العالم - تحلیل روز
بهانه های مختلفی برای جلوگیری از سفر او به خارج از غزه وجود دارد. اما با توجه به اینکه اطلاعات دقیقی درباره علت منع او از سفر خارجی، از جنبش حماس به بیرون درز پیدا نکرده است، تنها تفسیر و واقع بینانه ترین علتی که می توان در این خصوص ذکر کرد، این است که این امر نوعی اعمال فشار بر حماس برای گرفتن امتیازی خاص است.
دلیل هر چه باشد، هواپیمای هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس بالاخره از زمین برخاست و این نشان می دهد که موانع پیش روی خروج وی از غزه دست کم در محدوده زمان و مکان مشخص اندکی برطرف شده است.
بدون تردید مصر به عنوان ناظر توافق های شکست محاصره یا به عنوان واسطه ای در روند آشتی بین تشکیلات خودگردان و جنبش حماس، از بیشترین تأثیر و نفوذ بر نوار غزه و مسأله فلسطین برخوردار است و از آن مهمتر، پرونده های مشترک امنیتی با جنبش حماس دارد؛ کنترل مرزها و همکاری امنیتی در سینا از جمله پرونده های مشترک بین حماس و مصر است.
لذا دو طرف درباره تحولات سیاسی مسأله فلسطین زیر سایه تصمیم های شتابزده آمریکا و رژیم صهیونیستی به خصوص درباره قدس، آوارگان فلسطینی، شهرک سازی، دست اندازی بر زمین های فلسطین، موضوع اسرا - و کلا مسائلی که دستیابی به راه حل در کوتاه مدت را دشوارتر می کنند – و مسائلی چون آشتی، انتخابات و امکان دستیابی به توافق در کوتاه مدت همه و همه به بحث و گفتگو پرداخته اند و این موارد به اتفاق محورهایی هستند که به طور رسمی به عنوان محور گفتگوهای دو طرف مصر و حماس اعلام شده اند.
اما آنچه که در اینجا بیش از هر چیز دیگر باید مورد توجه قرار گیرد زمزمه هایی است که درباره امکان امضای توافق آتش بس درازمدت با رژیم صهیونیستی از این گفتگوها درز کرده است؛ برخی منابع نیز اشاره کرده اند که دستیابی به این آتش بس درازمدت می تواند روی دیگر اجرای معامله ترامپ باشد. به هر حال این موضوع در گفتگوهای قاهره بین جنبش حماس و مصر مطرح شده باشد یا خیر، آنچه که تا کنون مسلم شده است، مخالفت دیگر گروه های فلسطینی از جمله جنبش جهاد اسلامی، جبهه خلق و دیگر گروه با این موضوع است و حماس نمی تواند این گروه ها را نادیده بگیرد.
اما خارج از مصر و در محیطی به دور از پرونده ها و موضوع های یادشده، هواپیمای اسماعیل هنیه در خاک استانبول فرود آمد و او از همان جا نخستین سفر دوره ای خود را از زمان انتصابش آغاز کرد.
وی ابتدا مورد استقبال گسترده اعضای دفتر سیاسی حماس قرار گرفت؛ انتظار می رفت اعضای جنبش حماس در استانبول، حضور رئیس دفتر این جنبش را برای برگزاری نشست های فشرده به منظور بررسی اوضاع کنونی به خصوص یکپارچه سازی مراکز سیاست گزاری و ایستادگی بر سر مواضع به رغم حجم انبوه فشارهای مالی و سیاسی که به این جنبش وارد می شود، مغتنم بدانند.
حرکت بعدی هنیه، مشارکت در نشست کوالالامپور خواهد بود. این نشست در پایتخت مالزی، در حاشیه کنفرانس سران اسلامی - که در 18 دسامبر جاری برگزار می شود و تا 21 همان ماه ادامه خواهد داشت – برگزار خواهد شد. وی در این نشست با سران 5 کشور یعنی مالزی، ترکیه، پاکستان، اندونزی و قطر دیدار خواهد کرد.
این نشست فرصتی برای بررسی تجاوزهای پی در پی رژیم صهیونیستی به نوار غزه و راه های کاهش فشار و محاصره خواهد بود. حتی ممکن است کار به مالزی منتهی نشود؛ انتظار می رود رئیس دفتر سیاسی حماس در مدت حضور خود در خارج از غزه از این فرصت استفاده کرده و با تمام محافلی که می توانند از مسأله فلسطین به خصوص غزه در سایه محاصره 12 ساله، حمایت کنند، دیدار کند.