العالم- تحلیل روز
در سایه دچار شدن رهبران این کشور به جنون عظمت، برخورد نژادپرستانه، تهدید به از بین بردن ساختار نهادی سیاست آمریکا و بازگشت شبح جنگ داخلی به خیابانها، به نظر میرسد "دونالد ترامپ" بیش از هر زمان دیگری به انجام این ماموریت نزدیکتر شده است.
کشته شدن "جورج فلوید" و اعتراضات علیه نژادپرستی در خیابانهای آمریکا تنها عاملی نیست که آرامش آمریکایی را در بُعدهای اجتماعی و سیاسی تحت تاثیر قرار میدهد. بلکه ابعاد قدیمی دیگری نیز این کشور را به مرحله کنونی سوق داده است. امری که این دیدگاه را تقویت میکند گسترش دامنه و ابعاد تظاهرات اخیر در کشور است اگر این تظاهرات به جنایت جورج فلوید محدود بود هرگز با این گستردگی و سرعت انجام نمیشد و مانند موارد مشابه دیگر که طی آن سیاهپوستان آفریقاییتبار به دست پلیس کشته میشدند، مورد احترام واقع میشد. در این میان، ترامپ به دلیل شخصیتی و تعامل غیرمسئولانهاش با اعتراضاتی که به دلیل کشته شدن این آمریکایی آفریقاییتبار بیگانه شعلهور شده، نقش برجستهای در چندگانه کردن عوامل این اعتراضات داشته است.
ما این موضوع را از دو زاویه سیاسی و اجتماعی مورد بررسی قرار میدهیم:
بُعد اجتماعی
نژادپرستی ترامپ ناشی از انتخاب شدن او به عنوان رئیسجمهور ایالات متحده نیست بلکه آن آفتی است که از زمان ظاهر شدن وی به عنوان تاجری که امپراطوریاش را بر پایههای فرار مالیاتی و سوءاستفاده از بحرانهای دیگران برای شکار قراردادها گریبانگیر او شده است. ترامپ در سال 2016 و در جریان کارزار انتخاباتیاش از هوادارانش به صراحت خواست که به مخالفان او بتازند. "آنها را بزنید به شما قول میدهم که تضمینهای حقوقی برای شما فراهم میکنم"؛ ترامپ با این کلمات هوادارانش را در ایالت آیووا خطاب قرار داد. درک این مساله که ترامپ پایههای دولت خود را چگونه بنا نهاده است، دشوار نیست" حذف دیگری بهه علاوه حمله به ارزشهای اجتماعی با محدود کردن آنها به پول."
این رویکرد در جریان تظاهرات اخیر به وضوح مشخص است، ترامپ اصلا حواسش به قضیه قتل جورج فلوید و خشونت پلیس و محاکمه افسران مسئول این جنایت نیست بلکه توییتها و مواضعش را محدود به آنچه "راهزنان" و "تروریستها" ادعا میکند، محدود کرده است. او همچنین معترضان را به حمله "سگانی وحشی" و نیروهای ارتش تهدید کرده است؛ تهدیدی که وزارت دفاع (پنتاگون) از پذیرش آن سر باز زد تا خودش را از چنین اظهارات و تهدیدهای رئیسجمهور دور کند. از اینرو بسیاری در ایالات متحده از تهدیدهای ترامپ متعجب نمیشوند؛ چرا که این تهدیدها در امتداد مواضع نژادپرستانه وی است.
بُعد سیاسی
ترامپ هیچ دوستی در محافل سیاسی آمریکا ندارد. او دشمنی و کینه دموکراتها را به جان خریده است. در این میان، جمهوریخواهان وفادار به او نیز این رویکرد را دنبال میکنند به این امید که حزب جمهوریخواه را یکپارچه نگهدارند و خیلی محدود هستند کسانی که از افکار ترامپ حمایت میکنند.
ترامپ از همان ساعات نخست که به عنوان رئیسجمهور انتخاب شد به تمام روسای جمهور قبل خود تاخت. او سه سال بعد از ورودش به کاخ سفید، خود را بزرگترین رئیسجمهوری خواند که ایالات متحده در تاریخ خود دیده است، لذا به این یقین رسیده که او شایسته پیروز شدن در دور دوم را نیز دارد حتی اگر موفق به کسب اکثریت آراء نشود.
از این منظر، محافل سیاسی و ایدهپردازان در آمریکا بسیار نگران شدهاند که ترامپ برای بقا در کاخ سفید به سناریوهای بیشتری متوسل خواهد شد. مهمترین این سناریوها عبارتند از:
- گرایش بیشتر به تئوری تئوطه که او را هدف قرار میدهد. این تئوری توطئه در واقع از همان روز نخست انتخاب او به عنوان رئیسجمهور از سوی سازمان "کیو انون" مطرح شد مبنی بر اینکه ریاستجمهوری ترامپ از سوی "دولت عمیق" و امپراطوری رسانه و سینما تهدید میشود و لذا، از ترامپ بایستی حمایت کرد. ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی با اشاره به این موضوع، گفت: "من با این باتلاق( دولت عمیق) که هرگز فکر نمیکردند من پیروز خواهم شد و بعد از پیروزیام برای سرنگون کردن من تلاش میکنند، میجنگم."
- ترامپ همواره تلاش میکند که سناریوی تقلب در انتخابات را شایعه کند بهویژه اینکه رایگیری الکترونیکی با نسبت بالایی از تقلب همراه است در حالیکه طبق گزارشها، میزان احتمالی تقلب کمتر از 9 درصد است.
- میلیونها راستگرای افراطی که آماده هستند که خیابانهای آمریکا را به خاطر ترامپ به آشوب بکشند، حضورشان را از ماهها پیش علنی کردهاند. از اینرو این تندروها امروز منتظر درخواست مستقیم یا غیرمستقیم ترامپ از آنها برای حضور در خیابانها به منظور حمایت از رئیسجمهورشان هستند که خداوند او را انتخاب کرده است(!) همانطور که محافل دینی تندرو نیز در حال تبلیغ ترامپ هستند. در واقع خروج ترامپ برای گرفتن عکس در مقابل کلیسایی در نزدیک کاخ سفید با انجیلی در دست اما بدون نیایش را میتوان تلاش وی برای تحریک احساسات تندروها قلمداد کرد.
تازهترین آمار و ارقام درباره نژادپرستی در ایالات متحده حاکیست که افریقاییتبارها در وضعیت بسیار دردناکی زندگی میکنند. همه این اتفاقات حاکی از شکاف عمیق در حیات سیاسی آمریکا است که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به شخصیت دونالد ترامپ برمیگردد که بیتردید در صورت بقا در قدرت نقشی اساسی در پایان دادن به رویای آمریکایی ایفا خواهد کرد و یا اینکه دستکم ایالات متحده را در هرج و مرج اجتماعی، سیاسی و قانون اساسی ترک خواهد کرد؛ هرج و مرجی که مدتها دوام خواهد داشت.
حسین الموسوی