العالم - آمریکا
مقامهای آمریکایی در گفتوگو با یک رسانه این کشور تفسیرهای جدیدی از راهبردهای «دونالد ترامپ»، رئیسجمهور آمریکا علیه ایران و به ویژه پیشنهادهای اخیر او برای مذاکره با تهران مطرح کردهاند.
روزنامه نیویورکتایمز نوشته ترامپ و دستیارانش در روزهای گذشته پیامهای گیجکننده و ظاهراً متناقضی در خصوص ایران مطرح کردهاند. آنها از یک طرف اقدام به ارسال نیروی نظامی، ناوشکن و بمبافکن به منطقه کردهاند و از طرف دیگر میگویند که به دنبال درگیری نظامی نیستند. علاوه بر این، شخص ترامپ چندین بار گفته که خواستار گفتوگوی مستقیم با مقامهای ایران است.
متحدان اروپایی آمریکا به دنبال درک راهبرد دولت ترامپ در قبال ایران هستند و اقدامات و اظهارات مقامها در واشنگتن آنها را هم سرگردان و گیج کرده است.
روزنامه نیویورکتایمز در تحلیلی در همین خصوص نوشته به نظر میرسد ترامپ میخواهد سیاستش را جایی بین تهدیدهای نظامی و پیشنهاد دیپلماسی قرار دهد بدون آنکه بخواهد هیچکدام از آنها را عملی کند. او چندین بار تا کنون هنگام سخن گفتن از پیشنهاد مذاکره گفته خطر جنگ با ایران همیشه وجود دارد.
ترامپ از ماه پیش که تحرکات نظامی و تهدید این کشور را در دستور کار قرار داده چندین بار پیشنهاد گفتوگو با ایران را مطرح کرده بدون آنکه مشخص کند اهدافش از چنین مذاکرهای چیست و یا اینکه تهران در صورت آمدن پای میز مذاکره از چه مشوقی برخوردار خواهد شد.
برخی از مقامهای آمریکایی بیم آن دارند که ترامپ ممکن است با گفتن مکرر اینکه به دنبال درگیری با ایران نیست اهرم فشارش را از دست داده باشد.
اما مقامهای آمریکایی به نیویورکتایمز میگویند ترامپ علاقه چندانی هم به آغاز یک روند واقعی دیپلماتیک و مذاکره با مقامهای ایران نشان نمیدهد و حتی در برابر ایده برگزاری مذاکرات پنهانی با ایران هم مقاومت کرده است.
به طور خلاصه، ترامپ نه مشتاقانه خواستار تعامل با ایران است و نه میخواهد آنقدر ستیزهجو باشد که تهران را تحریک به واکنش کند. نیویورکتایمز نوشته ژستهای ترامپ برای دیپلماسی چیزی بیشتر از نمایش نیستند.
یک دیپلمات انگلیسی گفته هنگامی که ترامپ هفته جاری وارد لندن شد هیچ «برنامه آشکاری» برای جلب حمایت رهبران ایران در جهت توقف دائمی فعالیتهای هستهای این کشور نداشت.
به نوشته نیویورکتایمز مقامهای دولت ترامپ تا کنون غیر از یکبار مستقیماً واکنشی به اقدام ایران در جهت کاستن از تعهدات هستهای خود ذیل برجام نشان ندادهاند. مایک پامپئو در پاسخ به تصمیم دولت ایران برای آغاز برخی از فعالیتهای هستهای خود گفته که دولت ترامپ اجازه نخواهد داد «زمان گریز هستهای ایران» از محدوده یک سال فراتر رود.
به همین سبب یکی از گمانهزنیهای مقامهای آمریکایی این است که راهبرد دو وجهی دولت ترامپ (پیشنهاد مذاکره-تهدید نظامی) تلاشی برای عقب راندن ایران از آغاز مجدد فعالیتهای هستهای این کشور باشد.
نیویورکتایمز به نقل از مقامهای آمریکایی نوشته یکی از اهداف به کارگیری رویکرد در ترکیب با تهدید به اقدام نظامی این است که ایران را از بازگشت به فعالیتهای هستهای تا اقدام علیه منافع آمریکا منصرف کند.
این منابع همچنین گفتهاند پیشنهاد جدید دولت ترامپ برای مذاکره با این هدف ارائه شده که نشان دهد دولت آمریکا ایده توافق با ایران را رد نمیکند و فقط منظورش رد مذاکرهای است که دولت اوباما با ایران انجام داد.
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با دولت زورگو و عهدشکن آمریکا وارد مذاکره نخواهد شد زیرا آمریکا با خروج از برجام به دیپلماسی پشت کرده است.
حضرت آیتالله خامنهای، مقام معظم رهبری روز چهارشنبه ۸ خرداد پیشنهاد مذاکره را تاکتیک آمریکا برای تکمیل راهبرد فشار علیه ایران توصیف کردند.
ایشان فرمودند: « آمریکاییها وقتی میخواهند با فشار، چیزی را در کشوری هدف قرار بدهند و مقصود خود را به دست آورند، "فشار" در اینجا برایشان راهبرد است؛ یک تاکتیک هم دارند به اسم مذاکره.»
مقام معظم رهبری تأکید کردند: «فشار میآورند تا طرف خسته شود و بعد میگویند حالا مذاکره کنیم. این مذاکره مکمل فشار است و برای آن است که محصول فشارها نقد شود. فشار میآورند و بعد میگویند حالا مذاکره کنیم؛ مذاکره این است. راهبردشان مذاکره نیست؛ فشار است. مذاکره یک ذیلی است در راهبرد فشار.»