسته ای را آغاز کنند.
پری جزئیات این مجوزها را محرمانه خواند و گفت: شرکت های آمریکایی که قرار است این کار را انجام دهند مایل هستند که اطلاعات مربوط به حقوق مالکانه آنها انتشار عمومی پیدا نکند.
ترامپ متهم به تلاش برای مخفی کردن مجوزهای هسته ای به عربستان
«برد شرمن» عضو دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا پیشتر در جریان جلسه استماعی در این مجلس گفته بود که مجوزهای هسته ای معمولا اعلان عمومی می شوند. او دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا را به تلاش برای مخفی کردن مذاکرات با عربستان متهم کرده بود.
به گزارش ایرنا به نوشته آسوشیتدپرس، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه در جلسه استماع کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان گفته بود مقام های این کشور تلاش می کنند «تا تضمین کنند نیروی هسته ای که به عربستان داده می شود خطر (دستیابی آنها به سلاح هسته ای) را در بر نداشته باشد.» شرمن به پمپئو گفت که مجوزهای انتقال فناوری هسته ای به عربستان یا باید علنی شود یا دستکم به اطلاع کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان برسد.
در همین حال، سناتورهای دموکرات و جمهوریخواه از «اداره مسئولیت های دولتی» خواسته اند تا مذاکرات دولت ترامپ با عربستان را بررسی کند. گزارش ها حاکی است که برخی مذاکرات بدون توجه به نظارت های لازم و مندرج در «قانون انرژی اتمی» انجام شده است.
سناتور جمهوریخواه مارکو روبیو و سناتور دموکرات باب منندز از اداره مسئولیت های دولتی درخواست کردند تا این گزارش ها را بررسی کند. این سناتورها همچنین گفتند این اقدامی غیرمعمول است که وزارت انرژی به جای وزارت خارجه مذاکرات هسته ای با عربستان را هدایت کرده است.
روبیو و منندز که هر دو عضو کمیته روابط خارجی سنا هستند، گفتند که «مشورت نکردن دولت با کنگره» آنها را نگران کرده است.
دولت ترامپ از مدتها پیش مذاکرات موسوم به «توافق 123» با ریاض را آغاز کرده است. نام این مذاکرات برگرفته از بخشی از قانونی است که پارامترهای لازم برای همکاریهای گسترده هسته ای میان آمریکا و سایر کشورها را مشخص کرده است.
روبیو و گروهی از سناتورهای دموکرات در ماه اکتبر به ترامپ هشدار داده بودند در صورتی که دولت به این مذاکرات ادامه دهد آنها هر گونه توافقی را که تاییدیه کنگره نداشته باشد، ممنوع خواهند کرد. این سناتورها همچنین نسبت به تلاش عربستان برای غنی سازی اورانیوم و فرآوری پلوتونیوم ابراز نگرانی کرده بودند.
تلاش دولت ترامپ برای انتقال فناوری به عربستان حاکی از استاندارد دوگانه واشنگتن در خصوص فعالیت های هسته ای صلح آمیز سایر کشورها از جمله ایران است. آمریکا در حالی که برای انتقال فناوری هسته ای به عربستان تلاش می کند از سوی دیگر سعی دارد از فعالیت هسته ای صلح آمیز ایران جلوگیری کند.