العالم - عربستان سعودی
خبرگزاری «رویترز» روز سه‌شنبه به نقل از منابع مطلع نوشته است که مذاکرات میان عربستان سعودی و قطر برای پایان دادن به اختلافات و احیای روابط دوجانبه، در همان ابتدا شکست خورده و تلاش برای ایجاد جبهه‌ای واحد در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس علیه ایران را با مانع مواجه کرده است.
بنا بر این گزارش، این گفت‌وگوها در ماه اکتبر ۲۰۱۹ (مهر-آبان ۹۸) با هدف از سرگیری روابط میان قطر با بلوک متشکل از عربستان سعودی، امارات عربی متحده، بحرین و مصر آغاز شد. این چهار کشور در نیمه سال ۲۰۱۷ میلادی دوحه را به حمایت از تروریسم و داشتن روابط نزدیک با ایران متهم کرده و به همین بهانه رابطه دیپلماتیک خود با قطر را قطع کردند. قطر این اتهامات را رد کرده است.
آمریکا با تمام این کشورها روابط نزدیکی دارد و امیدوار بود با برقراری گفت‌وگو بین آن‌ها به اختلاف در شورای همکاری پایان داده و جبهه‌ای متحد علیه ایران تشکیل دهد.
رویترز به نقل از دیپلمات‌های غربی و دو منبع مطلع از دیدگاه‌های قطر، نوشته است که اولویت دوحه در مذاکرات، از سرگیری تردد آزادانه اتباعش به کشورهای تحریم‌کننده، دسترسی به حریم هوایی این کشورها و باز کردن مرز زمینی با عربستان سعودی بوده است.
با این وجود، سه دیپلمات گفته‌اند که ریاض در این گفت‌وگوها بر لزوم تغییر بنیادین رفتار قطر، به خصوص در زمینه سیاست خارجی تأکید کرده است. به گفته یکی از این دیپلمات‌ها، عربستان سعودی خواهان انعقاد توافقی بوده که قطر در آن تعهدات تازه‌ای به طرف مقابل می‌دهد. این دیپلمات گفته است: «از آنجا که [میان دو کشور] اختلاف نظرهای متعددی در زمینه سیاست خارجی وجود دارد، این [خواسته] به هیچ‌وجه برای قطر قابل قبول نبود.»
دو منبع مطلع در کشورهای حاشیه خلیج فارس به رویترز گفته‌اند که عربستان سعودی که به نمایندگی از سه کشور دیگر تحریم‌کننده با قطر گفت‌وگو می‌کرد، در ماه دسامبر (آذر) و بعد از آنکه امیر قطر از شرکت در نشست سالانه شورای همکاری در ریاض خودداری کرد، به این مذاکرات پایان داده است.
یک منبع در این مورد گفته است که قطری‌ها «جدی به نظر نمی‌رسیدند.»
سه دیپلمات غربی به رویترز گفته‌اند که عربستان امیدوار بود با بهبود روابط با قطر، در آستانه میزبانی از نشست «گروه ۲۰»، به یک پیروزی دیپلماتیک دست یافته و اعتبارش را که بعد از قتل «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منتقد عربستانی خدشه‌دار شده بود، بار دیگر احیا کند.
یک منبع مطلع از دیدگاه‌های عربستان سعودی می‌گوید ریاض به این گفت‌وگوها امید بسته بود، اما حالا «همه‌چیز به خانه اول بازگشته است.»
این اولین بار نیست که عربستان سعودی و متحدانش برای قطر شرط تعیین می‌کنند. این کشورها در سال ۲۰۱۷ هم فهرستی ۱۳ بندی از خواسته‌ها را به دوحه ارائه کردند. توقف فعالیت شبکه خبری «الجزیره»، تعطیلی پایگاه نظامی ترکیه در قطر، توقف حمایت از «اخوان المسلمین» و کاستن از میزان روابط با ایران، از جمله این خواسته‌ها بود.
هرچند وزیر خارجه قطر دو ماه پیش گفته بود که «اندکی پیشرفت» در مذاکرات به دست آمده، اما یک منبع قطری در مورد این گفت‌وگوها گفته است که خواسته‌های عربستان سعودی و متحدانش غیرواقع‌بینانه بوده است. به گفته وی، «ما حاضر نیستیم به یک کشور نیابتی [و پیرو] تبدیل شویم.»
فارس