العالم - مصر
وزارت امور خارجه مصر بدون آنکه اسمی از ترکیه بیاورد، از اقدامات این کشور در جزیره قبرس انتقاد کرد و در باره عواقب آن هشدار داد.
به گزارش روزنامه «الاهرام» مصر، «احمد حافظ» سخنگوی وزارت خارجه مصر طی بیانیهای گفت که کشورش از حق جمهوری قبرس و حاکمیت آن بر منابع خود در منطقه شرق «دریای مدیترانه» آن هم در چارچوب قانون بینالملل حمایت میکند.
او در مورد عواقب هرگونه اقدامات یکجانبه که حقوق و قوانین جمهوری قبرس (قبرس جنوبی) را نقض کند و امنیت و ثبات منطقه را تهدید کند، هشدار داد.
وزارت خارجه مصر در این بیانیه خود، از کشورهای منطقه خواست خود را ملزم به احترام به قوانین بینالمللی کرده و این قوانین را اجرا کنند.
دعوا بر سر چیست؟
ترکیه اخیرا اعلام کرده است که برای استحصال نفت و گاز در اطراف قبرس شمالی (ترکنشین)، عملیات حفاری در آبهای اطراف این منطقه را آغاز خواهد کرد. آنکارا حتی برای این منظور کشتیهای حفاری به منطقه اعزام کرده است.
یونان، جمهوری قبرس (یونانینشین) و آمریکا از این اقدام ترکیه انتقاد کرده و آن را «تنشزا» دانستهاند. در مقابل ترکیه گفته است که حفاری در اطراف قبرس حق این کشور است؛ چرا که این منطقه جزو فلات قاره ترکیه یا مناطق متعلق به قبرس ترکیه است.
اخیرا کشورهای عربی در دعوای ترکیه و قبرس، وارد میدان شده و جانب طرف یونانی را گرفتهاند؛ اقدامی که دولت ترکیه را نگران و در عین حال ناراحت کرده است.
علت این تغییر در سیاستهای کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی و مصر به تحولات چند سال گذشته برمیگردد.
چرا مصر در قبال اقدامات ترکیه در قبرس موضع گرفت؟
روابط ترکیه با مصر از سال ۲۰۱۳ به دنبال کودتای ارتش این کشور علیه دولت «محمد مرسی»، اولین رئیسجمهور منتخب مصر بعد از انقلاب ۲۰۱۱ و سرنگونی «حسنی مبارک»، وارد مرحله متشنج شده و روابط این دو کشور قطع شده است.
گذشته از این، اظهارات اخیر «رجب طیب اردوغان»، رئیسجمهوری ترکیه در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در مورد مرسی و نحوه فوت او در زندان، خشم مصریها را در پی داشته است.
اردوغان در جریان سخنرانی خود در این نشست، فوت محمد مرسی، در زندان را «زخم خونین» دانست و خواستار اجرای تحقیق در علت «کشته شدن» وی شد. به دنبال این اظهارات، مصر کاردار سفارت ترکیه را احضار و مراتب اعتراض شدید اللحن قاهره را به وی اعلام کرد.
پیش از آنکه مصر در قبال اقدامات ترکیه در قبرس موضع گیری کند، عربستان سعودی در این زمینه پیشدستی کرد و برای اولینبار در تاریخ روابط خود با جمهوری قبرس، «ابراهیم العسّاف»، وزیر خارجه خود را به این کشور فرستاد.
سیاست جدید ریاض در قبال قبرس
عساف در این سفر از موضع کشورش در قبال حاکمیت و یکپارچگی جزیره قبرس حمایت کرد و خواستار ارتقای سطح روابط خود با این کشور شد. ترکیه این اقدام سعودیها را «خیانت» به خود دانست.
روابط ترکیه و عربستان سعودی از سال گذشته و بعد از جریان قتل «جمال خاشقچی»، روزنامهنگار سعودی در کنسولگری ریاض در استانبول شاهد تنش پنهان است.
ترکیه اصرار دارد شخص «محمد بن سلمان»، ولیعهد سعودی را که گفته میشود در این قتل مباشرت داشته، در تنگنا قرار دهد؛ به ویژه اینکه آنکارا به نقش او و محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی در کودتای نافرجام ۲۰۱۶ ترکیه مشکوک است.
تحلیلگران معتقدند که سفر وزیر خارجه عربستان سعودی به قبرس، در واکنش به پافشاری ترکیه در قضیه قتل خاشقچی است و حضور ابراهیم عساف در قبرس حامل این پیام است که اگر آنکارا دست از این پافشاری برندارد، ریاض فشار به ترکیه را از قبرس آغاز خواهد کرد.
جزیره قبرس از سال ۱۹۷۴ به دنبال درگیری و اختلاف بین یونانیها و ترکهای ساکن این جزیره به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده است. سازمان ملل قبرس جنوبی را به رسمیت شناخته است ولی تنها کشوری که جمهوری قبرس شمالی (ترکنشین) را به رسمیت میشناسد، ترکیه است.
مذاکرات دو بخش شمالی و جنوبی این جزیره به منظور اتحاد آنها، تا به الآن به نتیجه نرسیده است و بخش یونانینشین آن، سال ۲۰۰۴ با طرح سازمان ملل در خصوص اتحاد قبرس شمالی و جنوبی مخالفت کردند.
فارس