العالم - ایران / سیاسی
«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که به نیویورک سفر کرده گفت تنها راه اروپا، عمل به تعهداتش و ضدیت با آمریکا است.
به نوشته روزنامه «نیویورک تایمز» ظریف در نشست خبری که شامگاه یکشنبه داشت، توضیح داد اروپاییها بعد از متعهد شدن به حفظ توافق هستهای و جبران بیشتر درآمدی که ایران درپی تحریمهای آمریکا از دست داده بود، نتوانستند به حتی یک تعهد خود عمل کنند.
واشنگتن بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» به اقداماتی تحریکآمیز مانند قرار دادن نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمانهای اصطلاحاً تروریستی، اعزم یک ناوگروه، چند بمبافکن بی-۵۲ و چند جنگنده اف-۲۲ به منطقه و تحریم وزیر خارجه ایران روی آورده است.
جمهوری اسلامی ایران در واکنش به این اقدام یک سال «صبر راهبردی» را در دستور کار قرار داد و به طرفهای توافق هستهای به ویژه کشورهای اروپایی که وعده جبران خروج آمریکا را میدادند مهلت داد به تعهدات خود ذیل توافق هستهای عمل کنند.
وی ضمن اذعان به اینکه سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان او را درباره اجرای تعهداتش فریب داده بودند و این در حالی است که آنها تمایل کمی که به اجرای تعهداتشان داشتند زیرا روابطشان با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا را مخدوش میکرد، افزود: «آنها گمان میکنند که باید از آمریکا چراغ سبز بگیرند».
در حالی که بیشتر تحلیلگران، تحریمهای روز جمعه آمریکا علیه بانک مرکزی ایران را تکراری و بدون اثر جدید میدانند، اما وزیر خارجه ایران تصریح کرد اعلام بانک مرکزی به عنوان یک حامی تروریسم از سوی آمریکا، تعامل موسسات بینالمللی با این نهاد را تقریبا غیرممکن میکند.
ظریف با اشاره به اینکه ترامپ با این کار «خواسته یا ناخواسته» درهای مذاکره با ایران را بست، گفت:«دکتر روحانی [رئیسجمهور ایران] طی سخنرانی خود در اجلاس عمومی سازمان ملل، طرح "ائتلاف امید" را اعلام خواهد کرد و از کشورهای متعددی از جمله عربستان سعودی دعوت خواهد کرد برای تامین امنیت ناوبری و انرژی به این نیرو ملحق شوند».
وی در پاسخ به سوالی درباره دعوت سناتور «رند پال» برای دیدار و مذاکره، ضمن بیان اینکه فقط به شرط مباحثهای عمیق و بنیادین و نه برای عکس با سران آمریکایی دیدار خواهد کرد، اظهار داشت: «برای اینکه آمریکا با ایران مذاکره کند، باید یک شریک قابل اعتماد باشد. [ایران] دو بار از یک سوراخ گزیده نمیشود».
با گذشت یک سال و محقق نشدن وعدههای اروپا، شورای عالی امنیت ملی ایران در بیانیهای روز ۱۸ اردیبهشتماه به طرفهای توافق هشدار داد در صورتی که ظرف ۶۰ روز به تعهدات خود در زمینههای نفتی و بانکی عمل نکنند ایران طبق مفاد برجام، از تعهدات خود ذیل این توافق خواهد کاست.
جمهوری اسلامی ایران تا کنون در سه گام گام از تعهدات خود کاسته است. تهران ۱۶ شهریورماه اجرای سومین گام از کاهش تعهدات خود را اعلام کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی ایران بار دیگر به موضوع لزوم اجرای تعهدات اروپا در قبال برجام و ایران پرداخته و تاکید کرد: «آنها یک انتخاب دشوار پیش رو دارند و آن سرپیچی کردن از آمریکا است. این تنها راه است».
ظریف پیشتر هم خروج آمریکا از برجام را مصداق برخورد سیاسی با شورای امنیت و عدم پایبندی آمریکا به تعهدات بین المللی و توافقات دوجانبه و یکجانبه گرایی را از جمله عوامل اصلی تهدید کننده صلح و امنیت بین المللی برشمرد.