العالم - آمریکا - ایران
وزارت خزانهداری آمریکا در بیانیه‌ای امروز جمعه (۱۰ اکتبر) اعلام کرد گروه صنعتی ماموت و چند شرکت وابسته به آن که پیشتر به دلیل ارتباط با ایران در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته بود از این فهرست خارج کرده است.
گروه صنتی ماموت P.J.S، گروه صنعتی ماموت تهران، صنایع ماموت، گروه صنعتی ماموت، ماموت دیزل و شرکت ماموت دیزل شرکت‌هایی هستند که از فهرست SDN وزارت خزانهداری آمریکا خارج شده‌اند.
چهار شرکت اول به دلیل ارتباط با گروه صنعتی شهید همتی و دو شرکت دیگر به دلیل ارتباطشان با گروه صنعتی ماموت P.J.S در فهرست تحریم قرار گرفته بودند.
وزارت خزانهداری آمریکا تیرماه سال جاری هم نام ۳ شخص را که به دلیل ارتباط با گروه ماموت در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته بودند از این فهرست خارج کرده بود.
در اطلاعات درج‌شده روی وب‌سایت وزارت خزانهداری آمریکا نام ۳ شخص دیده می‌شود که قبلاً در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته بودند و اکنون از این لیست خارج شده‌اند.
«دانیل بهزاد فردوس»، «مهرزاد مانوئل فردوس» و «محمد رضا دزفولیان» اشخاصی هستند که روز ۱۱ تیرماه اعلام شد به بهانه ارتباط با «گروه صنعتی ماموت» و شرکت «ماموت دیزل» در فهرست تحریم‌ها قرار گرفته بودند و در آن تاریخ از آن فهرست خارج شده‌اند.
خبرگزاری رویترز به نقل از یک سخنگوی وزارت خزانهداری نوشته بود خروج اسامی این افراد از فهرست تحریم‌ها ارتباطی با سیاست‌های تحریمی ایالات متحده در قبال ایران ندارد.
این مقام آمریکایی علاوه بر این گفته بود اقدام آمریکا ارتباطی هم با مذاکرات وین برای احیای برجام ندارد.
وزارت خزانهداری آمریکا پیشتر از آن هم در روز ۲۰ خردادماه همزمان با قرار دادن اسامی۷ شخص، ۴ شرکت و ۱ کشتی در فهرست تحریم‌ها به بهانه ارتباط با نیروی قدس سپاه و انصارالله یمن، اعلام کرده بود اسامی سه مقام سابق نفتی ایران و دو شرکت دیگر را از فهرست تحریم‌ها خارج کرده است.
مقام‌های دولت آمریکا در آن زمان هم اعلام کردند که خروج این اسامی از فهرست تحریم‌ها طبق روال‌های مرسوم در وزارت خزانهداری صورت گرفته و ارتباطی با مذاکرات جاری در وین در خصوص برجام ندارد.
واکنش ایران
اقدام آمریکا در خردادماه واکنش ایران را در پی داشت و «سعید خطیب‌زاده»، سخنگوی وزارت خارجه ایران با بیان اینکه اقدام آمریکا «گزینشی» است گفت که نمی‌توان آن را نشانه حسن نیت از جانب آمریکا دید.
خطیب‌زاده روز ۲۱ خرداد در توییتر نوشت: «خارج کردن گزینشی اسامی از فهرست تحریم‌شدگان، نه به گفت‌وگوهای برجام مربوط است و نه به عنوان پیامی از حسن نیت دیده می‌شود - خصوصا وقتی با تجدید تروریسم اقتصادی همراه است. بایدن باید به جای پا گذاشتن جای پای ترامپ، با رفع موثر و قابل راستی‌آزمایی تحریم‌ها، از "شکست حداکثری" او دست بکشد.»
اقدام آمریکا، هر چند از سوی ایران گزینشی دیده شد، واکنش نماینده‌های کنگره را در پی داشت که «جو بایدن» را به دلیل عدم مشورت با کنگره مورد انتقاد قرار داده و خواستار توضیح او شدند.
