العالم- ترکیه
"رجب طیب اردوغان" رئیس‌جمهوری ترکیه، روز جمعه فرمان تغییر کاربری موزه ایا صوفیه به مسجد را امضا کرد. در حالی‌که دادگاهی در استانبول حکم داده بود که این بنا همیشه مسجد بوده و نباید به موزه تغییر کاربری می‌داده است.
موزه ایاصوفیه که قبلا مسجد بوده، یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی ترکیه است که سال گذشته میلادی سه میلیون و 700 هزار بازدیدکننده داشته است.
اردوغان طی بیانیه‌ای در توییتر گفت: "تصمیم گرفته شده که ایا صوفیه تحت مدیریت ریاست امور دینی باشد و نماز در آن برگزار خواهد شد."
هشتگ "ایا_ صوفیا" در بیشتر کشورها ترند شد و دیدگاه‌های مختلفی نیز در این‌باره مطرح شده و مخالفان و موافقان این تصمیم اردوغان نظرات‌شان را اعلام کرده و برخی نیز اهداف و زمانبندی این فرمان را زیر سوال برده‌اند.
استقبال کنندگان از این تصمیم
"عبدالله گل" رئیس‌جمهور سابق و از رهبران احزاب سیاسی در ترکیه از بازگشایی مسجد ابا صوفیه و انجام شئونات دینی در آن استقبال کرده‌اند.
"احمد داوود اوغلو" رئیس حزب "المستقبل" در حساب کاربری خود در توییتر نوشته است: "بازگشایی ابا صوفیه آرزوی ده‌ها ساله را به حقیقت تبدیل کرد."
"مارال آکشنر" رئیس حزب معارض "خوب" در توییتر نوشته است:" مسجد ایا صوفیا مبارک‌تان باشد."
کاربر "الثائر المتمرد" در واکنش به این تصمیم نوشته است: "خداوندا همانطور که مسجد# ابا صوفیه را به آغوش مسلمانان بازگرداندی و آنها را با بلند شدن صدای اذان از مناره‌های آن خوشحال گردانیدی، مسلمانان را به کتاب و سنت پیامبرت برگردان تا با اسلام قسطنطنیه را فتح کنند.. ."
"حامد العلی" نیز نسخه‌ای از روزنامه کویتی که 36 سال پیش با اردوغان مصاحبه کرده را بازنشر کرده است که اردوغان طی آن گفته است: "ایا صوفیا مسجد است." العلی گفته است: "به وعده‌ات عمل کردی. امیدمان بعد از خدا، به تو است، راهت را به سوی عزت ادامه بده."
"محمد المختار الشنقیطی" نیز نوشته است: "سال گذشته این خانم عکسی منتشر کرد که او را در حال انجام رقص باله در داخل مسجد# ایا_ صوفیه نشان می‌داد؛ امری که خشم مسلمانان در داخل ترکیه و خارج آن را برانگیخت. امروز این مسجد به مسجد پاک و عاری از این مزخرفات تبدیل شده است. به همه مسلمانان جهان تبریک می‌گویم و تسلیت من به منافقانی که همه ادیان را می پرستند و با اسلام می‌جنگند. پروردگارا نعمت بده و فزونی دِه."
منتقدان این تصمیم
"ولادیمیر لگوی" رئیس اداره روابط عمومی كلیسا ارتدوکس در روسيه گفت: “"كلیسای ارتدوكس روسیه از اینكه سخنان اسقف اعظم روسيه كریل در نظر نگرفته شد و ايا صوفیه دوباره به مسجد تبديل می‌‌شود، اظهار تاسف کرد."
سازمان "آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد" موسوم به "یونسکو" هم با انتقاد از تصمیم دولت ترکیه به تغییر کاربری موزه ایاصوفیه استانبول،اعلام کرده هرگونه تغییر کاربری باید به اطلاع این سازمان برسد تا در صورت لزوم در کمیته میراث جهانی این سازمان بررسی شود.
اتحادیه اروپا از تغییر بنای معروف ایا صوفیه از موزه به مسجد در استانبول ابراز تأسف کرد." جوزپ بورل" معاون رئیس کمیسیون اروپا و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اظهار داشت، تصمیم دادگاه عالی ترکیه و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری این کشور" تاسف‌آور" است.
"مورگان اورتگاس" سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصمیم دولت ترکیه برای تبدیل موزه ایاصوفیه به مسجد را "ناامیدکننده" خواند.
"انس" در توییتر نوشته است: "84684 مسجد در ترکیه وجود دارد... رئیس‌جمهور یک مسجد دیگر نیز می‌خواهد!!.. از حمله به دین مسیحیت دست بردارید... کلیساها نیز خانه خداوند است."
"عبدالخالق عبدالله" مشاور سابق ولی‌عهد ابوظبی از تصمیم دستگاه قضایی درباره ایا صوفیه انتقاد کرده و "شادمانان" از این تصمیم را "مُشتی از فرقه غالیه" توصیف کرده است. او همچنین به رجب طیب اردوغان حمله و او را "پارانوئید" توصیف کرده است.
پرسش‌ها درباره این تصمیم
دکتر "ایمن فواد سید" استاد تاریخ اسلام در دانشگاه" الازهر" گفت که هدف رئیس‌جمهور ترکیه از تغییر کاربری ابا صوفیه از موزه به مسجد جلب اسلام‌گرایان به مکتب خودش است.
"jean aziz" نوشته است: "روز ارتکاب جنایت در حق تاریخ و حقیقت و تسامح و همزیستی در #آیا_ صوفیا) است... سکوت در این‌باره امروز سکوت در قبال جنایت است.. "