«کلاودیا تنی»، قانونگذار جمهوری‌خواه آمریکایی و شماری از همکاران او در نامه‌ای به جو بایدن خواستار تحقیق کنگره درباره دلیل رفع این تحریم‌ها شده‌اند. آنها نوشته‌اند: «ممکن است در بررسی‌ها مشخص شود وزارت خارجه آمریکا همزمان با انجام مذاکرات غیرمستقیم با تهران، این تحریم‌ها را به عنوان بخشی از امتیازات خود به ایران رفع کرده باشد.»
در این نامه آمده است: «با آنکه مقام‌های دولت بایدن در ابتدا قول دادند تحریم‌ها را تا زمان موافقت ایران با یک توافق هسته‌ای قوی‌تر حفظ کنند، دولت طی ماه‌های گذشته برای نگاه داشتن ایران سر میز مذاکره اقدام به کاهش تحریم‌ها کرده‌اند.»
دولت «جو بایدن» مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینه‌های لازم برای بازگشت کشورش به توافق هسته‌ای برجام را فراهم کند.
«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷ با نقض تعهدات آن کشور از این توافق مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد خارج شد و سیاست موسوم به «فشار حداکثری» را در دستور کار قرار داد.
مقام‌های دولت جو بایدن بارها به صراحت به شکست سیاست فشار حداکثری اعتراف کرده‌اند اما تا کنون از انجام اقداماتی که برای بازگشت به این توافق لازم هستند سرباز زده‌اند.
تا کنون ۶ دور مذاکره در شهر وین میان آمریکا و سایر طرف‌های برجام غیر از ایران برای تسهیل بازگشت آمریکا به برجام انجام شده است. طرف‌ها می‌گویند پیشرفت‌های ملموسی در این مذاکرات حاصل شده اما پاره‌ای اختلافات کماکان باقی است.
یکی از زمینه‌های اختلاف در این مذاکرات اصرار آمریکا بر حفظ برخی از تحریم‌هایی است که دولت «دونالد ترامپ» بعد از خروج از برجام علیه ایران اعمال کرده است. مضاف بر این، دولت بایدن اعلام کرده هیچگونه ضمانتی نمی‌تواند درباره عدم خروج دوباره دولت‌های بعدی آمریکا از برجام بدهد.
مضاف بر این، مقام‌های دولت آمریکا پیش از این تصریح کرده‌اند که قصد دارند از ورود به برجام به عنوان «سکویی» جهت پرداختن به سایر اختلافات از جمله مسائل موشکی و منطقه‌ای استفاده کنند.
اخیراً مقام معظم رهبری در جلسه‌ای تأکید کردند آمریکایی‌ها خواستن گنجاندن بندی در توافق هسته‌ای برجام برای ملزم کردن ایران به گفت‌وگو بر سر مسائل موشکی و منطقه‌ای هستند.
رهبر انقلاب اسلامی در آخرین دیدار با دولت دوازدهم خاطرنشان کردند: «آمریکایی‌ها در زبان و وعده می‌گویند تحریم‌ها را بر می‌داریم اما تحریم‌ها را برنداشتند و برنمی‌دارند، ضمن آنکه شرط هم می‌گذارند و می‌گویند که باید در همین توافق جمله‌ای بگنجانید که بعداً درباره برخی موضوعات صحبت شود و گرنه توافقی نخواهیم داشت.»
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای گفتند: «آنها می‌خواهند با گذاشتن این جمله، بهانه‌ای برای دخالت‌های بعدی خود درباره اصل برجام و مسائل موشکی و منطقه‌ای فراهم کنند و اگر ایران حاضر به بحث درباره آنها نشود بگویند توافق را نقض کرده‌اید و توافق، بی‌توافق.»
جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده با توجه به اینکه آمریکا طرفی بوده که توافق را نقض کرده این واشنگتن است که باید با رفع تحریم‌ها به توافق بازگردد و لازم است اجرای تعهدات آمریکا مورد راستی‌آزمایی قرار گیرد. تهران البته تأکید کرده اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به توافق ندارد.